Το «φάντασμα» του πληθωρισμού επιστρέφει στην Ελλάδα, καθώς οι ανατιμήσεις καταναλωτικών προϊόντων τον Ιούνιο ανέβασαν τον τιμάριθμο στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων 27 μηνών. Ωστόσο, διεθνώς εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια ότι κορυφώνεται η τεράστια ζήτηση για καταναλωτικά προϊόντα, σε μια εξέλιξη που μπορεί να συμβάλει στον περιορισμό των ανατιμήσεων στον κρίσιμο τομέα της παραγωγής. Τους τελευταίους έξι μήνες, μία κύρια πηγή πληθωρισμού είναι τα προβλήματα εφοδιασμού σε βασικές αγορές αγαθών, από τους ημιαγωγούς έως τις οικιακές συσκευές. Αυτό, με τη σειρά του, πυροδοτεί φόβους ότι θα ακολουθήσουν αυξήσεις στις τιμές των καταναλωτικών αγαθών.
Στην καρδιά του προβλήματος βρίσκεται η μετατόπιση των καταναλωτικών δαπανών, λόγω πανδημίας, από τομείς αναψυχής και φιλοξενίας σε καταναλωτικά αγαθά, καθώς οι καταναλωτές έμειναν στο σπίτι, αγοράζοντας προϊόντα στο διαδίκτυο. Ενδείξεις για αυτές τις ελλείψεις εμφανίστηκαν πάλι στις έρευνες PMI της Ασίας τον Ιούνιο, με τους χρόνους παράδοσης των προμηθευτών να αυξάνονται πάλι. Εντούτοις, με μια δεύτερη ματιά στα στοιχεία παρατηρούνται τα πρώτα σημάδια ότι οι ελλείψεις σε ορισμένα σημεία της παγκόσμιας παραγωγής ενδέχεται να μειωθούν τους επόμενους μήνες, υποστηρίζει ο Neil Sharing, chief economist της Capital Economics.
Στην Ιαπωνία, οι βιομηχανίες αναμένουν ανάκαμψη της παραγωγής τους προσεχείς μήνες, ενώ για πρώτη φορά εκτιμάται πως οι ελλείψεις σε βασικά προϊόντα θα μειωθούν. Επίσης, φαίνεται ότι κορυφώνεται η παγκόσμια ζήτηση για διαρκή καταναλωτικά αγαθά, όπως τα έπιπλα, τα ρούχα και τα αυτοκίνητα. Στην Κίνα, οι νέες παραγγελίες για εξαγωγές τον Ιούνιο υποχώρησαν στο χαμηλότερο σημείο του τελευταίου έτους και στην Ταϊβάν παρουσιάζεται μια παρόμοια πτωτική τάση.
«Οι ελλείψεις εφοδιασμού δεν πρόκειται να εξαφανιστούν εν μία νυκτί -αντίθετα, είναι πιθανό να παραμείνουν σε κάποια μορφή έως το 2022», υποστηρίζει ο κ. Sharing. «Αλλά υπάρχουν τουλάχιστον λόγοι να πιστεύουμε ότι η ακραία κρίση στην αυτοκινητοβιομηχανία θα μειωθεί και ότι οι ελλείψεις εφοδιασμού σε άλλους τομείς θα αρχίσουν να μειώνονται κατά το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους», προσθέτει ο ίδιος.
Δύσκολο οικονομικό μείγμα
Στην Αθήνα, το πρόβλημα του πληθωρισμού προστίθεται σε μια δύσκολη οικονομική πραγματικότητα για την κυβέρνηση που έχει να αντιμετωπίσει μια νέα έξαρση της πανδημίας. Τον Ιούνιο, ο πληθωρισμός ανέβηκε στο 1% από 0,1% που ήταν τον Μάιο, ενώ για περισσότερο από ένα χρόνο «έτρεχε» με αρνητικούς ρυθμούς. Σημειώνεται ότι είναι ο δεύτερος διαδοχικός μήνας κατά τον οποίο ο πληθωρισμός κλείνει με θετικό πρόσημο. Εάν δεν υπάρξει αποκλιμάκωση των τιμών το πλήγμα στα ήδη συρρικνωμένα λόγω της πανδημίας εισοδήματα θα είναι ισχυρό, ενώ οι πληθωριστικές πιέσεις θα ναρκοθετήσουν το δρόμο για την επανεκκίνηση της οικονομίας.
Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα την τελευταία 10ετία
Καθησυχαστική, όμως, εμφανίζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις θερινές τις εκτιμήσεις που δημοσίευσε πριν από λίγες μέρες. Η Κομισιόν τονίζει ότι οι πιέσεις από τον εισαγόμενο πληθωρισμό στην Ελλάδα θα αντισταθμιστούν πλήρως από τον αποπληθωρισμό που θα δημιουργήσει η συγκράτηση των τιμών στον τομέα των υπηρεσιών, λόγω της μέτριας ανάκαμψης του τουρισμού. Προβλέπει για την Ελλάδα αρνητικό πληθωρισμό (-0,4%) για φέτος, με την προοπτική να γίνει οριακά θετικός (0,5%) το 2022.
Τον Ιούνιο, η ΕΛΣΤΑΤ κατέγραψε αυξήσεις τιμών στην πλειονότητα των αγαθών και υπηρεσιών. Οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις καταγράφηκαν στα νωπά φρούτα (20,4%) στο φυσικό αέριο (15,8%) και στα εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο (12%),ενώ μικρότερες ήταν στα νωπά ψάρια (2,2%), στο χοιρινό (1,7%) στα είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού (1,6%) στα τυριά (1,1%) και στα καύσιμα και λιπαντικά (0,8%).