Πώς θα εξοφλούνται έως και σε 20 χρόνια τα χρέη σε εφορίες και ταμεία

Ένα «παράθυρο» ρύθμισης οφειλών  στο Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία ακόμη και για περίοδο εξόφλησης 20 χρόνων (240 δόσεις) ανοίγει από την 1η Ιουνίου για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες αλλά και νοικοκυριά, καθώς τίθεται σε εφαρμογή ο νέος πτωχευτικός κώδικας και ανοίγει ηλεκτρονική πλατφόρμα της ειδικής γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους για την υποβολή αιτήσεων.

Πρόκειται για το δεύτερο στάδιο εφαρμογής του νέου πτωχευτικού νόμου (ν. 4738/2020), καθώς για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις η αρχή έγινε από τον Μάρτιο. Στον νέο εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών θα έχουν τη δυνατότητα να εντάσσονται επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μικρότερο των 700.000 ευρώ, ελεύθεροι επαγγελματίες και νοικοκυριά.

Στο πλαίσιο του νέου νόμου, δίνεται η δυνατότητα να ρυθμισθούν για πολύ μεγαλύτερη χρονική περίοδο από όσο επιτρέπουν τα ισχύοντα σήμερα τα χρέη προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, με τις ρυθμίσεις να μπορούν να φθάνουν, ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, έως και τις 240 δόσεις, δηλαδή η αποπληρωμή θα γίνεται σε βάθος 20ετίας.

Προσοχή, όμως: ο πτωχευτικός νόμος δεν δίνει τη δυνατότητα ρύθμισης σε όσους χρωστούν μόνο στις εφορίες ή/και τα ταμεία, αφού αντιμετωπίζει συνολικά το πρόβλημα της υπερχρέωσης, άρα είναι προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης να υπάρχουν οφειλές και σε τράπεζες ή άλλους χρηματοδοτικούς φορείς, οι οποίες θα ενταχθούν σε μια συνολική ρύθμιση.

Οι χρηματοδοτικοί φορείς δεν είναι υποχρεωμένοι από τον νόμο να αποδέχονται τις αιτήσεις ρύθμισης. Έτσι, το αν θα καταφέρει ένας οφειλέτης να ρυθμίσει τις υποχρεώσεις του προς τις εφορίες και τα ταμεία με τον πτωχευτικό νόμο θα εξαρτάται από το αν θα γίνει δεκτή η ρύθμιση των χρεών του από τις τράπεζες. Άλλη μια σημαντική προϋπόθεση είναι τα χρέη να ξεπερνούν τα 10.000 ευρώ και να μην οφείλονται σε έναν μόνο φορέα σε ποσοστό που υπερβαίνει το 90%.

Όπως σημειώνουν νομικοί, ανάλογη ρύθμιση ίσχυε και στο παρελθόν (ν. 4469/2017), αλλά η εφαρμογή της ήταν τελικά περιορισμένη και υπήρχαν παράπονα ότι δεν ανταποκρίθηκαν επαρκώς οι τράπεζες, οι οποίες όμως έχουν απαντήσει ότι δεν έκαναν δεκτούς συμβιβασμούς όταν δεν υπήρχαν οι προϋποθέσεις για υπαγωγή σε ρύθμιση.

Περαιτέρω, τα βασικά στοιχεία που πρέπει να γνωρίζουν οι οφειλέτες για τον νέο μηχανισμό εξωδικαστικής διευθέτησης οφειλών είναι πέντε:

1. Στον μηχανισμό θα μπορούν να ενταχθούν και οφειλές που δεν είναι σε καθυστέρηση, εφόσον υπάρχει αποδεδειγμένη δυσκολία εξόφλησης και υπό την προϋπόθεση ότι έχουν υποστεί οι οφειλέτες μείωση των εισοδημάτων τους κατά 20% τουλάχιστον.
2. Κάθε ενδιαφερόμενος θα μπορεί να υποβάλλει αίτηση ηλεκτρονικά μέσω της ειδικής πλατφόρμας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Η διαδικασία θα πρέπει να ολοκληρώνεται το αργότερο σε δύο μήνες.
3. Η λύση θα δίνεται αυτοματοποιημένα με βάση ειδικό αλγόριθμο, που θα υπολογίζει την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη. Με αυτό τον τρόπο, δηλαδή, θα καθορίζεται αν η εξόφληση των χρεών προς το Δημόσιο και τα ταμεία θα γίνεται σε 240 ή λιγότερες δόσεις (για τα χρέη σε τράπεζες δεν υπάρχει αντίστοιχο πλαφόν δόσεων). Όσοι δεν μπορούν να ρυθμίζουν τα χρέη τους με αυτή τη διαδικασία, θα πρέπει να απευθύνονται στις εφορίες και τα ταμεία για ρυθμίσεις με βάση το ισχύον πλαίσιο σε 24 - 48 δόσεις.
4. Ο οφειλέτης δεν μπορεί να επιλέξει ποια χρέη του θα ρυθμίσει με τον εξωδικαστικό μηχανισμό. Είναι υποχρεωμένος να δεχθεί μια ρύθμιση όλων των οφειλών σε τράπεζες, εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία. Όσοι έχουν ήδη ρυθμίσει δάνειά τους με τις τράπεζες δεν θα έχουν τη δυνατότητα να προσφύγουν στον εξωδικαστικό μηχανισμό για να ρυθμίσουν και τα χρέη σε εφορίες και ταμεία.
5. Η υποβολή αίτησης για τον εξωδικαστικό μηχανισμό δεν αναστέλλει πλήρως τις διαδικασίες αναγκαστικής είσπραξης. Μπορεί να διενεργηθεί πλειστηριασμός, ο οποίος είχε προγραμματισθεί εντός 3 μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης από τον οφειλέτη καθώς και οποιαδήποτε προπαρασκευαστική διαδικαστική ενέργεια.