Σχέδιο για την άμεση ενεργοποίηση ενός μεταβατικού προγράμματος επιδότησης στις δόσεις δανείων μικρών επιχειρήσεων και επαγγελματιών, ώστε αυτά να μην γίνουν «κόκκινα» μετά τη λήξη της περιόδου αναστολής πληρωμών, επεξεργάζεται η κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες του Business Daily, καθώς εκφράζονται φόβοι ότι θα καθυστερήσει να τεθεί σε εφαρμογή το βασικό σχέδιο της κυβέρνησης για ένα πρόγραμμα τύπου «Γέφυρα» και για τα δάνεια αυτής της κατηγορίας.
Στόχος είναι, όπως αναφέρουν οι ίδιες πληροφορίες, να βρεθεί μια φόρμουλα για να αρχίσει το συντομότερο μια ροή επιδοτήσεων στις δόσεις των δανείων πολύ μικρών επιχειρήσεων και επαγγελματιών, ώστε να καλυφθεί το χρονικό κενό μέχρι να ενεργοποιηθεί το βασικό σχέδιο για πρόγραμμα τύπου «Γέφυρα».
Ο βασικός σχεδιασμός της κυβέρνησης προβλέπει ότι θα δημιουργηθεί ένα πρόγραμμα αντίστοιχο του προγράμματος «Γέφυρα» και για τις μικρές επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες. Κατ' αναλογία με το πρόγραμμα «Γέφυρα» για τα στεγαστικά δάνεια, το Δημόσιο θα προσφέρει επιδοτήσεις για μια περίοδο εννέα μηνών στις δόσεις δανείων, με βασικό στόχο να δοθεί μια στήριξη στους επιχειρηματίες για την πρώτη περίοδο μετά τη λήξη της αναστολής πληρωμών που είχαν προσφέρει οι τράπεζες λόγω της πανδημίας.
Όμως, αυτό το σχέδιο εκτιμάται ότι θα ενεργοποιηθεί, στην καλύτερη των περιπτώσεων, τον Μάρτιο, χωρίς να αποκλείεται περαιτέρω καθυστέρηση. Θα χρειασθεί πρώτα να εγκριθεί από τους ευρωπαϊκούς Θεσμούς, στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας, ενώ θα πρέπει να περάσει και από το «φίλτρο» της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε να κριθεί αν είναι συμβατό με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.
Στο μεταξύ, όμως, μεγάλος αριθμός δανείων, από τα επιχειρηματικά δάνεια συνολικού ύψους σχεδόν 10 δισ. ευρώ που είχαν περάσει σε αναστολή, βγαίνουν από το στάδιο του προσωρινού «παγώματος», την ώρα που η οικονομία παραμένει σε κατάσταση «πολιορκίας», με το lockdown που άρχισε τον Νοέμβριο να έχει μπει στον τρίτο μήνα ισχύος και μεγάλο αριθμό μικρών επιχειρήσεων και επαγγελματιών να παραμένουν σε δεινή θέση λόγω της έλλειψης ρευστότητας.
Το πρόβλημα είναι εξαιρετικά σοβαρό όχι μόνο για τους ίδιους τους μικρούς επιχειρηματίες, αλλά και για το τραπεζικό σύστημα, που βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο να αυξηθούν πέραν των αρχικών εκτιμήσεων τα δάνεια που θα περάσουν από το μορατόριουμ στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων. Μέχρι στιγμής, οι τραπεζικές διοικήσεις εκτιμούν ότι μόνο το ένα τέταρτο των δανείων σε αναστολή, συνολικού ύψους άνω των 20 δισ. ευρώ, θα γίνουν «κόκκινα», αλλά οι ιδιαίτερες συνθήκες που δημιούργησε το δεύτερο lockdown, σε συνδυασμό με ενδεχόμενη καθυστέρηση του προγράμματος «Γέφυρα» για επιχειρηματικά δάνεια είναι πολύ πιθανό να αυξήσουν τα νέα «κόκκινα» δάνεια πολύ πάνω από τις αρχικές προβλέψεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για τα δάνεια σε αναστολή οι τράπεζες βρίσκονται σε συνεχή πίεση από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό της ΕΚΤ, ο οποίος έχει ζητήσει να παρακολουθείται πολύ στενά η οικονομική κατάσταση κάθε δανειολήπτη, να αξιολογούνται συνεχώς οι πιστωτικοί κίνδυνοι και να σχηματίζουν οι τράπεζες τις ανάλογες προβλέψεις αμέσως μόλις λήγει η περίοδος αναστολής ενός δανείου.
Αυτή η υποχρέωση, σε συνδυασμό με την εντεινόμενη «ασφυξία» που έχει προκαλέσει το δεύτερο lockdown στις μικρότερες επιχειρήσεις και επαγγελματίες, συνθέτουν ένα εκρηκτικό «κοκτέιλ» για το τραπεζικό σύστημα και η πίεση μπορεί να εκτονωθεί, σε κάποιο βαθμό, μόνο αν τεθεί άμεσα σε εφαρμογή ένα μεταβατικό πρόγραμμα επιδότησης των δόσεων από το Δημόσιο. Ουσιαστικά, χρειάζεται ένα μίνι πρόγραμμα «Γέφυρα», ενδεχομένως τρίμηνης διάρκειας, το οποίο θα... γεφυρώσει την περίοδο μέχρι να ενεργοποιηθεί το κανονικό πρόγραμμα «Γέφυρα» για τα δάνεια των μικρών επιχειρήσεων.
Πάντως, το βασικό πρόγραμμα 9μηνης επιδότησης των δόσεων, παρά το γεγονός ότι, όπως διαμορφώνονται σήμερα οι συνθήκες στην οικονομία θα έλθει με αρκετά σημαντική καθυστέρηση, έχει σχεδιασθεί για να καλύψει επαρκώς τις ανάγκες χιλιάδων μικρών επιχειρήσεων και επαγγελματιών, με τζίρο που δεν υπερβαίνει το 1 εκατ. ευρώ, που έχουν πληγεί από την κρίση του κορονοϊού. Η επιδότηση θα καλύπτει μικρά δάνεια, μέχρι 250.000 ευρώ, ακόμη και χωρίς εξασφαλίσεις, με κύρια προϋπόθεση να έχει πληγεί η επιχείρηση ή ο επαγγελματίας από την πανδημία.
Το ποσοστό της επιδότησης θα διαφοροποιείται ανάλογα με το αν το δάνειο βρισκόταν σε κανονική εξυπηρέτηση ως τον Φεβρουάριο, πριν το ξέσπασμα της πανδημίας:
- Για τα εξυπηρετούμενα δάνεια θα καλύπτεται έως και το 90% της δόσης το πρώτο τρίμηνο και το ποσοστό της επιδότησης θα υποχωρεί ως το 70% στο τρίτο τρίμηνο.
- Για τα δάνεια με καθυστέρηση έως 90 ημερών, προϋπόθεση για την επιδότηση θα είναι να έχει καταλήξει ο οφειλέτης σε συμφωνία ρύθμισης με την τράπεζα και το ποσοστό επιδότησης της δόσης θα αρχίζει από 80%, καταλήγοντας στο 60%.
- Για τα δάνεια με μεγαλύτερη καθυστέρηση, επίσης θα χρειάζεται προηγούμενη ρύθμιση με την τράπεζα και το ποσοστό της επιδότησης θα διαμορφώνεται σε 60% το πρώτο τρίμηνο, για να υποχωρεί στο 30% για το τελευταίο τρίμηνο.