Τον κώδωνα του κινδύνου για ανάπτυξη, δημόσιο χρέος και ελλείμματα κρούει η Κομισιόν με την 8η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας, ενώ μεγάλα ρίσκα για την οικονομία και τον προϋπολογισμό καταγράφει και το Δημοσιονομικό Συμβούλιο.
Οι δύο εκθέσεις που δόθηκαν χθες στην δημοσιότητα αποτυπώνουν το ζοφερό τοπίο στην οικονομία που έχει διαμορφώσει η πανδημία, εστιάζοντας στην βαθιά ύφεση που οδεύει φέτος σε ποσοστό πάνω από 10%. Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι στην έκθεση τους οι θεσμοί εκτιμούν ότι οι ταχύτητες της ανάπτυξης μετά το 2022 θα είναι χαμηλές για τα επόμενα 40 χρόνια. Ειδικότερα για το διάστημα από το 2024 έως το 2032 οι ρυθμοί ανάπτυξης θα κυμαίνονται μεταξύ 0,5% και 1% ενώ από το 2033 έως το 2060 δεν θα είναι μεγαλύτεροι από 1,5% το χρόνο.
Επιπρόσθετα, μεγάλη «πληγή» είναι ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός που προκαλούν τα αλλεπάλληλα κύματα της επιδημιολογικής κρίσης. Σύμφωνα με τις προβλέψεις των Ευρωπαίων εταίρων, η χώρα θα παραμείνει στην «κινούμενη άμμο» των ελλειμμάτων τουλάχιστον για την επόμενη διετία, καθώς το πρωτογενές έλλειμμα από 7% του ΑΕΠ που αναμένεται να διαμορφωθεί φέτος, θα κινηθεί στο 3,6% το 2021 για να περιοριστεί στο 0,8% το 2022.
Το τρίτο καυτό μέτωπο είναι το δημόσιο χρέος που σύμφωνα με την Κομισιόν καλπάζει προς τα επίπεδα του 207% του ΑΕΠ και ενδεχομένως να τα ξεπεράσει. Όπως αναφέρει η έκθεση, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2040 ο δείκτης χρέους θα παραμείνει άνω του 100% του ΑΕΠ, με τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες να διαμορφώνονται στο πολύ υψηλό 15% του ΑΕΠ για τα επόμενα 20 χρόνια και σε περίπου 13% από το 2040 έως το 2060.
Στο δυσμενές σενάριο για «αναιμική» ανάπτυξη, οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες προβλέπεται ότι θα υπερβούν το όριο βιωσιμότητας του 20% του ΑΕΠ από τα μέσα της δεκαετίας του 2030 και μετά. Οι Βρυξέλλες προειδοποιούν την κυβέρνηση να μην ξεφύγει στις δαπάνες και στον δανεισμό γιατί «η Ελλάδα έχει ιστορικό υψηλού χρέους και πριν από τον κορονοϊό». Όπως επισημαίνεται μέσα από την ειδική ανάλυση «το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο αλλά και υψηλό».
Από την έκθεση των θεσμών δεν λείπουν οι γνωστές «κίτρινες κάρτες» από τις προηγούμενες αξιολογήσεις. Πρόκειται για μία σειρά προαπαιτούμενων τα οποία ξεκινούν από τα ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου, με το βάρος να πέφτει στις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, τα «κόκκινα δάνεια», τις προσλήψεις και το νέο ενιαίο μισθολόγιο στην ΑΑΔΕ, μέχρι την επιτάχυνση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και την αναθεώρηση των αντικειμενικών τιμών. Το νέο χρονοδιάγραμμα ορίζει ολοκλήρωση της ευθυγράμμισης εμπορικών – αντικειμενικών αξιών έως τον Μάρτιο του 2021, ώστε ο «λογαριασμός» για τον ΕΝΦΙΑ του 2021 να βγει με τις νέες αυξημένες τιμές.
Πάντως η έκθεση δίνει εύσημα στην κυβέρνηση για την προώθηση κομβικών μεταρρυθμίσεων όπως ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας, που «ξεκλείδωσαν» τη νέα δόση από τα ελληνικά ομόλογα ύψους 767 εκατ. ευρώ. Η απόφαση για την εκταμίευση θα ληφθεί στο Eurogroup της 30ης Νοεμβρίου 2020.
Ύφεση χειρότερη από το δυσμενές σενάριο
Την ίδια ώρα το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΕΔΣ) στην έκθεσή του για την οικονομία σημειώνει ότι τα νέα δεδομένα δείχνουν ότι η ύφεση θα ξεπεράσει τελικά το 9,8% που είχε αρχικά εκτιμηθεί ως «δυσμενές σενάριο» και θα επηρεάσει σημαντικά τις εξελίξεις του επόμενου έτους καθιστώντας «εξαιρετικά αμφίβολη την εκτίμηση για πραγματική μεγέθυνση του ΑΕΠ το 2021 κατά 7,5% του υπουργείου Οικονομικών, με δεδομένη την έξαρση της πανδημίας στο τελευταίο τετράμηνο του 2020»
Σύμφωνα με το Δημοσιονομικό Συμβούλιο οι κύριοι παράγοντες κινδύνου για τις μακροοικονομικές εξελίξεις το 2021 εστιάζουν στη χαμηλότερη από όσο προβλεπόταν επίδοση της ελληνικής οικονομίας το 2020, στη συνέχιση των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας εντός του 2021, στις αβεβαιότητες όσον αφορά την εμπροσθοβαρή απορρόφηση των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης, στην ασθενή ανάκαμψη της απασχόλησης και των αμοιβών της μισθωτής εργασίας, στην επιφυλακτική δημοσιονομική πολιτική, όπως έχει καταγραφεί στο προσχέδιο προϋπολογισμού 2021 και στην ενδεχόμενη γεωπολιτική αστάθεια στην περιοχή της Ν.Α. Μεσογείου.
Στο δημοσιονομικό μέτωπο προβλέπεται ότι το πρωτογενές έλλειμμα σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης για το 2020 θα ξεπεράσει το 6% του ΑΕΠ, πράγμα που θα οδηγήσει σε μεγάλη αύξηση του δημοσίου χρέους που θα διαμορφωθεί το 2020 άνω του 200% του ΑΕΠ.
Στην έκθεση σημειώνεται ότι το σενάριο του υπουργείου Οικονομικών για γενικό και πρωτογενές έλλειμμα της τάξης αντιστοίχως του 3,7% και 1,1% του ΑΕΠ στηρίζεται σε υποθέσεις, οι οποίες ενέχουν υψηλή αβεβαιότητα. Ειδικότερα τέτοιες πηγές μεγάλης αβεβαιότητας αποτελούν:
- Η παραδοχή ότι η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 6,5% θα προκαλέσει αύξηση 22,6% των εσόδων του ΦΠΑ.
- Η αύξηση των εισοδημάτων της μισθωτής εργασίας κατά 8,0% μπορεί να προκαλέσει αύξηση των εσόδων του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά 4,1%, υπό την προϋπόθεση ότι η αύξηση των εισοδημάτων της μισθωτής εργασίας θα αφορά κυρίως τα υψηλότερα εισοδήματα.
- H εκτίμηση πως η αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ κατά 8,5% θα προκαλέσει αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 11,1%, η οποία δεν υποστηρίζεται από τα ιστορικά δεδομένα: ο ιστορικός κανόνας δείχνει ότι η ποσοστιαία αύξηση των φορολογικών εσόδων υπολείπεται της ποσοστιαίας μεταβολής του ΑΕΠ.
Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο επισημαίνει ότι οι δύο καθοριστικοί παράγοντες που θα επηρεάσουν τη δημοσιονομική κατάσταση της οικονομίας είναι το τελικό ύψος της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ και η εξέλιξη του υγειονομικού προβλήματος. Στην περίπτωση που η πρόβλεψη για αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ το 2021 κατά 8,5% δεν υλοποιηθεί, ενώ παράλληλα οι επιπτώσεις της πανδημίας διατηρηθούν μετά το πρώτο τρίμηνο του 2021, θα απαιτηθούν νέα δημοσιονομικά μέτρα. Σε αυτό το πολύ πιθανό σενάριο, το δημοσιονομικό αποτέλεσμα το 2021 θα επιδεινωθεί σημαντικά σε σχέση με την εκτίμηση του Υπουργείου Οικονομικών
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
