Σε διαδοχικές ασκήσεις που θυμίζουν προσπάθεια... τετραγωνισμού του κύκλου επιδίδονται στο υπουργείο Ενέργειας, προκειμένου να βρουν τη «μαγική» εκείνη λύση που, αφενός, θα καλύψει το έλλειμμα των 290 εκατ. ευρώ του λογαριασμού ΑΕΠ, αφετέρου θα δυσαρεστήσει όσο το δυνατόν λιγότερο την αγορά. Στα σενάρια, κυρίαρχη θέση συνεχίζει να έχει η επιβολή ενός έκτακτου «χαρατσιού», παρά το μπαράζ αντιδράσεων της αγοράς. Αλλιώς ο λογαριασμός δεν βγαίνει, όπως εκτιμούν στο υπουργείο.
Και είμαστε μόνο στην αρχή. Διότι εκτός από τα άμεσα μέτρα, αυτά για να καλυφθεί η «τρύπα» των 290 εκατ. ευρώ στα τέλη του έτους, το υπουργείο εξετάζει και τα πιο μόνιμα. Δηλαδή, επιβολή ενός «κουρέματος» στις ταρίφες παλαιών έργων, κυρίως φωτοβολταϊκών, οι οποίες θεωρείται ότι παραμένουν υπερβολικά υψηλές. Η ίδια άσκηση γίνεται και για τα μικρότερα έργα, τα φωτοβολταϊκά των 500 κιλοβάτ.
Και κάπου εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Πρόκειται για δεκάδες χιλιάδες μικρούς επενδυτές ανά την Ελλάδα, που όταν προ μερικών εβδομάδων άνοιξε η συζήτηση για την ανάγκη να καλυφθεί το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ, αποτάθηκαν αυτόματα στους τοπικούς κυβερνητικούς βουλευτές.
Από την Κόρινθο μέχρι τη Βοιωτία και από τον κάμπο της Λάρισας μέχρι την Κεντρική Μακεδονία και την Ξάνθη, τα γραφεία των βουλευτών της ΝΔ βομβαρδίζονται καθημερινά με αιτήματα φωτοβολταϊκών επενδυτών που τους ζητούν να παρέμβουν στην κεντρική κυβέρνηση. Η πίεση είναι μεγάλη και οι βουλευτές αντιλαμβάνονται - όσο κι αν αυτό ακούγεται υπερβολικό για την κεντρική πολιτική σκηνή -ότι ένα «χαράτσι» η «κούρεμα» στις φωτοβολταϊκές ταρίφες θα μπορούσε να στοιχίσει σε κάποιους ακόμη και την επανεκλογή τους.
Οι διαβεβαιώσεις του... Αυγούστου
Στις μικρές κοινωνίες της επαρχίας τέτοια ζητήματα είναι κομβικής σημασίας, όπως δείχνει και η προηγούμενη εμπειρία του 2014, όταν είχε γίνει το τελευταίο φωτοβολταϊκό «κούρεμα». Στις περιπτώσεις αυτές μιλάμε για έργα που αφορούν μεσαία εισοδήματα, κυρίως στην επαρχία, επενδυτές που απολαμβάνουν σχετικά υψηλές ταρίφες και με τιμές που καθορίζονται από διοικητικές αποφάσεις, όχι μέσω διαγωνισμών.
Η ειρωνεία είναι ότι η πολιτεία με ρυθμίσεις που είχαν ψηφιστεί μόλις τον περασμένο Αύγουστο από τη Βουλή, αλλά και με όσα περιελάμβαναν οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις, είχε παράσχει σε όλους αυτούς τους μικρούς επενδυτές τη διαβεβαίωση ότι υπάρχει πλέον ένας ξεκάθαρος επενδυτικός ορίζοντας, τουλάχιστον μέχρι και τις 30 Απριλίου του 2022. Ένα χρονικό διάστημα περίπου δύο ετών, εντός του οποίου οι επενδυτές γνωρίζουν με βεβαιότητα τις ταρίφες που θα πάρουν και επομένως μπορούν να σχεδιάσουν τα επιχειρηματικά τους πλάνα. Δύο μήνες μετά, τα πράγματα φαίνεται να έχουν αλλάξει σημαντικά.
Νέα παρέμβαση παραγωγών
Σε αυτή την συγκυρία έρχεται και η νέα παρέμβαση από τον Σύνδεσμο Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά (ΣΠΕΦ) μετά από συνάντηση με τον Κ. Χατζηδάκη. Ο σύνδεσμος παρέδωσε στον υπουργό την τρίτη κατά σειρά μελέτη του, που «βλέπει» έλλειμμα του λογαριασμού στα 545 εκατ. ευρώ το 2021 και στα 976 εκατ. ευρώ το 2022 αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα (σ.σ.: σαν αυτά που προτείνει η αγορά των ΑΠΕ) και ζητά να μην υπάρξουν βεβιασμένες αποφάσεις και αιφνιδιασμοί.
Προφανώς και με τον όρο «μέτρα» ο ΣΠΕΦ δεν εννοεί την επιβολή χαρατσιού, αλλά παρεμβάσεις, όπως αυτές που έχουν προτείνει οι υπόλοιποι φορείς της αγοράς. Δηλαδή να αυξηθεί το ποσοστό των εσόδων από τα δικαιώματα των ρύπων που καταλήγουν στον ΕΛΑΠΕ, (μέτρο ικανό να αποφέρει 100 εκατ. ευρώ), να επιδιωχθεί η κάλυψη μέρους του ελλείμματος των ΑΠΕ με κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης (80 - 100 εκατ. ευρώ) και να συνεχισθεί η αντισταθμιστική χρέωση που πληρώνουν οι προμηθευτές (120 εκατ. ευρώ).
Στο υπουργείο έχουν δεσμευτεί ότι μέσα στις αμέσως επόμενες ημέρες θα υπάρξουν οι πρώτες σαφείς προτάσεις για το πώς θα καλυφθεί το έλλειμμα του λογαριασμού των ΑΠΕ. Η αγορά τις περιμένει με το… όπλο παρά πόδα. Κάθε τμήμα της έχει τα δικά του «όπλα»: Οι μεν μικροί τους τοπικούς βουλευτές, οι δε μεγαλύτεροι παίκτες δεν έχουν αποκλείσει νομικές προσφυγές σε ελληνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια εφόσον τελικά επιβεβαιωθούν οι φόβοι ότι η τελική πρόταση θα περιλαμβάνει έκτακτη εισφορά και στο… βάθος, κάποιο νέο «κούρεμα» στις ταρίφες. Η άσκηση παραμένει δύσκολη για την κυβέρνηση παρά την «ανακωχή» των τελευταίων ημερών.