Σε μείζον πρόβλημα της όγδοης αξιολόγησης από τους θεσμούς αναμένεται να αναδειχθεί το clawback, ο φόρος που πληρώνουν οι φαρμακευτικές εταιρείες ανάλογα με την υπέρβαση του κλειστού προϋπολογισμού για τη δαπάνη φαρμάκων. Τα στοιχεία που έχουν δοθεί ως τώρα στους θεσμούς δείχνουν ότι το 2020 οδηγούμαστε σε μια ακόμη θεαματική εκτίναξη του clawback, τη στιγμή που ήδη το ποσό βρίσκεται σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα και τίθεται σε αμφισβήτηση η δημοσιονομική αξιοπιστία του μέτρου, αφού έχουμε φθάσει ήδη στα τέλη του 2020 και η είσπραξη του μισού clawback του 2019 μόλις τώρα ρυθμίζεται σε 36 δόσεις.
Η Κομισιόν, σύμφωνα με πληροφορίες, περιμένει με μεγάλο ενδιαφέρον τα νεότερα στοιχεία (δεύτερου τριμήνου) για την πορεία του clawback φέτος, λόγω και της ιδιαίτερης κατάστασης που δημιουργεί η πανδημία στη δαπάνη φαρμάκων. Στην έβδομη έκθεση ενισχυμένης εποπτείας, τονιζόταν ότι ήδη το πρώτο τρίμηνο του έτους, το clawback είχε υπολογιστεί σε 364 εκατ. ευρώ, ενώ και νωρίτερα καταγράφονταν ανησυχητικές αυξητικές τάσεις: το clawback του 2019 πλησίασε τα 800 εκατ. ευρώ και ήταν 36,2% μεγαλύτερο από το 2018 και 65% υψηλότερο από το 2017. Η Κομισιόν αποφεύγει στην έκθεση να κάνει προβλέψεις, όμως τα 364 εκατ. ευρώ του α' τριμήνου δείχνουν μια τάση αύξησης σε επίπεδο άνω του 1 δισ. ευρώ.
«Τα ποσά του clawback, ιδιαίτερα όσον αφορά τα φάρμακα, όπως και οι καθυστερήσεις στη συλλογή του φόρου αποτελούν αιτία ανησυχίας», σημείωνε η Κομισιόν στην έκθεση εποπτείας, τονίζοντας ότι μόνο το 50% του clawback των φαρμακευτικών είχε πληρωθεί κατά το χρόνο του ελέγχου για την 7η αξιολόγηση, ενώ αναμενόταν η νομοθέτηση 36 δόσεων για να εξοφληθούν τα υπόλοιπα, παρότι ήδη θα έπρεπε να είχαν πληρωθεί. Πράγματι, με πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση, το ήμισυ του clawback για το 2019 προβλέφθηκε ότι θα καταβληθεί σε 36 δόσεις.
Η κυβέρνηση θα βρεθεί και πάλι υπό έντονη πίεση να διασφαλίσει ότι το clawback θα βεβαιώνεται ως οφειλή μέχρι το τέλος του Ιουνίου κάθε έτους για το αμέσως προηγούμενο και θα αρχίζει αμέσως η εξόφλησή του. Παράλληλα, όμως, η Κομισιόν πιέζει και για ουσιαστικές αλλαγές στον ορισμό και τον υπολογισμό του clawback, καθώς διαπιστώνεται ότι δεν έχουν θεραπευθεί οι αδυναμίες στο σύστημα και τις διαδικασίες συνταγογράφησης, που προκαλούν διόγκωση της δαπάνης φαρμάκων, άρα και του clawback.
«Βαρίδι» για τις εταιρείες
Πηγές του φαρμακευτικού κλάδου επισημαίνουν στο Business Daily πως «οι ενώσεις βρίσκονται σε συζητήσεις με την κυβέρνηση για να λυθεί το ζήτημα με το clawback» και σημειώνουν πως χρειάζεται ένας γενικότερος εξορθολογισμός στην αγορά του φαρμάκου.
Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία βλέπει το clawback ως μέρος της υπερφορολόγησης του κλάδου που γίνεται εμπόδιο στην ανάπτυξη και τις επενδύσεις. «Το clawback ήταν ένα μνημονιακό μέτρο αλλά έχει μείνει 10 χρόνια τώρα. Μόνο εμείς και η Ρουμανία έχουμε ακόμα clawback», υπογραμμίζουν στελέχη του κλάδου, σημειώνοντας πάντως πως «γίνονται πράγματα σε θετική κατεύθυνση. Η τροπολογία του υπουργείου Υγείας για την εξαίρεση των εμβολίων από την εφαρμογή του μέτρου του clawback αποτέλεσε θετικό σημάδι».
Χρειάζεται επίσης να αλλάξει και η κουλτούρα της χρήσης των φαρμάκων. «Πρέπει να δούμε το μείγμα της φαρμακευτικής δαπάνης. Το πρόβλημα πλέον δεν είναι η τιμή του φαρμάκου, αλλά το πρόβλημα εντοπίζεται στο μείγμα κατανάλωσης» με τον κλάδο της φαρμακοβιομηχανίας να έχει επισημάνει πως πρέπει να αρχίσουν να εφαρμόζονται τα πρωτόκολλα συνταγογράφησης, όπως συμβαίνει και στο εξωτερικό και να εφαρμοστούν τα φίλτρα μέσω του συστήματος της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης.
Το ελληνικό φάρμακο ενισχύθηκε κατά την περίοδο της πανδημίας καθώς όχι μόνο κατάφερε να ανταποκριθεί στις εγχώριες ανάγκες αλλά και να αυξήσει την εξαγωγική του παρουσία, δίνοντας στήριξη στην οικονομία της χώρας σε μια δύσκολη περίοδο. Όπως σημειώνει σχετική έκθεση του ΙΟΒΕ για την ελληνική φαρμακοβιομηχανία, πολύ σημαντικό είναι να υπάρξει σωστή κατανομή και εξορθολογισμός των επιστροφών, καθώς και να δοθούν κίνητρα στην ελληνική φαρμακοβιομηχανία ώστε να ενισχυθούν οι επενδύσεις.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
