Εμπλοκή στον νέο πτωχευτικό με τον Φορέα για τις κατοικίες

Σημαντικές δυσκολίες στην εξεύρεση ιδιωτικών κεφαλαίων για την συγκρότηση του φορέα που θα αγοράζει σπίτια ευάλωτων νοικοκυριών αντιμετωπίζει η κυβέρνηση, παρά τις περί του αντιθέτου κυβερνητικές διαβεβαιώσεις για την ύπαρξη πολύ μεγάλου επενδυτικού ενδιαφέροντος για τον νέο φορέα.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Business Daily, στις επαφές που πραγματοποιούνται με επενδυτές διατυπώνονται πολλές ενστάσεις και προβληματισμοί για το παρουσιαζόμενο business plan του νέου φορέα, τόσο σε ό,τι αφορά το ύψος της απόδοσης για τους επενδυτές, που η κυβέρνηση εκτιμά ότι θα κυμανθεί γύρω στο 5%, όσο κυρίως για το κατά πόσο θα μπορέσει να λειτουργήσει με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και να προχωρήσει σε εξώσεις ευάλωτων νοικοκυριών, τα οποία δεν θα καταβάλλουν το ενοίκιο που τους αναλογεί.

Η δυστοκία στις συζητήσεις, σε συνδυασμό  με το γεγονός ότι τα χρονικά περιθώρια στενεύουν, καθώς από 1^η Ιανουαρίου 2021 θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή το νέο πλαίσιο, έχει θορυβήσει την κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, στα εναλλακτικά σχέδια που έχουν προταθεί και εξετάζονται είναι να ζητηθεί από τις εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων, τους servicers, να συμμετέχουν στο νέο φορέα. Ως plan B έχει προταθεί να ζητηθεί από τις συστημικές τράπεζες –Εθνική, Alpha, Eurobank και Πειραιώς- να αποκτήσουν ποσοστό, 25% έκαστη στον νέο φορέα, πρόταση ωστόσο που φαίνεται πως έχει πολλά τεχνικά -και όχι μόνο- προβλήματα.

Βασική εστία ανησυχίας είναι πως ο νέος φορέας δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και να επιτύχει τις αποδόσεις που υπόσχεται η κυβέρνηση. Σύμφωνα με το σχέδιο της κυβέρνησης, ο ειδικός Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης θα αγοράζει τις κατοικίες ευάλωτων νοικοκυριών, που θα πτωχεύουν με βάση τις διατάξεις του νέου πτωχευτικού νόμου, και στη συνέχεια θα μπορεί να τις νοικιάζει στους προηγούμενους ιδιοκτήτες για μια περίοδο 12ετίας. Σημαντικό μέρος του ενοικίου θα είναι επιδοτούμενο από το κράτος, ενώ όταν ολοκληρωθεί η περίοδος 12ετούς μίσθωσης θα έχουν τη δυνατότητα να τις αγοράσουν και πάλι από τον ειδικό φορέα, στην τότε τρέχουσα τιμή αγοράς.

Η κυβέρνηση αισιοδοξεί ότι η επιδότηση του ενοικίου θα αποτελέσει ένα ισχυρό κίνητρο για τα ευάλωτα νοικοκυριά να πληρώνουν τακτικά το ενοίκιο της κατοικίας τους, ενώ ο νόμος προβλέπει ότι αν κάποιο νοικοκυριά δεν πληρώσει για 3 μήνες το ενοίκιο, ο φορέας θα προχωρά σε έξωση.

Οι βασικές εστίες προβληματισμού

Όμως, δυο είναι τα βασικά ζητήματα που εγείρουν αναλυτές:

• Για να επιτευχθεί απόδοση 4% - 5%, όπως προβλέπει η κυβέρνηση, το ενοίκιο θα πρέπει να διαμορφωθεί σε υψηλά επίπεδα. Έτσι, ακόμα και αν υπάρχει σημαντική κρατική επιδότηση του ενοικίου, νοικοκυριά που μέχρι τώρα δεν πληρώνουν ούτε ένα ευρώ και έχουν απορρίψει ρυθμίσεις που έχουν προσφέρει οι τράπεζες, θα πρέπει να επωμίζονται ένα σημαντικό μηνιαίο κόστος για την εξυπηρέτηση του ενοικίου. Υψηλό ενοίκιο είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε αδυναμία πληρωμών.
• Ακόμα περισσότερες επιφυλάξεις δημιουργεί το ζήτημα των εξώσεων. Ποιος επενδυτής και ποια κυβέρνηση θα επιτρέψει να γίνουν εξώσεις νοικοκυριών που έχουν πτωχεύσει και αποδεδειγμένα βρίσκονται σε εξαιρετικά αδύναμη οικονομική κατάσταση; Σημειώνεται ότι την τελευταία δεκαετία οι πλειστηριασμοί έχουν, με διάφορες αφορμές, παγώσει και οι τράπεζες αδυνατούν να στραφούν ακόμα και κατά στρατηγικών κακοπληρωτών, οι οποίοι ως τώρα βρίσκουν καταφύγιο σε πολύπλοκες νομοθεσίες όπως ο νόμος Κατσέλη.

Άλλωστε, ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης, μιλώντας την ΔΕΘ τόνισε την κοινωνική διάσταση της κυβερνητικής παρέμβασης. «Δεν θα γίνει καμία έξωση. Θα το ξαναπώ, δεν θα γίνει καμία έξωση. Αυτός ακριβώς είναι ο σκοπός αυτής της παρέμβασης. Και δίνεται η δυνατότητα μέσα από αυτή την παρέμβαση ο άνθρωπος ο οποίος μπορεί για κάποιο διάστημα να χάσει την κυριότητα του σπιτιού του να το επαναποκτήσει, αλλά θα μένει στο σπίτι του. Και πρέπει να αντιμετωπίσουμε στην Ελλάδα φαινόμενα που έχουμε δει σε άλλες χώρες όπου άνθρωποι έχασαν τα σπίτια τους, την πρώτη τους κατοικία -θέλω να το τονίσω αυτό- και βρέθηκαν σε καταστάσεις πάρα πολύ δύσκολες. Αυτό είναι κάτι το οποίο δεν θέλουμε και δεν θα γίνει».