Τη βαρύτερη φορολογική επιβάρυνση στις οικογένειες, σε σχέση με τους άγαμους φορολογούμενους χωρίς παιδιά, επιφυλάσσει το ελληνικό φορολογικό σύστημα, σε σύγκριση με όλες τις χώρες του ευρύτερου ευρωπαϊκού χώρου, με μοναδική εξαίρεση την Τουρκία.
Σύμφωνα με ανάλυση του Tax Foundation, με βάση στοιχεία του ΟΟΣΑ για το 2019, ένα ζευγάρι με έναν εργαζόμενο και δύο παιδιά πληρώνει στην Ελλάδα μόνο 3% λιγότερους φόρους από έναν άγαμο εργαζόμενο με το ίδιο εισόδημα, ενώ κατά μέσο όρο σε 27 χώρες του ΟΟΣΑ που εξετάσθηκαν η φορολογική ελάφρυνση των οικογενειών φθάνει το 10,5%.
Όπως σημειώνει το Tax Foundation, οι περισσότερες χώρες προσφέρουν φορολογική ελάφρυνση στις οικογένειες με παιδιά, συνήθως με στοχευμένες ελαφρύνσεις των φόρων εισοδήματος. Ενώ όλες οι ευρωπαϊκές χώρες - μέλη του ΟΟΣΑ προσφέρουν τέτοια ελάφρυνση, ο βαθμός μείωσης της φορολογικής επιβάρυνσης διαφέρει σημαντικά ανάμεσα στις χώρες.
Ένας τρόπος να μετρηθεί η στοχευμένη ελάφρυνση των οικογενειών είναι μέσα από τη σύγκριση των φόρων εισοδήματος και των ασφαλιστικών εισφορών, που επιβαρύνουν το εισόδημα από μισθωτή εργασία και αποτελούν τη λεγόμενη «φορολογική σφήνα» ("tax wedge"). Δηλαδή, τη σύγκριση αυτής της επιβάρυνσης όταν πρόκειται για έναν άγαμο μισθωτό χωρίς παιδιά και όταν πρόκειται για ένα ζευγάρι με δύο παιδιά με το ίδιο εισόδημα.
Με αυτή τη μεθοδολογία, βρίσκουμε την φορολογική ελάφρυνση/έκπτωση που προσφέρει κάθε φορολογικό σύστημα για να ενισχύσει τις οικογένειες. Στις ευρωπαϊκές χώρες μέλη του ΟΟΣΑ που καλύπτει η ανάλυση, κατά μέσο όρο στις οικογένειες η φορολογική επιβάρυνση ήταν πέρυσι 29,6%, ενώ για τον εργαζόμενο χωρίς παιδιά ήταν 40,1%, άρα η μέση έκπτωση για τις οικογένειες ήταν 10,5%.
Η μεγαλύτερη ελάφρυνση στις οικογένειες προσφέρεται από το φορολογικό σύστημα του Λουξεμβούργου και φθάνει το 21,1%, ενώ στην Τουρκία ουσιαστικά οι άγαμοι χωρίς παιδιά πληρώνουν τους ίδιους φόρους με τους εργαζόμενους με παιδιά, αφού η διαφορά ήταν μόνο 1,7%. Μετά την Τουρκία, όμως, η δεύτερη μικρότερη ελάφρυνση φόρων για τις οικογένειες εντοπίζεται στην Ελλάδα και ήταν το 2019 μόλις 3%.
Χώρα | Άγαμος χωρίς παιδιά | Ζευγάρι με ένα εργαζόμενο, δύο παιδιά | Ποσοστιαία διαφορά |
Αυστρία | 47.9% | 33.7% | -14.2 |
Βέλγιο | 52.2% | 36.5% | -15.8 |
Τσεχία | 43.9% | 26.6% | -17.3 |
Δανία | 35.4% | 25.2% | -10.3 |
Εστονία | 37.2% | 27.5% | -9.8 |
Φινλανδία | 41.9% | 37.5% | -4.4 |
Γαλλία | 46.7% | 36.8% | -9.9 |
Γερμανία | 49.4% | 34.3% | -15.0 |
Ελλάδα | 40.8% | 37.8% | -3.0 |
Ουγγαρία | 44.6% | 29.6% | -15.0 |
Ισλανδία | 33.1% | 21.6% | -11.6 |
Ιρλανδία | 33.2% | 17.9% | -15.3 |
Ιταλία | 48.0% | 39.2% | -8.8 |
Λετονία | 42.6% | 32.4% | -10.1 |
Λιθουανία | 37.2% | 29.0% | -8.2 |
Λουξεμβούργο | 38.4% | 17.3% | -21.1 |
Ολλανδία | 37.3% | 32.3% | -4.9 |
Νορβηγία | 35.7% | 32.1% | -3.6 |
Πολωνία | 35.6% | 17.7% | -17.9 |
Πορτογαλία | 41.0% | 29.4% | -11.6 |
Σλοβακία | 41.9% | 31.1% | -10.8 |
Σλοβενία | 43.6% | 28.5% | -15.1 |
Ισπανία | 39.5% | 34.2% | -5.3 |
Σουηδία | 42.7% | 37.4% | -5.2 |
Ελβετία | 22.3% | 9.9% | -12.4 |
Τουρκία | 39.1% | 37.5% | -1.7 |
Ηνωμένο Βασίλειο | 30.9% | 26.3% | -4.5 |
Μέσος Όρος | 40.1% | 29.6% | -10.5 |