Στα μέσα Οκτωβρίου θα υποβάλει η ελληνική κυβέρνηση στις Βρυξέλλες το σχέδιό της για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, σημαντική συμβολή στο οποίο, από την άποψη της μεσοπρόθεσμης στρατηγικής, θα έχει το αναπτυξιακό σχέδιο που καταρτίζει αυτή την περίοδο η Επιτροπή Πισσαρίδη, στην οποία μετέχουν επίσης διακεκριμένοι οικονομολόγοι όπως ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, Νίκος Βέττας και ο καθηγητής του Yale, Κώστας Μεγήρ, και αναμένεται να παραδώσει στα μέσα της επόμενης εβδομάδας το αρχικό της πόρισμα.
Αυτά τόνισε, μεταξύ άλλων, ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης, μιλώντας στο διαδικτυακό συνέδριο του ΙΟΒΕ με θέμα την ενίσχυση της οικονομικής ανάκαμψης μέσω επενδύσεων, ψηφιακού μετασχηματισμού και της πράσινης οικονομίας ("Stimulating a resilient recovery through investments, digital transformation and green economy”).
Προανήγγειλε, επίσης, ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος των πόρων για την ανάκαμψη θα αξιοποιηθεί σε επενδύσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, το ύψος των οποίων σχεδιάζεται να ανέλθει σε 9 δισ. ευρώ, με σημαντική διάθεση κονδυλίων στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ' οίκον», που έχει πολύ υψηλή αποτελεσματικότητα.
Ειδικότερα, ο κ. Πατέλης επισήμανε τη μεγάλη σημασία του αναπτυξιακού σχεδιασμού που γίνεται αυτή την περίοδο από την Επιτροπή Πισσαρίδη για την αξιοποίηση των πόρων που θα διατεθούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την ανάκαμψη μετά την πανδημία. Όπως είπε, η Επιτροπή εργαζόταν για να παραδώσει το αναπτυξιακό σχέδιο τον Φεβρουάριο, αλλά λόγω της πανδημίας, που άλλαξε σε μεγάλο βαθμό και τα δεδομένα της οικονομίας, αναμένεται να παραδώσει το σχέδιό της στα μέσα της επόμενης εβδομάδας.
Για την αξιοποίηση των πόρων που θα διατεθούν για την ανάκαμψη, ο κ. Πατέλης τόνισε ότι δεν αρκεί να υπάρχει ένα καλό σχέδιο, αλλά χρειάζεται και ένας επαρκής μηχανισμός για την εφαρμογή του, καθώς, όπως υπογράμμισε, η χαμηλή απορρόφηση κοινοτικών πόρων είναι ένα πρόβλημα συστημικό στην Ευρωπαϊκή Ένωση -ανέφερε χαρακτηριστικά ότι για την προγραμματική περίοδο 2014 - 2020 το ποσοστό της απορρόφησης κοινοτικών πόρων ήταν μόλις 41%.
Η κυβέρνηση θα ζητήσει και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προχωρήσει σε αλλαγές για να διευκολυνθεί η απορρόφηση των πόρων, επισήμανε ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, ενώ υπογράμμισε την ανάγκη, από ελληνικής πλευράς, να υιοθετηθεί μια απλή, κεντρική δομή στο μηχανισμό αξιοποίησης των πόρων και όχι να αφεθεί ο πρώτος ρόλος για την υποβολή προτάσεων στα υπουργεία. «Πρέπει να υπάρχει ένα συνεκτικό σχέδιο, όχι μια συρραφή ιδεών, γι' αυτό είναι σημαντικό το report Πισσαρίδη», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Πατέλης, υπογραμμίζοντας τη μεγάλη ευθύνη που έχει η κυβέρνηση έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των πολιτών για να αξιοποιηθούν παραγωγικά, αυτή την φορά, οι κοινοτικοί πόροι.
Περιγράφοντας τις γενικές κατευθύνσεις για την αξιοποίηση των πόρων και επικαλούμενος τα ευρήματα σχετικής μελέτης του Ινστιτούτου Bruegel για τη διαχείριση των πόρων των ευρωπαϊκών προγραμμάτων την περίοδο 2003 - 2015, ο κ. Πατέλης ανέφερε ότι τα σχέδια έχουν καλύτερα αποτελέσματα όταν έχουν μεγαλύτερη διάρκεια (αυτό, είπε, είναι και ένα μήνυμα προς τις τέσσερις χώρες της λιτότητας, που θέλουν να έχει περιορισμένη διάρκεια το Ταμείο Ανάκαμψης) και όταν η διαχείριση γίνεται σε εθνικό επίπεδο και με μεγάλη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα.
Σε σχέση με το σκέλος της «πράσινης» οικονομίας, στην οποία θα κατευθυνθούν μεγάλα ποσά από το Ταμείο Ανάκαμψης, ο κ. Πατέλης υπογράμμισε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να γίνει η Ελλάδα μοντέλο στις επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια, γι' αυτό και έχει ήδη ανακοινωθεί ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα για την απολιγνιτοποίηση, το οποίο θα απαιτήσει και μεγάλες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τόνισε ότι ήδη προχωρά η μεγάλη ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ, καθιερώνονται κίνητρα για ηλεκτρικά αυτοκίνητα και η Ελλάδα γίνεται σύντομα η πρώτη χώρα που απαγορεύει τη χρήση πλαστικών. Σε σχέση με τις επενδύσεις στον ψηφιακό μετασχηματισμό, επισήμανε το έργο που συντελείται από το νεοσύστατο υπουργείο Ψηφιακής Μεταρρύθμισης.
Για την αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου, υπογράμμισε ότι στόχος είναι να κατευθυνθούν πόροι σε επενδύσεις που θα μεταμορφώσουν την ελληνική οικονομία σε μια οικονομία με έμφαση στις επενδύσεις και τις εξαγωγές και ανέφερε την καθιέρωση νέων κανόνων για πιο γρήγορες αποσβέσεις επενδύσεων ως ένα από τα μέτρα που θα υποστηρίξουν την επενδυτική δραστηριότητα. Επίσης, θα γίνει προσπάθεια για τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους, με τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ θα ενισχυθεί ο τρίτος πυλώνας της ασφάλισης, ώστε να υποστηριχθεί η αύξηση της αποταμίευσης.
Τέλος, στην ίδια συζήτηση, ο γενικός διευθυντής της Διεύθυνσης Οικονομικών Υποθέσεων της Κομισιόν, Maarten Verwey, απάντησε σε ένα σημαντικό ερώτημα αυτής της περιόδου, ιδιαίτερα για την Ελλάδα, επισημαίνοντας ότι είναι πολύ νωρίς να κριθεί αν για το 2021 θα εξακολουθήσει να ισχύει η γενική χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων, που καθιερώθηκε εκτάκτως φέτος, λόγω της πανδημίας. Όπως είπε, πολλά θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη της οικονομικής κρίσης και από το αν θα υπάρξει ένα δεύτερο κύμα της πανδημίας. Άφησε ανοικτό, έτσι, το ενδεχόμενο να αποφασισθεί χαλάρωση των κανόνων και για το 2021, κάτι που αποτελεί αίτημα και της ελληνικής κυβέρνησης.