Πώς οι αγορές με κάρτες προδίδουν στην εφορία τα αδήλωτα εισοδήματα

Ελέγχους στις δαπάνες που πραγματοποιούν οι φορολογούμενοι μέσω χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών διενεργεί η εφορία προκειμένου να διαπιστώσει εάν τα ποσά που δαπανώνται, δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματα.

Χαρακτηριστική είναι μια υπόθεση κατά την οποία, φορολογούμενος δήλωσε εισόδημα 5.500 ευρώ, αλλά οι πληρωμές που έκανε μέσω των καρτών, με χρέωση των τραπεζικών του λογαριασμών, ήταν 121.000 ευρώ, ενώ έκανε και το λάθος να δηλώσει και οικογενειακές δαπάνες υπερδιπλάσιες του εισοδήματός του.

Το μήνυμα της συγκεκριμένης υπόθεσης είναι πως η ΑΑΔΕ παρακολουθεί τις κινήσεις των καρτών και των τραπεζικών λογαριασμών και αν δεν συσχετίζονται με τα δηλωθέντα εισοδήματα εκδίδεται εντολή ελέγχου. 

Η εφορία ανιχνεύει περιπτώσεις φοροδιαφυγής μέσω ηλεκτρονικών πληρωμών χρησιμοποιώντας μια σειρά από μεθόδους και εργαλεία που τους επιτρέπουν να ελέγχουν τις οικονομικές συναλλαγές των φορολογούμενων. Οι κύριες μέθοδοι περιλαμβάνουν:

• Την αυτόματη ενεργοποίηση του «συναγερμού» όταν φορολογούμενος με χαμηλά εισοδήματα πραγματοποιεί αυξημένες δαπάνες.
• Την ανάλυση των δεδομένων σχετικά με ηλεκτρονικές πληρωμές από πιστωτικά ιδρύματα και τράπεζες, για τις δαπάνες που πραγματοποιούν οι φορολογούμενοι μέσω πιστωτικών και χρεωστικών καρτών.
• Τη διασταύρωση πληροφοριών με τα στοιχεία από τις φορολογικές δηλώσεις και τις αναφορές δαπανών που παρέχουν οι τράπεζες.
• Τον τυχαίο έλεγχο των τραπεζικών λογαριασμών από τα ειδικά λογισμικά που διαθέτει η ΑΑΔΕ.

Μικρό εισόδημα, μεγάλες δαπάνες

Σύμφωνα με την απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών, στην οποία περιγράφεται η υπόθεση, ο φορολογούμενος για το φορολογικό έτος 2021 δήλωσε ετήσιο εισόδημα ύψους 5.517,26 ευρώ, αλλά οι δαπάνες που πραγματοποίησε το ίδιο έτος, ανήλθαν ούτε λίγο ούτε πολύ στο ποσό των 120.961,87 ευρώ.

Ο εντοπισμός των δαπανών έγινε με βάση τα δεδομένα των αγορών που διαβίβασαν στην ΑΑΔΕ οι τράπεζες, ενώ κατόπιν έγινε και άρση του τραπεζικού απορρήτου και ελέγχθηκαν όλοι οι τραπεζικοί του λογαριασμοί.

Συγκεκριμένα ο εν λόγω φορολογούμενος επιλέχθηκε προς έλεγχο από τον Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με βάση κριτήρια ανάλυσης κινδύνου και ειδικότερα, λόγω ύπαρξης υψηλών δαπανών αγοράς αγαθών και παροχής υπηρεσιών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, με βάση τα στοιχεία που απέστειλαν τα πιστωτικά ιδρύματα, οι οποίες δεν καλύπτονται από τα δηλωθέντα εισοδήματα του.

Το συνολικό ποσό των δαπανών με βάση τα στοιχεία που απεστάλησαν από τις τράπεζες, στις οποίες ο προσφεύγων τηρούσε λογαριασμούς, ανέρχεται στο ποσό των 120.961,87 ευρώ.

Σ’ αυτές περιλαμβάνονται ποσά που καταβλήθηκαν για τη στοιχηματική δραστηριότητα του προσφεύγοντος και για προσωπικές δαπάνες.

Αξιοσημείωτο είναι, πως ο ελεγχόμενος, στον κωδικό 049 της υποβληθείσας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2021 καταχώρησε το ποσό των 11.843,10 ευρώ, ποσό που ήταν υπερδιπλάσιο του δηλωθέντος εισοδήματος του έτους 2021.

Ο έλεγχος ανατέθηκε στο Ελεγκτικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, το οποίο κοινοποίησε ηλεκτρονικά στον προσφεύγοντα, στις 10/09/2024, την εντολή ελέγχου και τη γνωστοποίηση της δυνατότητας υποβολής εκπρόθεσμων φορολογικών δηλώσεων, προκειμένου να επιτύχει μείωση των προστίμων.

Φύλλο και φτερό οι λογαριασμοί

Στη συνέχεια, στις 25-10-2024 του κοινοποιήθηκε ηλεκτρονικά αίτημα παροχής πληροφοριών, που περιλάμβανε πίνακες με συγκεκριμένο πλήθος καταθέσεων/πιστώσεων στους τραπεζικούς λογαριασμούς του προσφεύγοντος, για τις οποίες κρίθηκε αναγκαίο να ζητηθούν αποδεικτικά στοιχεία για την αιτία διενέργειάς τους.

Ακόμη, το ΕΛΚΕ απέστειλε στις 25-10-2024 αίτημα παροχής στοιχείων προς την Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων, προκειμένου να του γνωστοποιήσει στοιχεία σχετικά με τη στοιχηματική δραστηριότητα (οικονομικά δεδομένα) του προσφεύγοντος στα τυχερά παίγνια.

Περαιτέρω, ο έλεγχος υπέβαλε αίτημα άρσης του τραπεζικού απορρήτου στο Σύστημα Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών (Σ.Μ.Τ.Λ. & Λ.Π.), ζήτησε και έλαβε τα στοιχεία των λογαριασμών που τηρούνταν από τον προσφεύγοντα σε τραπεζικά ιδρύματα, προκειμένου να διαπιστωθεί αν οι πιστώσεις, βάσει των οποίων πραγματοποιούνται οι χρεώσεις, δικαιολογούνται και προέρχονται από γνωστή πηγή.

Το ποσό που βρέθηκε στους τραπεζικούς του λογαριασμούς και το οποίο ο έλεγχος έκρινε ότι δεν δικαιολογείται από τα εισοδήματα του έτους 2021 και των προηγούμενων ετών ήταν 95.224,54 ευρώ.

Κατόπιν ο ελεγχόμενος προσκόμισε αποδείξεις που δικαιολόγησαν ένα μέρος των καταθέσεών του (ανάλωση κεφαλαίου προηγουμένων ετών, δωρεές, κοινοί λογαριασμοί κ.λπ.) και το ποσό που χαρακτηρίστηκε προσαύξηση περιουσίας, διαμορφώθηκε σε 52.332,40 ευρώ και επιβλήθηκε σε βάρος του, διαφορά φόρου εισοδήματος ποσού 17.269,69 ευρώ, πρόστιμο 8.634,85 και η συνολική επιβάρυνση διαμορφώθηκε σε 24.897,08 ευρώ.