Συνεχίζεται η άνοδος στη χρήση καρτών πληρωμών στην Ελλάδα, μετασχηματίζοντας ριζικά το τοπίο των συναλλαγών σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι ενεργές κάρτες πληρωμών ανήλθαν σε 21,6 εκατ. τον Ιούνιο του 2025, σημειώνοντας αύξηση 5,3% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2024.
Αναλυτικότερα, ο αριθμός των χρεωστικών καρτών αυξήθηκε κατά 6%, ενώ οι πιστωτικές κάρτες κατέγραψαν άνοδο 1%, με τη συμμετοχή τους στο σύνολο να διαμορφώνεται σε 85% και 15% αντίστοιχα.
Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η αύξηση των προπληρωμένων καρτών, που ανήλθαν σε 2,4 εκατ. τον Ιούνιο του 2025, από 1,7 εκατ. τον Δεκέμβριο του 2024, καταγράφοντας άνοδο 39%. Η εξέλιξη αυτή συνδέεται κυρίως με τη νέα πρακτική καταβολής ορισμένων οικονομικών ενισχύσεων μέσω ειδικών προπληρωμένων καρτών.
Ο συνολικός αριθμός συναλλαγών με κάρτες διαμορφώθηκε σε 1.325 εκατ. το πρώτο εξάμηνο του 2025, με την αξία τους να ανέρχεται στα 57 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 5% σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο. Ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά κάρτα διαμορφώθηκε στις 61, από 65 το δεύτερο εξάμηνο του 2024.
Οι χρεωστικές κάρτες παραμένουν το βασικό υποκατάστατο των μετρητών, χρησιμοποιούμενες κυρίως για μικρές αγορές. Ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα μειώθηκε σε 67, από 71, ενώ για τις πιστωτικές κάρτες διαμορφώθηκε στις 29 συναλλαγές, από 30 το προηγούμενο εξάμηνο.
Η μέση αξία συναλλαγών ανά κάρτα μειώθηκε κατά 9%, φθάνοντας τα 2.631 ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης της μέσης αξίας ανά χρεωστική κάρτα κατά 10% (2.865 ευρώ). Η μέση αξία ανά πιστωτική κάρτα διαμορφώθηκε σε 1.317 ευρώ, μειωμένη κατά 2,6%. Συνολικά, η μέση αξία ανά συναλλαγή για όλες τις κάρτες υποχώρησε κατά 4,5% στα 43 ευρώ.
Στις επιμέρους κατηγορίες, η μέση αξία ανά συναλλαγή με χρεωστική κάρτα διαμορφώθηκε στα 43 ευρώ (μείωση 5%), ενώ για τις πιστωτικές κάρτες παρέμεινε σταθερή στα 46 ευρώ. Η τάση αυτή αντανακλά την αυξανόμενη εξοικείωση των καταναλωτών με τις ηλεκτρονικές πληρωμές και τη χρήση τους για αγορές χαμηλής αξίας.
Ραγδαία εξάπλωση των ανέπαφων και άυλων συναλλαγών
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι πλέον το 25% των αγορών με κάρτα πραγματοποιείται μέσω κινητού τηλεφώνου ή smartwatch, χωρίς τη φυσική χρήση κάρτας. Η μετάβαση σε άυλες πληρωμές γίνεται με ταχείς ρυθμούς, καθώς όλο και περισσότεροι χρήστες ενσωματώνουν τις κάρτες τους σε ψηφιακά πορτοφόλια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι συναλλαγές μικρού ύψους, κάτω των δέκα ευρώ, που παλαιότερα γίνονταν σχεδόν αποκλειστικά με μετρητά, πραγματοποιούνται πλέον συστηματικά με κάρτες μέσω κινητού. Παράλληλα, η αύξηση των προπληρωμένων καρτών ενισχύθηκε από την καταβολή επιδομάτων από δημόσιους φορείς μέσω αυτών των μέσων.
Σχεδόν το 90% των συναλλαγών με φυσική παρουσία είναι πλέον ανέπαφες, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχεται στο 80%. Πάνω από το 25% των συναλλαγών αφορά ποσά έως 10 ευρώ, ενώ το ποσοστό συναλλαγών κάτω των 2 ευρώ αυξάνεται συνεχώς. Ενδεικτικά, σε περίπτερα και σούπερ μάρκετ, το 30% των συναλλαγών αφορά μικροποσά, ακόμη και για προϊόντα όπως το εμφιαλωμένο νερό.
Στα σούπερ μάρκετ, πάνω από 60% των συναλλαγών γίνεται με κάρτα, ενώ σε τουριστικές περιοχές ή περιοχές με έντονη παρουσία βραχυχρόνιων μισθώσεων, το ποσοστό αυτό αγγίζει το 90%, λόγω της αυξημένης παρουσίας ξένων επισκεπτών.
Σταθερά χαμηλά τα περιστατικά απάτης
Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν μείωση κατά 1% στα περιστατικά απάτης σε συναλλαγές με κάρτες. Ο σχετικός δείκτης διαμορφώθηκε σε 1 συναλλαγή απάτης ανά 6.635 συναλλαγές.
Η αναλογία της αξίας των περιστατικών απάτης προς τη συνολική αξία συναλλαγών παρέμεινε σταθερή στο 0,02%, δηλαδή 1 ευρώ αξίας απάτης ανά 4.637 ευρώ συναλλαγών, επιβεβαιώνοντας τη χαμηλή ένταση του φαινομένου στην ελληνική αγορά.
Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται και στις ενημερωτικές καμπάνιες της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, που προωθούν την ασφαλή χρήση καρτών και ηλεκτρονικών συναλλαγών. Περισσότερες πληροφορίες για την πρόληψη της απάτης διατίθενται στην επίσημη ιστοσελίδα της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών: https://www.hba.gr/info/PhishingCamp2023
Από την κυκλοφορία της πρώτης χρεωστικής κάρτας στην Ελλάδα το 1993 μέχρι σήμερα, οι αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες είναι εντυπωσιακές. Η τεχνολογική πρόοδος και η πανδημία επιτάχυναν τη μετάβαση σε ανέπαφες, γρήγορες και ασφαλείς συναλλαγές, καθιερώνοντας την κάρτα –φυσική ή ψηφιακή– ως το βασικό μέσο πληρωμής στην καθημερινότητα. Η εξέλιξη αυτή συμβάλλει σημαντικά και στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.