Αντιμέτωποι με νέες παρατάσεις - και αυτή τη φορά έως το 2026- είναι όσοι έχουν υποβάλει ήδη αίτηση για τα προγράμματα Εξοικονομώ.
Μπορεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να ισχυρίζεται ότι με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται η ομαλή υλοποίηση των έργων, ωστόσο, περισσότερο ζημιωμένοι παρά ωφελημένοι βγαίνουν οι εμπλεκόμενοι φορείς.
Και ενώ υπάρχει ένα κύμα αβεβαιότητας σε σχέση με τα προγράμματα αυτά, ένα νέο μοντέλο ενεργειακής αναβάθμισης υπόσχεται να λύσει πολλά προβλήματα, αδικίες και κωλυσιεργίες του παρελθόντος.
Παρατάσεις επί παρατάσεων
Την περασμένη Παρασκευή το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε παρατάσεις για το 2026 σε 13 ενεργειακά προγράμματα, μεταξύ των οποίων, σε τέσσερα διαφορετικά «Εξοικονομώ», το παλιότερο εκ των οποίων είναι του 2021. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα προγράμματα στα οποία δόθηκε παράταση υλοποιούνται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Next Generation EU.
«Το Υπουργείο δίνει προτεραιότητα στην ενεργειακή εξοικονόμηση και στη στήριξη πολιτών και επιχειρήσεων, προσφέροντας τον αναγκαίο χρόνο για την ολοκλήρωση των έργων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του και την ένταξη του μέγιστου αριθμού ωφελούμενων. Στο πλαίσιο αυτό, ανακοινώνονται παρατάσεις ολοκλήρωσης για προγράμματα ενταγμένα που υλοποιούνται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας», αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του ΥΠΕΝ.
Συγκεκριμένα, τα «Εξοικονομώ» που παίρνουν παράταση είναι:
- «Εξοικονομώ 2021»: Η καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης του προγράμματος, είναι η 28η Φεβρουαρίου 2026.
- «Εξοικονομώ 2023»: Η καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης του προγράμματος, είναι η 30η Απριλίου 2026.
- «Εξοικονομώ - Ανακαινίζω για Νέους»: Η καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης του προγράμματος, είναι η 30η Απριλίου 2026.
- «Εξοικονομώ 2025»: Η καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης του προγράμματος, είναι η 31η Μαΐου 2026.
«Με τις παρατάσεις αυτές διασφαλίζεται η ομαλή υλοποίηση των έργων, η πλήρης αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων και η μέγιστη ωφέλεια για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις», συνεχίζεται στην ανακοίνωση του ΥΠΕΝ.
Από την άλλη πλευρά, βέβαια, νέες παρατάσεις σημαίνουν καθυστερήσεις στην υλοποίηση των έργων, η οποία προκαλεί παγώματα και αβεβαιότητα στους ωφελούμενους, καθώς και πιθανή ανάγκη συγκέντρωσης επιπλέον δικαιολογητικών και εγκρίσεων που εμπλέκουν τους δικαιούχους.
«Στα σκαριά» το νέο «Εξοικονομώ»
Υπενθυμίζουμε ότι βάσει της Eυρωπαϊκής Οδηγίας (ΕΕ) 2023/1791, η χώρα μας έχει την υποχρέωση να υιοθετήσει έως τον Οκτώβριο του 2025 μέτρα που θα διασφαλίζουν την επίτευξη των στόχων ενεργειακής εξοικονόμησης.
Στο πλαίσιο αυτό και καθώς όπως όλα δείχνουν τα προηγούμενα «Εξοικονομώ» δεν πήγαν κατ’ ευχήν , το ΥΠΕΝ ετοιμάζει ριζική αναμόρφωση των προγραμμάτων αυτών.
Η κίνηση αυτή, βέβαια, είχε ανακοινωθεί ήδη από τις 30 Ιουνίου από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρο Παπασταύρου, στο πλαίσιο διυπουργικής συνέντευξης Τύπου, όπου παρουσιάστηκαν τρία νέα ευρωπαϊκά ταμεία ύψους 8 δισ. ευρώ, στα οποία εντάσσονται προγράμματα που θα «τρέξουν» από το 2026 έως το 2032, ύστερα από την τελική έγκριση της Κομισιόν.
Τα νέα προγράμματα «Εξοικονομώ» αναμένεται να προκηρυχθούν το 2026 και να τεθούν σε εφαρμογή από το 2027. Θα έχουν ως κύριο στόχο τη διεύρυνση των δικαιούχων και τη γρηγορότερη υλοποίηση των παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης και αναμένεται να εξειδικευτούν με την δημοσιοποίηση προς διαβούλευση των σχετικών πλάνων.
«Αυτό που επιχειρούμε να κάνουμε είναι μια πιο εξελιγμένη μορφή "Εξοικονομώ". Χρησιμοποιούμε μια καλή ευρωπαϊκή πρακτική, οι πάροχοι ενέργειας αναλαμβάνουν τον ρόλο διαμεσολαβητή, ώστε να φτάσει άμεσα η στήριξη σε όσους τη χρειάζονται περισσότερο», είχε αναφέρει τότε ο Υπουργός.
Απλοποίηση και ενεργός ρόλος των παρόχων
Μέχρι σήμερα, οι πολίτες έρχονταν αντιμέτωποι με χρονοβόρες διαδικασίες και γραφειοκρατικά εμπόδια. Από το 2026 και μετά, όμως, τον ρόλο του ενδιάμεσου θα αναλάβουν οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι θα προσφέρουν υπηρεσίες τύπου ESCO, αναλαμβάνοντας χρηματοδότηση, μελέτη, κατασκευή και διαχείριση έργων ενεργειακής αναβάθμισης. Με αυτόν τον τρόπο, οι δικαιούχοι θα μπορούν να υλοποιούν παρεμβάσεις γρηγορότερα και με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.
Κεντρικός στόχος του νέου «Εξοικονομώ» είναι η στήριξη των ενεργειακά ευάλωτων. Έτσι, προβλέπεται η δημιουργία Μητρώου Δικαιούχων Ενεργειακής Στήριξης και η χορήγηση «κάρτας δικαιούχου» που θα εξασφαλίζει πρόσβαση σε στοχευμένα μέτρα, όπως επιδότηση για αντικατάσταση εξοπλισμού και δωρεάν πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρόγραμμα θα πλαισιώνεται από νέο επίδομα θέρμανσης για νοικοκυριά που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα.
Διεύρυνση των ωφελούμενων
Η χρηματοδότηση θα προέλθει κυρίως από το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο με προϋπολογισμό 4,7 δισ. ευρώ (25% εθνική συμμετοχή). Στόχος είναι η στήριξη 1,5 εκατ. νοικοκυριών και 75.000 πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Δικαιούχοι δεν θα είναι μόνο χαμηλόμισθοι, αλλά και κοινωνικές ομάδες όπως μονογονεϊκές οικογένειες, άτομα με αναπηρία, φοιτητές, τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, καθώς και κάτοικοι νησιών, ορεινών και παραμεθόριων περιοχών.
Όπως είχε τονίσει ο κ. Παπασταύρου το νέο μοντέλο θα διασφαλίσει «καθαρή, φθηνή και προσιτή ενέργεια για όλους». Η φιλοσοφία του προγράμματος εστιάζει όχι μόνο στη μείωση του ενεργειακού κόστους αλλά και στη μείωση των ανισοτήτων και στη στήριξη της πράσινης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης.
Πάντως, όλα αυτά, αναμένεται να γίνουν από την επόμενη χρονιά, οπότε και η κυβέρνηση ευελπιστεί ότι θα γίνει η ενεργοποίηση των τριών νέων Ταμείων.
Η αγορά προσαρμόζεται, ξεχωρίζει η ΔΕΗ
Η νέα αυτή φιλοσοφία που βρίσκεται «στα σκαριά» δεν αφήνει αδιάφορη την αγορά.
Η ΔΕΗ, μέσω της Κωτσόβολος, έχει ήδη επεκτείνει τις B2B υπηρεσίες της στον κατασκευαστικό κλάδο, προσφέροντας μέσω του «K2B - Business empowerment by Kotsovolos» ολοκληρωμένες λύσεις ενέργειας, εξοικονόμησης και εξοπλισμού. Στόχος είναι η δημιουργία ενός «one-stop partner» που θα καλύπτει τις ανάγκες μηχανικών, εργολάβων και αρχιτεκτόνων.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
