Ποιοι χρωστούν περισσότερα στην Εφορία, ελάχιστες οι ρυθμίσεις

Ξεπέρασαν τα 110 δισ. ευρώ τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την Εφορία, με τις οφειλές των «μεγάλων» να υπερβαίνουν τα 84 δισ. ευρώ, ενώ σε ρυθμίσεις είναι μόλις 3,7 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με την εικόνα που δίνεται από τα στοιχεία του Γραφείου του Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή (ΓΠΚΒ), το χαρτοφυλάκιο των ληξιπρόθεσμων χρεών είναι εξαιρετικά δύσκολο στη διαχείρισή του και για τον λόγο αυτόν, επιλέγεται η επιτάχυνση της διαδικασίας εκκαθάρισής του με τον χαρακτηρισμό χρεών δεκάδων δισ. ευρώ, ως «ανεπίδεκτων είσπραξης».

Ήδη χαρακτηρίστηκαν ανεπίδεκτα είσπραξης, χρέη ύψους 26,3 δισ. ευρώ και φέτος, όπως αποκάλυψε το BD, η ΑΑΔΕ θα θέσει στο «αρχείο» επιπλέον οφειλές ύψους 10 δισ. ευρώ και μάλιστα αυξήθηκε το όριο, από 1,5 δισ. ευρώ, σε 3 δισ. ευρώ, των οφειλών που θα αρχειοθετούνται, με απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ.

Σύμφωνα με το ΓΠΚΒ, το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο στο τέλος του Ιανουαρίου του 2025, διαμορφώθηκε στα 110,6 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 3,6 δισ. ευρώ σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2024, που ήταν 106.995 εκατ. ευρώ

Σημειώνεται ότι ποσοστό 23,8% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, που αντιστοιχεί σε 26,3 δισ. ευρώ, αφορά σε οφειλές που χαρακτηρίζονται ως ανεπίδεκτες είσπραξης. Η αύξηση του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου υπολογίζεται από:

• τις νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 8,6 δισ. ευρώ συν
• τις ληξιπρόθεσμες οφειλές κατά την 1/2/2024 που βεβαιώθηκαν μεταγενέστερα ύψους 2,2 δισ. ευρώ, μείον
• τις εισπράξεις και διαγραφές, οι οποίες αγγίζουν συνολικά τα 7,2 δισ. ευρώ.

Η ποιοτική ανάλυση

Εξετάζοντας την ποιοτική διάρθρωση του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, το ΓΠΚΒ διαπιστώνει ότι το 60,6% αυτού, που αντιστοιχεί σε 51,1 δισ. ευρώ, πηγάζει από φορολογικές οφειλές και το υπόλοιπο των πραγματικών ληξιπρόθεσμων οφειλών προέρχεται από άλλες κατηγορίες οφειλής, οι οποίες παρουσιάζουν χαμηλό ποσοστό είσπραξης.

Σε αυτές περιλαμβάνονται τα πρόστιμα (φορολογικά και μη φορολογικά) τα οποία αποτελούν το 29% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, καθώς αγγίζουν τα 24,4 δισ. ευρώ και οι μη φορολογικές οφειλές (δάνεια, δικαστικά έξοδα, καταλογισμοί κτλ.), οι οποίες αποτελούν το 10,4% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 8,8 δισ. ευρώ.

Λαμβάνοντας, δε, υπόψη ότι 8,7 δισ. ευρώ από τις φορολογικές οφειλές πηγάζουν από αφερέγγυους οφειλέτες και 14,6 δισ. ευρώ αφορούν σε οφειλές με λήξη δόσεων πέραν της τελευταίας δεκαετίας, απομένουν 27,7 δισ. ευρώ οφειλών από τις οποίες, σύμφωνα με στοιχεία της ΑΑΔΕ, πηγάζει άνω του 90% των εισπράξεων.

«Με άλλα λόγια το σύνολο σχεδόν των εισπράξεων προέρχεται από μόλις το 32,8% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου», τονίζει το ΓΠΚΒ.

Η ακτινογραφία των οφειλετών

Αναφορικά με τον συνολικό αριθμό των οφειλετών, στο τέλος Ιανουαρίου του 2025 παρατηρείται μείωση κατά 90.256 πρόσωπα (φυσικά και νομικά) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024 με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στους 3.841.369 οφειλέτες, αλλά η μείωση προέρχεται από τις χαμηλότερες κατηγορίες οφειλής (μέχρι 500 ευρώ), με τον αριθμό των οφειλετών να μειώνεται κατά 116.474 πρόσωπα, ενώ αντιθέτως, καταγράφεται αύξηση του αριθμού των οφειλετών σε υψηλότερες οφειλές, με την μεγαλύτερη να εντοπίζεται στην κατηγορία μεταξύ 10.000 και 100.000 ευρώ κατά 20.661 πρόσωπα.

Ωστόσο, το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο αυξάνεται στις υψηλότερες κατηγορίες οφειλής, με τη μεγαλύτερη αύξηση να εντοπίζεται σε οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ (κατά 2 δισ. ευρώ), όπως και των οφειλετών της κατηγορίας αυτής.

Εξετάζοντας την κατανομή των οφειλετών και του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου διαπιστώνεται ότι το σύνολο σχεδόν των οφειλών (96,4%) πηγάζει από την κατηγορία άνω των 10.000 ευρώ. Ειδικότερα, στο εύρος οφειλής άνω του 1 εκατ. ευρώ συγκεντρώνεται το 76,2% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου και μόλις το 0,3% των οφειλετών.

Αντιθέτως, το 90% των οφειλετών συγκεντρώνεται στις οφειλές έως 10.000 ευρώ με το συνολικό τους ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο να αγγίζει το 3,6% των συνολικών οφειλών.

Ποιοι χρωστάνε

Οι οφειλές των φυσικών προσώπων αποτελούν το 38,5% του συνόλου, αγγίζοντας τα 42,5 δισ. ευρώ, ενώ οι οφειλές των νομικών προσώπων διαμορφώνονται στα 68 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 61,5% του συνόλου.

Στις χαμηλές κατηγορίες οφειλών το σύνολο σχεδόν του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου προέρχεται από τα φυσικά πρόσωπα. Ενδεικτικό είναι ότι το 97,9% των οφειλών κάτω των 50 ευρώ και το 87,9% των οφειλών κάτω των 10.000 ευρώ πηγάζει από τα φυσικά πρόσωπα.

Αντίστοιχα, το πλήθος των φυσικών προσώπων που οφείλουν λιγότερα από 50 ευρώ αντιστοιχεί στο 95,3% των οφειλετών αυτής της κατηγορίας οφειλής, ενώ για οφειλές μικρότερες των 10.000 ευρώ το πλήθος των φυσικών προσώπων διαμορφώθηκε στο τέλος του Ιανουαρίου του 2025 στα 3.049.150 άτομα, αποτελώντας το 88,2% του συνόλου για το συγκεκριμένο εύρος οφειλής.

Στον αντίποδα, όσο αυξάνεται το ύψος των οφειλών ενισχύεται και ο ρόλος των νομικών προσώπων στη διαμόρφωση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου. Ειδικότερα:

• Στην κατηγορία ληξιπρόθεσμου υπολοίπου άνω του 1 εκατ. ευρώ τα νομικά πρόσωπα συμμετέχουν στις οφειλές κατά 69,5%, με το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπό τους να αγγίζει στο τέλος του Ιανουαρίου του 2025 τα 58,6 δισ. ευρώ.
• Το πλήθος των νομικών προσώπων που οφείλουν πάνω από 1 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε στα 6.060, αποτελώντας το 61,6% του πλήθους των οφειλετών σε αυτό το εύρος οφειλής.
• Τα φυσικά πρόσωπα με οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ, έκαστο, ανήλθαν σε 3.770 (38,4%).
• Το σύνολο των ΑΦΜ (φυσικά και νομικά πρόσωπα) με οφειλή άνω του 1 εκατ. ευρώ, στην εφορία, ανήλθαν σε 9.830 ΑΦΜ (από 9.380 ΑΦΜ πέρυσι) και τα χρέη τους σε 84,27 δισ. ευρώ.
• Η μέση οφειλή των οφειλετών με χρέη άνω του 1 εκατ. ευρώ, διαμορφώθηκε σε 8,57 εκατ. ευρώ.

Καθίσταται σαφές, πως είναι εξαιρετικά δύσκολη η είσπραξη των εν λόγω οφειλών, λόγω του μεγέθους τους, είτε με διακανονισμό είτε με κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων.

Ελάχιστες οι ρυθμίσεις

Άλλωστε οι ρυθμίσεις των μεγάλων χρεών είναι ελάχιστες, ενώ το σύνολο των ενεργών ρυθμίσεων αφορά χρέη μόλις 3,7 δισ. ευρώ, με την υποσημείωση ότι μοναδική δυνατότητα ρύθμισης είναι εκείνη της πάγιας ρύθμισης. Σύμφωνα με το Γραφείο του Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή:

• Το υψηλότερο ποσοστό των συνολικών ρυθμισμένων οφειλών (17,2%) εντοπίζεται στο εύρος 500 με 10.000 ευρώ.
• Το 19,3% των ρυθμίσεων αφορά ποσά από 2.000 έως 3.000 ευρώ.
• Το υψηλότερο ποσοστό ρυθμισμένων οφειλών φυσικών προσώπων εντοπίζεται μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ (17,2%) και αγγίζει το 19,7% για ποσά από 2.000 έως 3.000 ευρώ.
• Τα νομικά πρόσωπα ρυθμίζουν σε υψηλότερο ποσοστό ήτοι 23,4%, οφειλές που ανήκουν στο εύρος από 10.000 έως 100.000 ευρώ.
• Το ποσοστό φτάνει στο 26,8% στην κατηγορία 10.000 με 20.000 ευρώ.

Χαμηλά ποσοστά ρύθμισης οφειλών διαπιστώνονται σε υψηλά ποσά οφειλής (άνω των 20.000 ευρώ για φυσικά πρόσωπα και άνω των 150.000 ευρώ για νομικά πρόσωπα).