Νέα επιστολή στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έστειλε ο πρωθυπουργός ζητώντας τομές στην αγορά ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου σε μια προσπάθεια να μειωθούν οι τιμές, καθώς μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα η χώρα αντιμετωπίζει νέες απειλές και απώλειες στο ενεργειακό και επενδυτικό τοπίο.
Μόλις δύο εβδομάδες μέσα στην νέα χρονιά, η αυξημένη αβεβαιότητα των αγορών, το γεωπολιτικό ρίσκο και το κύμα ψύχους εκθέτουν τόσο τις οικονομικές όσο και τις ενεργειακές αδυναμίες της χώρας.
Χθες υπέστη ένα σημαντικό πλήγμα το επενδυτικό «success story» της κυβέρνησης. Η Sunlight αποφάσισε να μην προχωρήσει στην κατασκευή Gigafactory παραγωγής μπαταριών λιθίου στην Δυτική Μακεδονία σε μια επένδυση ύψους 1,2 δισ. ευρώ λόγω αβεβαιότητας στο ευρύτερο οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον, πληροφορίες αναφέρουν στο Business Daily.
Την ίδια στιγμή η τιμή του ρεύματος σκαρφάλωσε πάλι σε ανησυχητικά υψηλά επίπεδα. Για σήμερα η τιμή εκτοξεύτηκε πάνω από τα 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα αποτελώντας κακό οιωνό για τα τιμολόγια που θα πληρώσουν οι καταναλωτές τον επόμενο μήνα, ενώ υπό νέα απειλή βρίσκεται ο αγωγός (Turkstream) που μεταφέρει το περισσότερο ρωσικό φυσικό αέριο που εισάγεται στην Ελλάδα.
Ως απάντηση στις νέες προκλήσεις, ο Μητσοτάκης απευθύνθηκε με προσωπική επιστολή στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula Von der Leyen για δεύτερη φορά μέσα σε 6 μήνες. Την προηγούμενη φορά που ζήτησε παρέμβαση στην λειτουργία της αγοράς από την πρόεδρο δεν υπήρχε καμία ουσιαστική ανταπόκριση από τις Βρυξέλλες.
Τώρα, ο κ. Μητσοτάκης τονίζει με περισσότερη σαφήνεια το τι πιστεύει ότι χρειάζεται να γίνει και τον επείγοντα χαρακτήρα του προβλήματος.
Κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση να εξετάσει νέους τρόπους μείωσης των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, ως μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της περιοχής.
«Οι τιμές μάς λένε ότι πρέπει να κινηθούμε πιο γρήγορα αλλά και διαφορετικά -να σκεφτούμε νέους τρόπους αντιμετώπισης των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε», επεσήμανε ο Κ. Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός προέτρεψε την ΕΕ να ενσωματώσει καλύτερα τα εθνικά δίκτυα και γράφει ότι χρειάζεται νέα ώθηση σε ό,τι αφορά την ασφάλεια του φυσικού αερίου. «Οι αλλαγές στο γεωπολιτικό τοπίο καθιστούν αυτό το έργο ακόμη πιο επείγον» και παρόλο που η Ευρώπη προετοιμάζεται για ένα μέλλον όπου το φυσικό αέριο θα παίζει μικρότερο ρόλο, «θα εξαρτιόμαστε από το φυσικό αέριο για τουλάχιστον δύο δεκαετίες».
Στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, υπογραμμίζει ότι χρειαζόμαστε μια νέα ώθηση στην εσωτερική αγορά.
«Δεν μπορούμε να έχουμε μία χώρα με τριψήφιες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας ενώ, την ίδια ώρα, μια άλλη χώρα έχει μηδενικές ή αρνητικές τιμές», ανέφερε ο κ. Μητσότακης.
Για σήμερα, η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στην χονδρική αγορά αυξήθηκε κατά 47% από την προηγούμενη ημέρα στα 205,78 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Αν και καταγράφηκαν τιμές σε παρόμοια επίπεδα στην κεντρική Ευρώπη, η παραγωγή ρεύματος στην Ελλάδα δείχνει να είναι πιο ευάλωτη στις μεταβολές καιρού από πολλές χώρες της Ευρώπης, όπως δείχνουν τα ιστορικά στοιχεία.
«Βραχυπρόθεσμα, προτείνω να συγκροτήσουμε μια ειδική ομάδα εργασίας για την αύξηση των διασυνοριακών ροών όπου υπάρχουν σημαντικές διαφορές στις τιμές. Αυτή η ομάδα εργασίας θα πρέπει να εξετάσει όλες τις λύσεις -τεχνικές, ρυθμιστικές, νέες επενδύσεις- και θα πρέπει να υπολογίσει την αρνητική επίδραση των ανεπαρκών διασυνδέσεων στην ευημερία, καθιστώντας σαφή τα οφέλη της ενσωμάτωσης. Προτείνω η ομάδα αυτή να έχει την έδρα της στο υψηλότερο επίπεδο του Κολλεγίου και να υποβάλλει περιοδικές εκθέσεις στο Συμβούλιο Ενέργειας ή στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο», γράφει ο κ. Μητσοτάκης.
Ακύρωση επένδυσης
Για τον ακριβή λόγο που ακυρώθηκε η επένδυση της Sunlight υπάρχει μια σύγχυση.
Αργά χθες το απόγευμα, στελέχη της αντιπολίτευσης έκαναν λόγο για ευθύνες του Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργου Αμανατίδη και για κακοδιαχείριση της επένδυσης, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι οι αιτίες εντοπίζονται στον ισχυρό ανταγωνισμό της Κίνας που είχε ως αποτέλεσμα να ακυρωθούν 16 επενδύσεις για την παραγωγή μπαταριών λιθίου στην Ευρώπη. Πηγές της εταιρείας, ωστόσο, επικαλούνται την γενικότερη αβεβαιότητα που επικρατεί εντός και εκτός χώρας για την απόφαση.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι χάνεται μια επένδυση σε έναν κρίσιμο τομέα που θα έδινε και 2.000 θέσεις εργασίας.
Επίθεση στον αγωγό Turkstream
Μια νέα απειλή που παρουσιάστηκε πριν από λίγες ημέρες και υπογραμμίζει πόσο ευάλωτος είναι ο εφοδιασμός με φυσικό αέριο - και κατά συνέπεια το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας - είναι η προσπάθεια της Ουκρανίας να καταστρέψει με drones τον αγωγό Turkstream, μέσω του οποίου φτάνουν στην Ευρώπη οι τελευταίες ποσότητες ρωσικού φυσικού αερίου.
Τονίζεται ότι μέσα από τον αγωγό που περνάει από την Τουρκία εισάγεται πάνω από το 50% του φυσικού αερίου της χώρας, σύμφωνα με στοιχεία του ΔΕΣΦΑ.
Όπως υποστηρίζει η Ρωσία, εννέα ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη επιτέθηκαν το περασμένο Σάββατο στον σταθμό συμπίεσης φυσικού αερίου του αγωγού Turkstream, στην περιοχή του Κρασνοντάρ στη νότια Ρωσία, όμως ο σταθμός συμπίεσης παραμένει εν λειτουργία.
Χθες ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ κατηγόρησε τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι επιδιώκουν να θέσουν εκτός λειτουργίας τον αγωγό TurkStream.