Σε έκτακτη τηλεδιάσκεψη του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος με τις διοικήσεις των εμπορικών τραπεζών θα συζητηθούν σήμερα τα ειδικά μέτρα που θα ενεργοποιηθούν από το τραπεζικό σύστημα της χώρας, προκειμένου να αντιμετωπισθεί η έντονη πίεση στη ρευστότητα, που έχουν δημιουργήσει οι πιέσεις στην οικονομία από την επιδημία του κορονοϊού, με βάση και τις νέες δυνατότητες που προσφέρουν οι χθεσινές αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής.
Η συζήτηση των τραπεζιτών θα γίνει μέσω τηλεδιάσκεψης, παρότι όλοι βρίσκονται στην Αθήνα, στο πλαίσιο των προληπτικών μέτρων που εφαρμόζονται για την αποτροπή μετάδοσης του κορονοϊού και έχει ιδιαίτερη σημασία στην παρούσα φάση, καθώς ο επιχειρηματικός κόσμος απευθύνεται με αγωνία στις τράπεζες και την κυβέρνηση, ενόψει της κλιμάκωσης των πιέσεων στη ρευστότητα, που έχει γίνει ιδιαίτερα αισθητή πλέον, λόγω της μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας στο εσωτερικό της χώρας με την επιβολή περιοριστικών μέτρων, αλλά και των εισαγόμενων προβλημάτων, όπως το «πάγωμα» προκρατήσεων και προκαταβολών από μεγάλους tour operators, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τη γερμανική TUI.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η βασική προτεραιότητα της Τράπεζας της Ελλάδος, με βάση και τις κατευθύνσεις από την ΕΚΤ, είναι να αποτραπεί ένας από τους σοβαρότερους κινδύνους που δημιουργεί η νέα διαταραχή στην παγκόσμια οικονομία από την επιδημία του κορονοϊού: να βρεθούν υγιείς και βιώσιμες, κατά τα άλλα, επιχειρήσεις αντιμέτωπες με τόσο σοβαρά προβλήματα ρευστότητας, που θα τις οδηγήσουν σε προσωρινή αδυναμία εξυπηρέτησης των δανειακών τους υποχρεώσεων, με σοβαρές παρενέργειες στο τραπεζικό σύστημα αλλά και στην πραγματική οικονομία, εάν αυτές οι επιχειρήσεις προχωρήσουν σε αναδιάρθρωση/περιορισμό των δραστηριοτητών τους, ή ακόμη και σε διακοπή της λειτουργίας τους.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι τραπεζικές διοικήσεις θα λάβουν οδηγίες από το διοικητή της ΤτΕ για τον τρόπο αξιοποίησης των χθεσινών αποφάσεων της ΕΚΤ και της EBA, που παρέχουν δύο σημαντικά εργαλεία αντιμετώπισης της κρίσης:
- Αφενός, το αναβαθμισμένο πρόγραμμα στοχευμένης χρηματοδότησης επιχειρήσεων (TLTRO), με ευνοϊκότερους όρους για την παροχή ρευστότητας από την ΕΚΤ στις τράπεζες για αυτό το σκοπό, θα επιτρέψει στις τράπεζες να κατευθύνουν περισσότερη ρευστότητα στις επιχειρήσεις και να «αποζημιώνονται» αρκετά γενναιόδωρα, μέσα από τις χρηματοδοτήσεις της ΕΚΤ.
- Αφετέρου -και αυτό ίσως είναι το σπουδαιότερο για την περίπτωση της Ελλάδας- η EBA αποδέχθηκε το αίτημα των ευρωπαϊκών τραπεζών να εφαρμοσθούν με ευελιξία οι κανόνες για την εγγραφή μη εξυπηρετούμενων δανείων και το σχηματισμό των προβλέψεων που αναλογούν, στις περιπτώσεις όπου αναχρηματοδοτούνται δάνεια υγιών και βιώσιμων επιχειρήσεων με προσωρινά προβλήματα ρευστότητας. Αυτή η απόφαση έχει στόχο, εκτός από τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας, να μη δημιουργηθεί μια νέα γενιά προβληματικών δανείων, που θα πιέσει τους ισολογισμούς των τραπεζών εξαιτίας μιας πρόσκαιρης διαταραχής στην οικονομία.
Με αυτά τα δεδομένα, εκτιμάται ότι θα λυθούν τα χέρια των τραπεζιτών για να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις, αναδιαρθρώσεις και αναχρηματοδοτήσεις δανείων, μόνο όμως στις περιπτώσεις όπου κρίνεται ότι μια επιχείρηση είναι κατά βάση υγιής και μπορεί να αντιπαρέλθει την κρίση. Στόχος της ΕΚΤ και του εποπτικού της βραχίονα, SSM, είναι να βοηθηθεί μεν ο επιχειρηματικός τομέας, αλλά να μην μετατραπεί αυτή η έκτακτη συγκυρία σε μια αφορμή για παροχή διευκολύνσεων σε επιχειρήσεις ζόμπι, που έχουν βαθύτερα προβλήματα και δεν βρέθηκαν τώρα σε δυσμενή θέση, αλλά αντιμετωπίζουν δυσκολίες από το παρελθόν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ένα άλλο σημαντικό μέτωπο για τις τράπεζες, αυτό της προστασίας πρώτης κατοικίας και της εφαρμογής νέου πλαισίου για την αφερεγγυότητα ήδη συμφωνήθηκε χθες, σε σύσκεψη με το υπουργείο Οικονομικών, αναληφθεί πρωτοβουλία από κυβερνητικής πλευράς για υπάρξει μια μικρή παράταση της ισχύουσας ρύθμισης, ώστε οι αλλαγές που θα γίνουν, με κύρια την πλήρη απελευθέρωση των πλειστηριασμών, να μην συμπέσουν με την αναστάτωση που δημιουργεί στην οικονομία η επιδημία του κορονοϊού. Τον τελευταίο λόγο γι' αυτό το θέμα θα έχει το Eurogroup.
Εξάλλου, οι διοικήσεις των τραπεζών θα ενημερωθούν αναλυτικά σήμερα από τον Γιάννη Στουρνάρα για το νέο εποπτικό πλαίσιο που δημιουργούν οι χθεσινές αποφάσεις της EBA και διευκολύνει αρκετά και τις ελληνικές τράπεζες. Η ευρωπαϊκή Αρχή αποφάσισε, μεταξύ άλλων, να αναβάλει τα stress test που ήταν προγραμματισμένα, αλλά και να εφαρμόσει με μεγαλύτερη ευελιξία τους κανόνες για την κεφαλαιακή επάρκεια, ώστε να μην πιεσθούν οι τράπεζες της ευρωζώνης να αντλήσουν νέα κεφάλαια σε αυτή την περίοδο αβεβαιότητας για τις αγορές.