Η αποχώρηση από την εταιρεία ή από θέση ευθύνης της εταιρείας, δεν απαλλάσσει το φυσικό πρόσωπο από τη συνυπευθυνότητα που έχει για τα χρέη της επιχείρησης, τα οποία δημιουργήθηκαν επί της θητείας του, ή για τις συνέπειες της απώλειας των ρυθμίσεων.
Με διάταξη του φορολογικού νομοσχεδίου, αφενός υπενθυμίζεται η εν λόγω ευθύνη, αφετέρου παρέχεται ένα περιθώριο τριών μηνών για να επανενταχθούν οι οφειλές σε ρύθμιση και να συνεχίσει η αποπληρωμή των χρεών, είτε από την εταιρεία ή από τους ίδιους.
Πρόκειται για ένα ζήτημα που απασχολεί χιλιάδες πρόσωπα που είχαν περάσει από θέσεις ευθύνης επιχειρήσεων, οι οποίες δημιούργησαν χρέη προς το Δημόσιο και τα οποία διεκδικεί με κάθε μέσο η εφορία. Αν δεν αποπληρώνονται από την εταιρεία, τότε μπλέκουν τα συνυπεύθυνα πρόσωπα.
Η διάταξη του νομοσχεδίου αντιμετωπίζει το ζήτημα οφειλών, οι οποίες έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, η οποία όμως σταμάτησε να εξυπηρετείται. Ειδικότερα, με το ισχύον καθεστώς, αν οι φορολογικές οφειλές έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, η αλληλέγγυα ευθύνη βαραίνει τόσο τα πρόσωπα που είχαν εκτελεστικές αρμοδιότητες κατά τον χρόνο γέννησης της οφειλής, όσο και τα πρόσωπα που είχαν εξουσία εκπροσώπησης κατά τον χρόνο απώλειας της ρύθμισης.
Το πρόβλημα που εντοπίζεται αφορά τις υποθέσεις στις οποίες, κατά τον χρόνο απώλειας της ρύθμισης, ο νόμιμος εκπρόσωπος είναι πρόσωπο διαφορετικό από εκείνο που εκπροσωπούσε την εταιρεία κατά την περίοδο στην οποία ανάγεται η οφειλή.
Στις περιπτώσεις αυτές, ο νόμιμος εκπρόσωπος (και γενικά τα πρόσωπα που είχαν εκτελεστική ιδιότητα που συνεπάγεται αλληλέγγυα ευθύνη) της περιόδου στην οποία ανάγεται η οφειλή και έχει αποχωρήσει από την εταιρεία ή από τη θέση ευθύνης, αγνοεί την απώλεια της ρύθμισης και δεν του παρέχεται η δυνατότητα να εξυπηρετήσει τη ρυθμισμένη οφειλή, προκειμένου να αποφύγει την αναβίωση της σε βάρος του αλληλέγγυας ευθύνης τόσο για το συνολικό υπολειπόμενο ποσό, όσο και για τις επιβαρύνσεις που θα προκύψουν από την απώλεια της ρύθμισης.
Τρεις μήνες προθεσμία
Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτό, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, θεωρεί πως είναι επωφελής, τόσο για τον υπόχρεο, όσο και για το Δημόσιο, η παροχή της δυνατότητας στα αλληλεγγύως υπεύθυνα πρόσωπα, να εξυπηρετήσουν με ίδια μέσα τη ρύθμιση και να αποφύγουν τη λήψη αναγκαστικών μέτρων.
Η προωθούμενη ρύθμιση (άρθρο 95) υπενθυμίζει αρχικά, ότι τα πρόσωπα που ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα για τα χρέη των επιχειρήσεων είναι εκτελεστικοί πρόεδροι, διευθυντές, γενικοί διευθυντές, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι, εντεταλμένοι στη διοίκηση και εκκαθαριστές των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, καθώς και τα πρόσωπα που ασκούν εν τοις πράγμασι τη διαχείριση ή διοίκηση νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας.
Πότε ευθύνονται τα φυσικά πρόσωπα
Τα ανωτέρω στελέχη των εταιρειών ευθύνονται για τα εταιρικά χρέη, όταν:
- Είχαν μια από τις ανωτέρω ιδιότητες είτε κατά τη διάρκεια λειτουργίας του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας είτε κατά τον χρόνο λύσης, διάλυσης ή συγχώνευσής τους είτε κατά τη διάρκεια της εκκαθάρισής τους.
- Οι εν λόγω οφειλές δεν καταβλήθηκαν ή δεν αποδόθηκαν στο Δημόσιο από υπαιτιότητα των ανωτέρω προσώπων. Το βάρος απόδειξης για τη μη ύπαρξη υπαιτιότητας φέρουν τα πρόσωπα της παρούσας.
Σημειώνεται, πως εάν οι φορολογικές οφειλές έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, η αλληλέγγυα ευθύνη βαραίνει και τα πρόσωπα στα οποία συνέτρεχαν οι δύο αυτές προϋποθέσεις, κατά τον χρόνο που κάθε δόση της ρύθμισης κατέστη ληξιπρόθεσμη ή η ρύθμιση απωλέσθηκε.
Η ευθύνη των ανωτέρω προσώπων για τις οφειλές, είναι ανεξάρτητη από τον χρόνο βεβαίωσής τους, όπως και για τους τόκους, πρόστιμα, προσαυξήσεις και οποιεσδήποτε διοικητικές χρηματικές κυρώσεις επιβάλλονται επ' αυτών.
Ειδικά αν απωλεσθεί ρύθμιση στην οποία είχαν υπαχθεί οι εν λόγω οφειλές, η Φορολογική Διοίκηση γνωστοποιεί στα πρόσωπα που ευθύνονται αλληλέγγυα την απώλεια αυτής και τάσσει σε αυτά προθεσμία τριών (3) μηνών για να επανεντάξουν, κατόπιν αίτησής τους, στο ίδιο καθεστώς ρύθμισης τις υπολειπόμενες οφειλές του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας για τις οποίες έχουν ευθύνη καταβολής.
Οι διατάξεις και όροι που διέπουν την αρχική ρύθμιση στην οποία γίνεται επανένταξη, εξακολουθούν να ισχύουν. Από την απώλεια της ρύθμισης μέχρι την ημερομηνία γνωστοποίησης, τα πρόσωπα που ευθύνονται αλληλεγγύως δεν βαρύνονται με τόκους, προσαυξήσεις ή πρόστιμα που γεννώνται ως συνέπεια της απώλειας της ρύθμισης, τα οποία και εξακολουθούν να βαρύνουν το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα.
Οι λεπτομέρειες εφαρμογής θα καθοριστούν με απόφαση του ΥΠΕΘΟ, κατόπιν εισήγησης του διοικητή της ΑΑΔΕ. Τέλος, το νέο πλαίσιο, εφαρμόζεται και σε ρυθμίσεις οι οποίες έχουν απωλεσθεί έως την έναρξη ισχύος της εν λόγω διάταξης (με την ψήφισή της), εφόσον τα αλληλεγγύως ευθυνόμενα πρόσωπα που εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής της υποβάλλουν σχετική αίτηση εντός έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος, στη Φορολογική Διοίκηση για την επανένταξη των οφειλών σε ρύθμιση, χωρίς προηγούμενη γνωστοποίηση από τη Φορολογική Διοίκηση για την απώλεια της ρύθμισης.
Πάντως, ποσά που έχουν καταβληθεί στη Φορολογική Διοίκηση από πρόσωπα λόγω της αλληλέγγυας ευθύνης τους δεν επιστρέφονται.