Σε πολιτική λύση πλέον ποντάρει ο ΑΔΜΗΕ ώστε να προχωρήσει το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Κύπρο, το λεγόμενο Great Sea Interconnector, καθώς το θέμα φαίνεται να έχει φύγει από τα χέρια του διαχειριστή.
Μετά το πλήρες αδιέξοδο των συνομιλιών που σημειώθηκε με την κυπριακή πλευρά για την κατασκευή του υποθαλάσσιου καλωδίου, ύψους 2 δις ευρώ, έληξε η διορία που είχε θέσει η γαλλική Nexans, η εταιρεία κατασκευής του καλωδίου.
Υπενθυμίζεται ότι η Nexans ζήτησε την επίλυση των ρυθμιστικών εκκρεμοτήτων και να δοθεί η τελική εντολή από τον ΑΔΜΗΕ (full notice proceed), λέγοντας ότι διαφορετικά θα προβεί σε αναστολή εργασιών του καλωδίου από αύριο Δευτέρα, 2 Σεπτεμβρίου.
Αν και δεν είναι σαφές κατά πόσο είναι έτοιμη να προχωρήσει στην αναστολή των εργασιών, η απειλή της Nexans χαρακτηρίζει το κλίμα που έχει αναπτυχθεί μεταξύ των πλευρών.
Οι αντιδράσεις των Κυπρίων κατά του έργου συνεχώς μεγαλώνουν, διχάζοντας ακόμα και την κυβέρνηση του Νίκου Χριστοδουλίδη, για έναν αγωγό διασύνδεσης που όχι μόνο θα ωφελήσει τους καταναλωτές αλλά θα ενισχύσει και την ενεργειακή ασφάλεια των τριών χωρών που συμμετέχουν (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ).
Το ζήτημα της χρηματοδότησης και τι θα γίνει αν -λόγω γεωπολιτικών κινδύνων- τελικά το έργο δεν πραγματοποιηθεί είναι οι δύο παράγοντες που συνεχίζουν να καθυστερούν την ολοκλήρωση του ρυθμιστικού πλαισίου.
Στον ΑΔΜΗΕ διεκδικούν την ανάκτηση του κόστους του έργου από την πρώτη μέρα της κατασκευαστικής περιόδου, δηλαδή από τις αρχές του 2025 και όχι από την εμπορική λειτουργία, όπως έχει αποφασίσει η ΡΑΕΚ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου).
Στην Κύπρο, πηγές με καλή γνώση των συνομιλιών τονίζουν στο Businessdaily ότι δεν βλέπουν να προχωράει το έργο χωρίς πολιτική παρέμβαση.
«Όταν μπήκαν οι απειλές στο τραπέζι, το κλίμα πραγματικά χάλασε. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμία διάθεση από την κυπριακή πλευρά να συνεχίσουν οι συζητήσεις», αναφέρουν πηγές.
«Ο μόνος που μπορεί να προχωρήσει το θέμα τώρα είναι ο πρόεδρος (Χριστοδουλίδης) αλλά και αυτός αντιμετωπίζει διαφορετικές στάσεις μέσα στην κυβέρνηση. Το υπουργείο Ενέργειας έχει θετική στάση απέναντι στο έργο ενώ στο υπουργείο Οικονομικών δείχνουν να μην το θέλουν. Έως τώρα, ο Χριστοδουλίδης δεν έχει πάρει καμία θέση επί του θέματος», προσθέτουν.
Ως τώρα δεν υπήρξε καμία επίσημη ενημέρωση για το τελεσίγραφο των Γάλλων που έληξε, γεγονός που σημαίνει ότι τώρα το ενδιαφέρον στρέφεται στην αυριανή ημέρα για την επόμενη κίνηση των εμπλεκόμενων φορέων, ειδικά της Nexans.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την ίδια στιγμή, οι Γάλλοι άφησαν ένα παραθυράκι ανοιχτό ώστε συνεχίσουν οι διαβουλεύσεις για το έργο που αποτελεί ποσοστό άνω του 20% του ανεκτέλεστου της Nexans.
Πρόσθεσαν ότι ακόμη και εάν δεν έχει λάβει την επίσημη εντολή από τον ΑΔΜΗΕ, θα συνεχίσει την κατασκευή του καλωδίου στην περίπτωση που υπάρξει προφορική ενημέρωση ότι τα ρυθμιστικά εμπόδια που υπάρχουν έχουν ξεπεραστεί.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ΑΔΜΗΕ έστειλε επιστολή προς τις ρυθμιστικές αρχές των δύο χωρών πριν από λίγες μέρες, όπου ο διαχειριστής επισημαίνει ότι έλαβε τελεσίγραφο από την εταιρεία υπογραμμίζοντας ότι «παρά τις τεράστιες προσπάθειες που καταβάλαμε όλο το προηγούμενο διάστημα και παρά την προσπάθειά μας να πείσουμε τη Nexans να μην προχωρήσει σε αναστολή εργασιών, εξαιτίας τόσο της ανατροπής του ρυθμιστικού πλαισίου που καθιστά το Έργο οικονομικά μη βιώσιμο για τον Φορέα Υλοποίησης και οποιονδήποτε υποψήφιο επενδυτή, όσο και της συνεχιζόμενης μη ολοκλήρωσης του ρυθμιστικού πλαισίου, τελικά η Nexans με την (α) σχετική επιστολή της ενημερώνει επίσημα τον ΑΔΜΗΕ ότι θα προχωρήσει σε πλήρη αναστολή εργασιών στις 2.09.2024».
Στο μεταξύ, ο βουλευτής του ΔΗΚΟ και μέλος των κοινοβουλευτικών Επιτροπών Ενέργειας και Οικονομικών, Χρύσης Παντελίδης, εξήγησε χθες ότι κανείς δεν θέλει να πληρώσει ένα έργο που μπορεί να μην ολοκληρωθεί, παρά την χρηματοδότηση των 657 εκατ ευρώ που προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ανέφερε σε συνέντευξη του στο Euronews ότι η Κύπρος θέλει πολύ να προχωρήσει το έργο, αντιλαμβανόμενη τη μεγάλη σημασία του, όμως υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία τα οποία αφορούν την οικονομική βιωσιμότητά του. Δυστυχώς υπάρχει και το γεωπολιτικό ρίσκο, τονίζει, λόγω της επεκτατικής, επιθετικής και προβληματικής συμπεριφοράς και δράσης της Τουρκίας, τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα.
«Επομένως, ενώ δεν υπάρχει κανείς που να μη θέλει το έργο, είναι προφανές ότι υπάρχει μια ανησυχία και ένας προβληματισμός για το πώς θα διασφαλίσουμε την υλοποίηση. Ουδείς θα ήθελε να πληρώσει ένα τέτοιο έργο και τελικά να μην ολοκληρωθεί ποτέ, λόγω γεωπολιτικών εξελίξεων και πολύ συγκεκριμένα λόγω της στάσης που ενδεχομένως να κρατήσει στο μέλλον η Τουρκία», επισημάνει ο ίδιος.