Νέα εμπόδιο αντιμετωπίζει ξαφνικά η κυβέρνηση στην προσπάθειά της να κρατήσει τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε χαμηλά επίπεδα με τις γεωπολιτικές εξελίξεις να οδηγούν την τιμή του φυσικού αερίου σε νέο υψηλό έτους χθες.
Αν και έχει στη διάθεση του το υπουργείο Ενέργειας το όπλο της επιδότησης, οι τιμές λιανικής για το ηλεκτρικό ρεύμα του Αυγούστου παραμένουν υψηλές, περίπου 36% υψηλότερα από τα επίπεδα που καταγράφηκαν τον Απρίλιο - Μάιο, ενώ προκύπτουν κι άλλες προκλήσεις στο δρόμο για πιο προσιτά τιμολόγια.
Στον απόηχο της επίθεσης που εξαπέλυσε η Ουκρανία σε ρωσική περιοχή κοντά σε σταθμό-κλειδί μεταφοράς ρωσικού αερίου, τα προθεσμιακά συμβόλαια φυσικού αερίου ενός μήνα στο χρηματιστήριο του Άμστερνταμ ενισχύθηκαν τουλάχιστον 2,6%, φτάνοντας έως και στα 39,50 ευρώ ανά μεγαβατώρα, το υψηλότερο επίπεδο από τον Δεκέμβριο του 2023.
Σημειώνεται ότι μόνο πριν από λίγες ημέρες οι τιμές φυσικού αερίου, που διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρική αγορά της Ελλάδας, κυμαίνονταν περίπου στα 35 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
«Η αγορά θα παραμείνει ευαίσθητη στις εξελίξεις που σχετίζονται με αυτές τις ροές», αναφέρει ο Γ. Πάτερσον, επικεφαλής του Commodities Strategy, στην ING. «Αυτό αποδεικνύεται από τις πρόσφατες μεταβολές των τιμών μετά από τα δημοσιεύματα ότι τα ουκρανικά στρατεύματα κατέλαβαν το σημείο εισόδου για φυσικό αέριο στην Ουκρανία στη Sudzha. Αυτό είναι το μόνο σημείο εισόδου για το ρωσικό φυσικό αέριο που διέρχεται από την Ουκρανία και τελικά καταλήγει στην ΕΕ», παρατηρεί ο ίδιος.
Στην Αθήνα, η κυβέρνηση παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις εξελίξεις. Παρά την υψηλή διείσδυση των ΑΠΕ, η ηλεκτροπαραγωγή στην Ελλάδα εξαρτάται ακόμα σε μεγάλο βαθμό από το φυσικό αέριο, λόγω της στοχαστικότητας της πράσινης ενέργειας, δηλαδή της συνάρτησης της παραγωγής τους με τις καιρικές συνθήκες. Όπως συμβαίνει πολλές φορές, έτσι και τώρα, το φυσικό αέριο αποτελεί το κύριο συστατικό του ενεργειακού μείγματος.
Σύμφωνα με στοιχεία από το Χρηματιστήριο Ενέργειας για σήμερα, το φυσικό αέριο συνεισφέρει το 36,5% του ενεργειακού μείγματος, οι ΑΠΕ το 35%, οι εισαγωγές 11,5%, ο λιγνίτης το 6,2% και τα υδροηλεκτρικά 5,7%.
Πολιτικές διαστάσεις
Μετά από την ενεργειακή κρίση του 2022 που προκάλεσε η Ρωσία με την εισβολή της Ουκρανίας οι μηνιαίοι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος των καταναλωτών απέκτησαν μεγάλη πολιτική σημασία και εξακολουθούν να απασχολούν έντονα την κυβέρνηση.
Ο πρωθυπουργός έχει αναλάβει προσωπικά το στοίχημα για τη μείωση των τιμών και σίγουρα θα θέλει να παρουσιάσει ένα θετικό νέο από αυτό το μέτωπο στην ΔΕΘ τον επόμενο μήνα.
Τον Αύγουστο, η νεοεισαχθείσα επιδότηση συγκράτησε σε μεγάλο βαθμό την αύξηση των τιμών και εξετάζεται μια επανάληψη της κίνησης. Όμως η άνοδος των τιμών στο φυσικό αέριο δεν είναι το μόνο εμπόδιο που αντιμετωπίζει το υπουργείο Ενέργειας.
Υπενθυμίζεται ότι με επιδότηση 1,6 λεπτά ανά κιλοβατώρα, η αύξηση των τιμών λιανικής περιορίστηκε στα 15 λεπτά τον Αύγουστο για τα περισσότερα (90%) νοικοκυριά της χώρας.
Σημαντικό βήμα σε αυτή την προσπάθεια αποτέλεσε η διάθεση των προμηθευτών να απορροφήσουν την αύξηση μειώνοντας έτσι την ανάγκη για μεγαλύτερη επιδότηση και την επιβολή υψηλότερων φόρων στους παραγωγούς ενέργειας. Στη ΔΕΗ η έκπτωση στα πράσινα τιμολόγια ξεπέρασε το 50% ενώ η Protergia κράτησε τις τιμές της αμετάβλητες από τον προηγούμενο μήνα.
Όμως δεν είναι δεδομένο ότι θα συνεχίσει η καλή διάθεση των προμηθευτών να απορροφήσουν οι ίδιοι τις αυξήσεις και να συμβάλουν στην αποτελεσματική απόδοση του μέτρου. Ναι μεν λειτουργούν σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον που απαιτεί καλές τιμές αλλά έχουν και στενά περιθώρια κέρδους, ειδικά οι μη-καθετοποιημένοι παίκτες.
Υψηλές τιμές
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι τα τιμολόγια - μετά την επιδότηση - παραμένουν ακόμα υψηλά, συγκεκριμένα 36% υψηλότερα από τα επίπεδα του Απριλίου - Μαΐου όταν βρίσκονταν στα 11 λεπτά ανά κιλοβατωρα.
Μετά από αυτή την άνοδο, οικονομολόγοι επισημαίνουν ότι «σβήνει» η αρνητική επίδραση των τιμών του ρεύματος στον πληθωρισμό και ότι σύντομα θα αποτυπωθεί νέα ανοδική πίεση στους δείκτες τιμών.
Ένα ακόμα στοιχείο που προκαλεί ανησυχία είναι η πορεία των τιμών DAM στην χονδρική αγορά. Μετά την ανακοίνωση της επιδότησης και την διεξαγωγή έρευνας της ΡΑΕΥΥ για τον εντοπισμό αθέμιτης κερδοφορίας στην αγορά, σημειώθηκε μια διόρθωση όμως οι τιμές πήραν πάλι την ανηφόρα.
Για σήμερα, η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκε κατά 9,4% στα 120,66 ευρώ/MWh, από 133,22 ευρώ/MWh χθες, παραμένοντας όμως αρκετά πάνω από το επίπεδο των 100 ευρώ που για πολλούς θεωρείται μια πιο «κανονική» τιμή.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Ελλάδα παραμένει η τέταρτη πιο ακριβή χώρα μετά την Αλβανία, την Μάλτα και το Μαυροβούνιο. Η τιμή στην Ελλάδα είναι πολύ ακριβότερη από την τιμή της Γερμανίας (93,15 ευρώ/μεγαβατώρα) της Ολλανδίας (88,85 ευρώ/μεγαβατώρα) και της Γαλλίας (31,01 ευρώ/μεγαβατώρα).