Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής δοκιμάζουν τις αντοχές των υποδομών. Αν οι καταστροφές που είχε προκαλέσει το φαινόμενο Ιανός πριν τέσσερα χρόνια ήταν το πρώτο ηχηρό καμπανάκι, το χτύπημα των Daniel και Elias στη Θεσσαλία, με τις ζημιές στα 3,5 – 4 δισ. ευρώ, ανέδειξε την ανάγκη για άμεση αλλαγή προτεραιοτήτων.
Το ζητούμενο της ανθεκτικότητας είναι πια στο προσκήνιο όχι μόνο ως προς τον σχεδιασμό νέων έργων, αλλά και τη συντήρηση και αναβάθμιση των υφιστάμενων υποδομών.
Για να ανταποκριθεί ο κατασκευαστικός κλάδος στις προκλήσεις του μέλλοντος στρέφεται σε πιο πράσινες υποδομές, ενισχύοντας τον σχεδιασμό σε όρους βιωσιμότητας, ενεργειακής απόδοσης και βέλτιστων κατασκευαστικών πρακτικών.
Αυτό αφορά και στα μεγάλα έργα υποδομών, αλλά και στις επενδύσεις σε κτηριακά έργα, καθώς τα «πράσινα» έργα είναι και τα πιο χρηματοδοτήσιμα έργα.
Πρωταγωνιστούν γραφεία και logistics
Δεν είναι τυχαίο ότι οι ιδιωτικές επενδύσεις στρέφονται σε οικιστικά πρότζεκτς, γραφεία, αστικές αναπλάσεις, αποθήκες και κέντρα logistics, με πράσινο αποτύπωμα. Μόνο οι επενδύσεις σε κτήρια γραφείων που υλοποιούνται ή δρομολογούνται αυτή την περίοδο εκατέρωθεν της λεωφόρου Κηφισίας στο Μαρούσι, ξεπερνούν τα 200 εκατ. ευρώ, όπως νέο κτήριο του ΤΕΕ που θα αναπτυχθεί από ΤΕΡΝΑ και DIMAND, η επένδυση της PRODEA Investments εκεί που ήταν τα «Αηδονάκια» και το συγκρότημα The Grid των NOVAL - Brook Lane Capital στις παλιές εγκαταστάσεις της Kodak.
Ακόμη, δρομολογούνται από το PPF του ΤΑΙΠΕΔ επενδύσεις που μπορούν να φτάσουν ως τα 500 εκατ. ευρώ για «πράσινα» εμπορευματικά πάρκα σε Φυλή και πρώην στρατόπεδο Γκόνου στη Θεσσαλονίκη. o
Φιλικές στο περιβάλλον υποδομές
Η αυξανόμενη δυναμική των πράσινων κατασκευών καθρεφτίζεται και στη διανομή των ευρωπαϊκών πόρων. Πόροι άνω των 11 δισ. ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, κατευθύνονται σε πράσινες και έξυπνες επενδύσεις που θα αλλάξουν το αποτύπωμα των υποδομών και των μεταφορών της χώρας.
Σημειώνεται ότι οι πυλώνες της ευρωπαϊκής στρατηγικής για το «πρασίνισμα» των υποδομών είναι δύο. Πρώτον, ο εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων υποδομών και δεύτερον, νέες υποδομές που από το στάδιο ακόμα του σχεδιασμού θα έχουν υιοθετήσει νέα πρότυπα, π.χ. υλικά με πιστοποίηση eco, προηγμένες τεχνολογίες, ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό, χρήση εξοπλισμού τύπου drones, μείωση εκπομπών αερίων, μηδένιση της ρύπανσης.
Κυρίαρχο έργο που προωθεί τη βιωσιμότητα είναι το μετρό, με την υπό κατασκευή Γραμμή 4 της Αθήνας να είναι και το πρώτο έργο στη χώρα μας που κατασκευάζεται από την ΑΒΑΞ με το ψηφιακό μοντέλο BIM, το οποίο συμβάλλει στην εξοικονόμηση πόρων. Εντωμεταξύ, η συμβολή του στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα της πρωτεύουσας, αποτιμάται σε 53.000 λιγότερες μετακινήσεις με ΙΧ. Καθημερινά θα εξοικονομούνται 1.216 MWh ενέργειας, οδηγώντας στην έκλυση 318 λιγότερων τόνων CO2.
Tο έργο θα διαθέτει σύστημα ανάκτησης ενέργειας από την πέδηση, αυτό που θα εγκατασταθεί και στους συρμούς του υφιστάμενου δικτύου. Η πρώτη εφαρμογή θα γίνει στη Γραμμής 1, με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας κατά 12-14%. Η σύμβαση του έργου προϋπολογισμού 5,17 εκατ. ευρώ αναμένεται να υπογραφεί εντός Ιουλίου.
Παράλληλα, αναμένεται να περάσει στην επόμενη φάση ο διαγωνισμός για την επέκταση της Γραμμής 2 προς Ίλιον, με τρεις σταθμούς, προϋπολογισμού 682 εκατ. ευρώ. Υπό κατασκευή είναι, εντωμεταξύ, από τη ΜΕΤΚΑ ο νέος κλάδος του προαστιακού σιδηροδρόμου που θα ενώνει τα Άνω Λιόσια με τα Μέγαρα. Το έργο, προϋπολογισμού 132,61 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ευφυή συστήματα
Με μεγάλο αγκάθι την εξασφάλιση πόρων για τη συντήρηση των υφιστάμενων υποδομών της χώρας που γερνούν, έχει δρομολογηθεί με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης η εγκατάσταση «έξυπνων» συστημάτων για την παρακολούθηση της κατάστασης των έργων. Σε αυτή την κατεύθυνση, με δύο έργα που «τρέχει» το ΤΕΕ επιχειρείται η real time αξιολόγηση της δομικής και λειτουργικής επάρκειας των γεφυρών της χώρας, μέσω τεχνολογίας Internet of Things.
Οι περισσότερες γέφυρες της χώρας έχουν κατασκευαστεί κατά τις δεκαετίες 1950 ως 1980, αλλά δεν έχουν συντηρηθεί ποτέ με αποτέλεσμα την καταπόνηση και τη φθορά. Μέσω των δύο έργων, συνολικού κόστους 338,26 εκατ. ευρώ, θα εγκατασταθούν αισθητήρες και καταγραφικοί σταθμοί σε περισσότερες από 500 γέφυρες και γεφύρια.
Αποτύπωμα ανθεκτικότητας
Στο εν εξελίξει πρόγραμμα έργων νέας γενιάς, περιλαμβάνεται κι ένα πλήθος έργων, που δεν είναι βιτρίνας, αλλά ουσίας αφού προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη. Έμφαση δίνεται σε έργα αντιπλημμυρικής θωράκισης, αρδευτικά και εγγειοβελτιωτικά, αλλά και διαχείρισης υδάτινων πόρων, με προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 1,8 δισ. ευρώ, ενώ βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη μελέτες για έντεκα μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα Μάλιστα, η χώρα μας θα επιδιώξει ενίσχυση των πόρων για έργα ανθεκτικότητας στην επόμενη προγραμματική περίοδο.
Μέσα στο επόμενο διάστημα, αναμένεται η υπογραφή δύο έργων ύδρευσης, που παρουσιάστηκαν στη Βουλή. Πρόκειται για το Φράγμα Τσικνιά, που θα δώσει διέξοδο στο υδροδοτικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Λέσβος, ιδιαίτερα το καλοκαίρι. Το έργο, ύψους 113,16 εκατ. ευρώ, θα αναλάβει η ΑΚΤΩΡ. Με τη λειτουργία του, θα παρέχει ως και 24.000 κυβικά νερά ημερησίως, εξυπηρετώντας ετησίως 270 χιλιάδες άτομα.
Ακόμα, η ΤΕΡΝΑ θα κατασκευάσει τα έργα ύδρευσης σε Πρέβεζα – Άρτα – Λευκάδα, προϋπολογισμού 141,68 εκατ. ευρώ. Το νέο δίκτυο θα αντικαταστήσει το υφιστάμενο απαρχαιωμένο υδραγωγείο, προσφέροντας καλής ποιότητας πόσιμο νερό, σε πάνω από 150.000 κάτοικους. Σε αυτά, προστίθενται και τα εγγειοβελτιωτικά έργα στις Παραλίμνιες Περιοχές Αμβρακίας-Αμφιλοχίας και Βάλτου, ύψους 64,5 εκατ. ευρώ, που θα αναλάβει η Intrakat.
Το τελευταίο μαζί με ακόμη τρία αντιπλημμυρικά έργα, ύψους σχεδόν 120 εκατ. ευρώ, εντάχθηκαν πρόσφατα στο ΕΣΠΑ. Πρόκειται για τα αντιπλημμυρικά Λουτρακίου Περαχώρας Αγίων Θεοδώρων (Β' Φάση), τα έργα διευθέτησης ρεμάτων στην περιοχή Ωραιοκάστρου και τα συμπληρωματικά έργα ταμιευτήρα Μπραμιανού, αντιπλημμυρικά έργα Γρα Λυγιάς και φράγματος Μύρτου στον νομό Λασιθίου Κρήτης.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
