Γιατί δεν... απογειώνεται η αξιοποίηση του αεροδρομίου στο Ηράκλειο

Δυσκολίες με το «καλημέρα» αντιμετωπίζει η προετοιμασία για την αξιοποίηση του ακινήτου – φιλέτου των 2.800 στρεμμάτων που σήμερα στεγάζει το αεροδρόμιο «Νίκος Καζαντζάκης» του Ηρακλείου. Η χαρτογράφηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, που αποτελεί προτεραιότητα ήδη από το 2021, όταν άνοιξε η όλη συζήτηση με το σκεπτικό να μην έχουμε στην Κρήτη ένα νέο «Ελληνικό», έχει σκοντάψει σε ελλιπή στοιχεία, μη διαθέσιμα τοπογραφικά, «θολές» εξαγορές ή παραχωρήσεις.

Τα παραπάνω εμπόδια προέκυψαν στο πλαίσιο της τεχνικής έκθεσης που εκπονήθηκε για το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σχετικά με την προέλευση των διαφόρων εκτάσεων του υφιστάμενου αερολιμένα στη Νέα Αλικαρνασσό. Με τον χρόνο να πιέζει για ένα τέτοιου μεγέθους πρότζεκτ, αφού το νέο διεθνές αεροδρόμιο στο Καστέλλι αναμένεται να ανοίξει τις πύλες του στις 6 Φεβρουαρίου 2027, η αναφορά στο ζήτημα των ιδιοκτησιών από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σταϊκούρα, εχθές, στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, έφερε τρικυμία.

Ειδικότερα, από ένα σύνολο εκτάσεων 2.573.400 τ.μ., εκ της μελέτης, που περιλαμβάνει αεροφωτογράφηση και σύνταξη ορθοφωτοχαρτών υψηλής ευκρίνειας, προκύπτει ότι 2.219.774 τ.μ. είναι ιδιοκτησίας του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Ακόμη, 253,255 τ.μ. ανήκουν  στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Δεν φαίνεται, όμως, πουθενά ο δήμος Ηρακλείου, που οι εκτιμήσεις τον φέρνουν ιδιοκτήτη στο 1/3 της έκτασης.

Υπενθυμίζεται ότι σε δημόσιες παρεμβάσεις του ο δήμαρχος Αλέξης Καλοκαιρινός έχει ξεκαθαρίσει ότι ο δήμος είναι συνιδιοκτήτης της έκτασης και θα πρέπει το εμπράγματο δικαίωμά του να γίνει παραδεκτό. Σε αυτή τη βάση, έχουν ενεργοποιηθεί η νομική υπηρεσία και οι υπηρεσίες Δημοτικής Περιουσίας, ώστε οι διεκδικήσεις να είναι στέρεες.

Ο ρόλος του ΤΑΙΠΕΔ

Όπως επισήμανε, πάντως, ο κ. Σταϊκούρας, το ιδιοκτησιακό καθεστώς θα διερευνηθεί περαιτέρω από την ειδική μονάδα ωρίμανσης έργων του ΤΑΙΠΕΔ, το PPF, που έχει λάβει τη σκυτάλη του πρότζεκτ. Προανήγγειλε, μάλιστα, σύσκεψη όλων των ενδιαφερομένων (τοπικής αυτοδιοίκησης, βουλευτών, φορέων), παρουσία του ΤΑΙΠΕΔ, περί τα μέσα Σεπτεμβρίου στο αεροδρόμιο Ηρακλείου, προκειμένου να τεθούν όλα επί τάπητος. Ενώ την ερχόμενη εβδομάδα θα έχει ο ίδιος συνάντηση με τον δήμαρχο Ηρακλείου.

Τον αναβρασμό για τον ρόλο του PPF που είχε δημιουργήσει η αρχική ανακοίνωση ότι αναλαμβάνει την προετοιμασία της αξιοποίησης, ενεργοποίησε ξανά μετά από μία διετία αδράνειας, η έγκριση, στις 21 Μαΐου, της εκπόνησης μελέτης σκοπιμότητας για το έργο. Έτρεξε ήδη ο διαγωνισμός για τη σύναψη εκτελεστικής σύμβασης για τεχνικό και νομικό σύμβουλο και τώρα αξιολογούνται οι προσφορές. Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης είναι 3 μήνες.

Έτσι, θα διερευνηθούν εναλλακτικά σενάρια αξιοποίησης και θα επιλεγεί η βέλτιστη λύση, θα δημιουργηθεί διοικητική δομή και θα προσδιοριστεί ο στρατηγικός προσανατολισμός του πρότζεκτ.

Σημειώνεται ότι καίριο ζήτημα αποτελεί το μέρος της έκτασης που θα διατηρήσει το υπουργείο Εθνικής Άμυνας για εθνικούς λόγους. Τμήματα της έκτασης, που ούτως ή άλλως απαλλοτριώθηκε υπέρ του Δημοσίου για την κάλυψη επιχειρησιακών αναγκών της Πολεμικής Αεροπορίας, χρησιμοποιούνται και σήμερα για την εξυπηρέτηση κρίσιμων και αδήριτων επιχειρησιακών αναγκών των ενόπλων δυνάμεων. Σύμφωνα με απάντηση στον κοινοβουλευτικό έλεγχο, ήδη από τα τέλη του 2022, η απαιτούμενη έκταση για αυτές τις δραστηριότητες έχει οριοθετηθεί, δεν είναι δυνατόν όμως να κοινοποιηθεί.

Σε ασφυξία οι υποδομές

Τα τελευταία δύο χρόνια, τα ρεκόρ επιβατικής κίνησης έχουν φτάσει στα όρια τους τις παρωχημένες υποδομές του σημερινού αεροδρομίου Ηρακλείου. Το δεύτερο μεγαλύτερο της χώρας σε όρους κίνησης ετησίως έχει ήδη ξεπεράσει τη δυναμικότητά του κατά 60%. Φέτος, μάλιστα, έχει πάρει πορεία απογείωσης στους 9,2 εκατ. επιβάτες, όταν πέρσι έκλεισε στους 8,7 εκατ. Οι γκρίνιες είναι συνεχείς για τις συνθήκες, που δεν προσομοιάζουν σε ευρωπαϊκό αεροδρόμιο.

Δεδομένου, όμως, ότι το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλλι θα υποδεχθεί το επιβατικό κοινό τη σεζόν 2027, έχουμε μπροστά μας τη φετινή και ακόμα δύο σεζόν, που το νησί δεν μπορεί παρά να πορευθεί με το Νίκος Καζαντζάκης. Μετά τις πρώτες παρεμβάσεις, μεταξύ των οποίων αντικατάσταση 24 κεντρικών κλιματιστικών μονάδων και δύο ιμάντων παραλαβής αποσκευών, από τα μέσα Ιουλίου, η Περιφέρεια Κρήτης έβαλε κι άλλο συνεργείο καθαρισμού στους εξωτερικούς χώρους με δύο άτομα το πρωί και δύο το απόγευμα.

Επίσης, όπως ενημέρωσε ο υπουργός, τοποθετήθηκαν αρωματικά σε όλο τον χώρο, αντικαταστάθηκαν περισσότερα συστήματα εξαερισμού και τοποθετήθηκαν δύο κάδοι ανακύκλωσης εξωτερικά του αεροδρομίου. Ακόμη, έγιναν επιπλέον προσλήψεις από την εταιρεία καθαρισμού και ζητούνται επειγόντως περισσότερα άτομα, όμως το εργατικό δυναμικό είναι δυσεύρετο. Λόγω έλλειψης οδηγών τα Σαββατοκύριακα, το κενό στην περισυλλογή απορριμμάτων καλύπτεται με ιδιωτικό συνεργείο. Ενώ υπάρχει συνεργασία με τους δήμους Ηρακλείου και Χερσονήσου για συνδρομή όποτε υπάρχει ανάγκη για κάδους και περισυλλογή σκουπιδιών.