Μετά την πρόσφατη σύσκεψη του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη με την ηγεσία της Επιτροπής Ανταγωνισμού στο Μέγαρο Μαξίμου, η ανεξάρτητη αρχή έπιασε δουλειά! Άλλωστε, ο πρωθυπουργός είχε προαναγγείλει (στη συνέντευξη στον ΣΚΑΪ) ότι «σε επιμέρους αγορές νομίζω ότι θα αρχίσουμε σύντομα να βλέπουμε αποτελέσματα».
Η χθεσινή ημέρα είναι ενδεικτική της έντονης κινητικότητας που επικρατεί. Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε η Επιτροπή Ανταγωνισμού, αρχίζει έρευνα στις τράπεζες σχετικά με τα επιτόκια καταθέσεων. Όπως είναι γνωστό οι χαμηλές αποδόσεις των καταθέσεων από τις τράπεζες έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, ενώ έχουν γίνει σχετικές προτροπές κατ' επανάληψη από κυβερνητικά στελέχη προς τις ηγεσίες των τραπεζών.
Με άλλη, χθεσινή ανακοίνωση της η ανεξάρτητη αρχή προστασίας του ανταγωνισμού στην ελληνική αγορά οδηγεί στο «εδώλιο» της ολομέλειας της Επιτροπής δεκάδες επιχειρήσεις από 6 κλάδους τροφίμων. Είχε προηγηθεί αυτεπάγγελτη έρευνα από τον Σεπτέμβριο του 2021. Πρόκειται για τους κλάδους των δημητριακών, του καφέ, των τυροκομικών προϊόντων, του γάλακτος, των μαρμελάδων και των ροφημάτων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλές από τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στους εν λόγω κλάδους είναι πολυεθνικές. Όχι μόνο, αλλά ισχυρή παρουσία έχουν και μεγάλες ελληνικές εταιρείες. Είναι προφανές ότι, πλέον, η ενεργοποίηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού προκειμένου να διαπιστώσει αν συντρέχουν αντι – ανταγωνιστικές πρακτικές στις αγορές των καταναλωτικών προϊόντων και ιδιαίτερα των τροφίμων, αποτελεί κεντρική επιλογή για την κυβέρνηση. Και τούτο προκειμένου να περιοριστεί το εύρος της ακρίβειας που πλήττει το καταναλωτικό εισόδημα.
Ειδικότερα, την Πέμπτη 18 Ιουλίου 2024, η Επιτροπή Ανταγωνισμού προχώρησε, κατ' εφαρμογή του άρθρου 15 ν. 3959/2011 περί προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού, όπως ισχύει, στην κατά προτεραιότητα εξέταση και ανάθεση σε αρμόδιο Εισηγητή της αυτεπάγγελτης έρευνας στις αγορές προμήθειας, εμπορίας και λιανικής πώλησης δημητριακών, γάλακτος, καφέ, μαρμελάδων, ροφημάτων και τυριών αναφορικά με τυχόν αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές στο πλαίσιο οριζόντιας σύμπραξης ή / και κάθετων συμπράξεων για τη διαπίστωση των προϋποθέσεων εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 1 του Ν. 3949/2011, όπως ισχύει, και του άρθρου 101 ΣΛΕΕ κατά το τμήμα της που αφορά σε κάθετες συμπράξεις στην αγορά προμήθειας, εμπορίας και λιανικής πώλησης δημητριακών.
Κι, όπως σημειώνει, «για το σκοπό της αυτεπάγγελτης έρευνας, η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (ΓΔΑ) διεξήγαγε την 9.9.2021 επιτόπιο έλεγχο σε εταιρίες που δραστηριοποιούνται στις εν λόγω αγορές (εισαγωγείς / διανομείς), καθώς και σε εταιρίες – λιανοπωλητές / σούπερ μάρκετ πανελλαδικής εμβέλειας».
Βέβαια, «η ανάθεση σε Εισηγητή συνεπάγεται την εκκίνηση των προθεσμιών των παρ. 4 και 5 του άρθρου 15 ν. 3959/2011 για τη λήψη απόφασης, ωστόσο δεν προδικάζει το περιεχόμενο της εισήγησης ή/και της απόφασης της ΕΑ. Η νόμιμη προθεσμία είναι ενδεικτική και ο χρόνος εξέτασης κάθε υπόθεσης εξαρτάται, μεταξύ άλλων, από την πολυπλοκότητά της, τον όγκο του διοικητικού φακέλου, καθώς και τον αριθμό και το βαθμό συνεργασίας των ελεγχόμενων επιχειρήσεων».
Σχετικά με την έρευνα για τις τραπεζικές καταθέσεις, η ανεξάρτητη αρχή αναφέρει πως «η Επιτροπή Ανταγωνισμού, λαμβάνοντας υπόψη τη δομή του εγχώριου τραπεζικού κλάδου και την παρατηρούμενη διατήρηση σε χαμηλά επίπεδα των επιτοκίων καταθέσεων των ελληνικών τραπεζών σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, αποφάσισε στις 18.07.2024 την έναρξη έρευνας στον κλάδο των επιτοκίων καταθέσεων, ασκώντας τη σχετική αρμοδιότητα που έχει αναλάβει βάσει του άρθρου 40 του ν. 3959/2011».
Και προσθέτει πως «από τον Ιούλιο του 2022 έως τον Σεπτέμβριο του 2023, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προχώρησε σε διαδοχικές αυξήσεις του επιτοκίου διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων (deposit facility rate). Στο διάστημα που ακολούθησε, οι αυξήσεις αυτές πέρασαν, σε κάποιον βαθμό, στα επιτόκια που προσφέρουν οι ελληνικές τράπεζες στους καταθέτες, όμως η μετακύλιση αυτή φαίνεται ότι εκδηλώθηκε σε περιορισμένη κλίμακα και με καθυστέρηση, τόσο σε σχέση με άλλα κράτη μέλη, όσο και με την παλαιότερη πρακτική του εγχώριου τραπεζικού συστήματος».
Έτσι «μέσω της κλαδικής έρευνας, η ΕΑ θα διερευνήσει τις συνθήκες ανταγωνισμού στην αγορά των τραπεζικών καταθέσεων, προκειμένου να διαπιστώσει τυχόν στρεβλώσεις και να υποβάλει προτάσεις για την ενίσχυση του ανταγωνισμού στην αγορά, προς όφελος των καταθετών (νοικοκυριών και επιχειρήσεων)».
«Όπλο» η χαρτογράφηση κλάδων
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει συγκεντρώσει πλούσιο υλικό για πολλά επιμέρους, βασικά καταναλωτικά προϊόντα, προχωρώντας σε χαρτογράφηση της αγοράς και πλέον έχει επαρκή εικόνα για τους περαιτέρω ελέγχους. Όπως σημειωνόταν στο τελευταίο ενημερωτικό δελτίο της Επιτροπής, που είχε εκδοθεί στις αρχές του έτους, όταν αποχωρούσε ο Ιωάννης Λιανός από τη θέση του προέδρου:
- Μετά από σχετική απόφαση της Ολομέλειας, στις αρχές του 2023 εκκίνησε χαρτογράφηση των συνθηκών ανταγωνισμού σε ομάδα καταναλωτικών προϊόντων, βάσει των διατάξεων του Ν. 4886/2022 (άρθρο 14 παρ. 2 περ. ιθ).
- Σύμφωνα με το άρθρο 14 παρ. 2 περ. ιθ, «η Επιτροπή Ανταγωνισμού προβαίνει σε χαρτογράφηση των συνθηκών ανταγωνισμού, σε όλες τις αγορές ή όλους τους κλάδους της οικονομίας, όταν αυτό απαιτείται για την αποτελεσματική άσκηση των αρμοδιοτήτων της. Οι χαρτογραφήσεις δίνουν τη δυνατότητα στην Επιτροπή Ανταγωνισμού να ερευνήσει σε σχετικά σύντομο χρονικό πλαίσιο δομικά ζητήματα που τίθενται στις υπό εξέταση αγορές, και να στοχεύσει καλύτερα ενδεχόμενες αυτεπάγγελτες έρευνές της, ή άλλου είδους παρεμβάσεις στις σχετικές αγορές.
- Οι εν λόγω χαρτογραφήσεις αποφασίσθηκαν στο πλαίσιο της δραστηριότητας της Επιτροπής Ανταγωνισμού έναντι της ακρίβειας και συμπληρώνουν ενδεχόμενες αυτεπάγγελτες έρευνες που έχει ήδη εκκινήσει η Επιτροπή Ανταγωνισμού σε διάφορους τομείς της οικονομίας. Αναφέρονται ενδεικτικά αυτεπάγγελτες έρευνες σε αγορές τροφίμων, όπως γάλα, καφές, προϊόντα πρωϊνού (μαρμελάδες, δημητριακά κλπ.), ζυμαρικά, κοτόπουλο, υπηρεσίες σίτισης κ.α. οι οποίες έχουν εκκινήσει το 2021, 2022 και 2023 και είναι σε φάση ολοκλήρωσης.
- Η Χαρτογράφηση καλύπτει τις εξής κατηγορίες προϊόντων: απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων, γάλα φρέσκο πλήρες, βρεφικό γάλα, γιαούρτι αγελάδος χωρίς γεύσεις και τυρί (φέτα και γκούντα).
- Στο πλαίσιο της εν λόγω Χαρτογράφησης εστάλησαν ερωτηματολόγια από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού σε 11 λιανοπωλητές (Σούπερ Μάρκετ) που δραστηριοποιούνται στις ανωτέρω αγορές. Σημειώνεται ότι τα 11 Σούπερ Μάρκετ (ΣΜ) που επελέγησαν συγκεντρώνουν μερίδιο άνω του 95% του κλάδου λιανικού εμπορίου τροφίμων.
- Οι στόχοι της χαρτογράφησης για όλες τις κατηγορίες προϊόντων είναι α) Εξέλιξη μεριδίων των 11 ΣΜ και μερίδια στις πωλήσεις των 11 ΣΜ των προμηθευτών (ιδιωτικής ετικέτας και επωνύμων) ήτοι στην ανάντη αγορά β) Επίδραση ττου μηχανισμού του Καλαθιού του Νοικοκυριού (ΚΝ) στις τιμές επώνυμων προϊόντων και προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, γ) Μεταβολή στις αγοραστικές συνήθεις των καταναλωτών, σύγκριση μεταξύ επώνυμων προϊόντων και προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και δ) η ανάλυση του κόστους και περιθωρίων κέρδους (για ορισμένα προϊόντα).
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
