Οι δυτικές συνοικίες των δύο μεγάλων πόλεων της χώρας μπαίνουν με καθυστέρηση στον χάρτη του μετρό. Η αστικοποίηση αλλά και η αναπτυξιακή δυναμική στρέφουν προς τα εκεί τις προτεραιότητες του σχεδιασμού, με προϋπόθεση βεβαίως την εξασφάλιση χρηματοδότησης. Επόμενος σταθμός για την Αθήνα είναι το Ίλιον, ενώ στη Θεσσαλονίκη τα επόμενα βήματα έχουν προορισμό τον Εύοσμο και το Κορδελιό.
Η μόνη ορατή, σε αυτή τη φάση, επέκταση είναι αυτή της «κόκκινης» γραμμής της Αθήνας προς το Ίλιον, που αναμένεται να μπει σε ράγες στις αρχές του 2025. Εν αναμονή εντός του καλοκαιριού της β’ φάσης του διαγωνισμού για τη γραμμή που θα συνδέσει την Ανθούπολη με το Ίλιον, προχωρά η ωρίμανση για τους επόμενους σταθμούς προς τα βορειοδυτικά.
Η επέκταση της Γραμμής 2, μήκους περίπου 4 χλμ. με τρεις σταθμούς, εκτιμάται ότι θα εισφέρει στο δίκτυο καθημερινά τουλάχιστον 51.000 νέους επιβάτες. Δύο από τους νέους σταθμούς θα χωροθετηθούν επί της οδού Θηβών, πρόκειται για την «Παλατιανή» στη διασταύρωση με την Λεωφόρο Ανδρέα Παπανδρέου και «Ίλιον» στη γωνία με την οδό Ελαιών. Ο σταθμός «Άγιος Νικόλαος» θα βρίσκεται επί της οδού Αγίου Νικολάου μεταξύ των οδών Ζίτσης και Παραμυθιάς.
Το έργο, προϋπολογισμού 682 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2021-2027, διεκδικούν οι ΤΕΡΝΑ, Intrakat, Άβαξ-Ghella-Alstom και ΑΚΤΩΡ-Μυτιληναίος. Εφόσον όλα κυλήσουν βάσει σχεδιασμού, με προϋπόθεση την περιβαλλοντική αδειδότηση, και αναδειχθεί ως το τέλος του έτους ο ανάδοχος, μπορεί η επέκταση να ολοκληρωθεί μέσα στο 2030.
Επόμενοι σταθμοί
Η άφιξη στο Ίλιον θα ανοίξει τον δρόμο για την κατασκευή και των επόμενων τριών σταθμών, που θα συμπληρώσουν το δυτικό άκρο της γραμμής, σε Καματερό επί της οδού Φυλής, Ζεφύρι και Αχαρνές(κέντρο Μενιδίου). Στον σταθμό Ζεφύρι θα υπάρχει ανταπόκριση με τον προαστιακό σιδηρόδρομο. Η χάραξη του μελλοντικού έργου έχει ήδη προσδιορισθεί από την Ελληνικό Μετρό και έχουν ολοκληρωθεί οι τοπογραφικές μελέτες μέχρι και τη διασταύρωση με την Αττική Οδό.
Η επέκταση θα εξυπηρετεί τρεις μεγάλους δήμους της περιοχής: Αγίων Αναργύρων-Καματερού, Φυλής και Αχαρνών-Θρακομακεδόνων, που ξεπερνούν τους 210.000 κατοίκους. Βεβαίως απαιτείται η εξασφάλιση χρηματοδότησης, η οποία και θα δρομολογηθεί στο επόμενο ΕΣΠΑ 2028 -2034. Ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός ανέρχεται σε 350 εκατ. ευρώ.
Επόμενα βήματα για την ωρίμανση του έργου, που εκτιμάται πως θα χρειαστεί 3-4 χρόνια, είναι οι υπολειπόμενες τοπογραφικές μελέτες και οι σχετικές γεωλογικές, γεωφυσικές και γεωτεχνικές έρευνες και μελέτες.
Το κυκλοφοριακό χάος με το οποίο είναι αντιμέτωπη η Αττική έχει διαμορφώσει νέες προτεραιότητες για την αποφόρτιση του λεκανοπεδίου. Η Ελληνικό Μετρό μελετά ήδη τις πρώτες επεκτάσεις της υπό κατασκευή Γραμμής 4. Η μία θα οδηγεί στα δυτικά προς την Πετρούπολη, ενώ η δεύτερη θα εξυπηρετεί τα βόρεια προάστια, με στόχο να δοθεί ανάσα στη λεωφόρο Κηφισίας.
Ειδικότερα, η πρώτη επέκταση θα ξεκινά από το Άλσος Βεΐκου και θα έχει μήκος 7,5 χλμ. με έξι σταθμούς σε Νέα Ιωνία, Πευκάκια (ανταπόκριση με Γραμμή 1), Νέα Φιλαδέλφεια, Αγίους Αναργύρους (σύνδεση με προαστιακό), Ίλιον και Πετρούπολη. Ο προϋπολογισμός υπολογίζεται σε 600 εκατ. ευρώ.
Η πορτοκαλί γραμμή θα συνδεθεί σε πρώτη φάση και με το Μαρούσι με επτά νέους σταθμούς, για την εξυπηρέτηση των δήμων Ψυχικού-Φιλοθέης, Χαλανδρίου και Αμαρουσίου. Εν συνεχεία, θα τραβήξει προς την Εθνική Οδό. Η επέκταση που θα συνδέεται με τη Γραμμή 3 στην Κατεχάκη και με τη Γραμμή 1 στο Μαρούσι θα διαθέτει δέκα σταθμούς: Κατεχάκη, Φάρος, Φιλοθέη, Σίδερα, Ολυμπιακό Στάδιο, Παράδεισος, ΟΤΕ, Μαρούσι, Πεύκη, Λυκόβρυση. Το διπλό έργο έχει συνολικό εκτιμώμενο προϋπολογισμό περίπου 1,3 δισ. ευρώ.
Στη σύνδεση του δικτύου με την Εθνική Οδό αποσκοπεί και ο σχεδιασμός για μία επόμενη φάση ανάπτυξης της Γραμμής 1, μετά τον σταθμό ΚΑΤ προς Κηφισιά, Ν. Ερυθραία και κόμβο Βαρυμπόμπης. Δεδομένου, όμως, ότι η ωρίμανση του έργου απαιτεί κονδύλια, τα οποία θα αναζητηθούν μελλοντικά, φαίνεται πως η εν λόγω επέκταση δεν είναι σε προτεραιότητα.
Νέος σχεδιασμός στη Θεσσαλονίκη
Η ανάγκη να συνδεθούν με το δίκτυο του μετρό μέχρι σήμερα απομονωμένες και πολυπληθείς συνοικίες και της Θεσσαλονίκης, φέρνει στο προσκήνιο την επέκταση του πολυαναμενόμενου μετρό προς τα βορειοδυτικά. Η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της νέας Μελέτης Ανάπτυξης του Μετρό Θεσσαλονίκης (ΜΑΜΘ), ένα εξάμηνο προτού κόψει το πρώτο εισιτήριο η βασική γραμμή, θέτει σε προτεραιότητα τον Εύοσμο και το Κορδελιό.
Η κατασκευή μιας δεύτερης «πράσινης» γραμμής στη Θεσσαλονίκη, θα ενώσει στην πλήρη ανάπτυξη τον Άνω Εύοσμο με την Πυλαία. Με συνολικό μήκος 18,41 χλμ. και 17 σταθμούς, περιλαμβάνει το τμήμα Άνω Εύοσμος – Αγία Κυριακή, το τμήμα προς Κορδελιό και τις επεκτάσεις του βασικού έργουπρος Άνω Εύοσμο και Κορδελιό. Αναμένεται να εξυπηρετεί ημερησίως 253.000 επιβάτες.
Αυτό θα αντιστοιχεί το 2040 στο 37% του συνόλου της επιβατικής κίνησης του μετρό Θεσσαλονίκης, που αναμένεται να ανέλθει σε 678.000 επιβάτες ημερησίως. Πρόκειται για μία επένδυση που θα ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ, εκτιμώντας σε σημερινές τιμές ότι για τα έργα μετρό απαιτούνται 120 εκατ. ευρώ ανά σταθμό.
«Ως κυβέρνηση θα κάνουμε το καθήκον μας. Θα προτεραιοποιήσουμε τα έργα εκείνα τα οποία είναι απαραίτητα. Θα δουλέψουμε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να μπορέσουμε να τα χρηματοδοτήσουμε», είχε πει ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κ. Νίκος Ταχιάος, κατά την παρουσίαση των βασικών σημείων της μελέτης.