Μεγάλος διαγωνισμός για «καθαρά» λεωφορεία και κάρτες για το εισιτήριο

Τα πρώτα βήματα προς το μέλλον κάνουν οι αστικές συγκοινωνίες της πρωτεύουσας. Η αλλαγή σελίδας θα ξεκινήσει μέσα στον Μάιο, με τα πρώτα 140 ολοκαίνουργια ηλεκτρικά λεωφορεία να κόβουν εισιτήριο. Παράλληλα, ως το τέλος του έτους, η Αθήνα θα μπει επιτέλους στον ευρωπαϊκό χάρτη των ανέπαφων συναλλαγών στα ΜΜΜ, θυμίζοντας ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Μια σταγόνα στον ωκεανό βεβαίως, μπροστά στην απαξίωση που άφησε πίσω η οικονομική κρίση, που μεταφράζεται σε λεωφορεία με μέση ηλικία 19 έτη που το 31% είναι μη προσβάσιμο σε άτομα με αναπηρία.

Με σκοπό στα τέλη της κυβερνητικής τετραετίας, το 2027, η εικόνα αυτή να έχει ανατραπεί, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών βάζει στόχο τα 1.300 νέα οχήματα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Σε αυτή την κατεύθυνση προετοιμάζει ήδη έναν μεγάλο διαγωνισμό 750 νέων οχημάτων, αλλά και μία δεύτερη μικρότερη προμήθεια, που θα συμπληρώσει τον ενεργό στόλο, με ακόμη πιο «πράσινα» οχήματα υδρογόνου.

Αυτή την περίοδο ολοκληρώνονται τα τεύχη δημοπράτησης του διαγωνισμού, προκειμένου να βγει στον αέρα μέσα στο καλοκαίρι. Η διαμόρφωση του μείγματος έχει «κλειδώσει» στην ηλεκτροκίνηση, καθώς αναμένονται ηλεκτρικά οχήματα αργής και ταχείας φόρτισης -τα σημερινά είναι μόνο αργής. Αυτά θεωρούνται απαραίτητα, ώστε να γίνεται φόρτιση μέσω ταχυφορτιστών σε κεντρικές στάσεις ή αφετηρίες.

Αυτή τη φορά θα δούμε και νέας γενιάς τρόλεϊ, που διαθέτουν το πλεονέκτημα της μπαταρίας, άρα μπορούν να φορτίζουν από τα ηλεκτροφόρα σύρματα, αλλά και να κινούνται χωρίς τις κεραίες κερδίζοντας σε ευελιξία.

Οι πρώτες αντικαταστάσεις

Αυτή την περίοδο όσοι κυκλοφορούν στην πόλη βλέπουν τα πρώτα ηλεκτρικά οχήματα, που πηγαινοέρχονται δοκιμαστικά με ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα. Έτσι, μετά το Πάσχα τα 140 νέα οχήματα θα μπουν στον στόλο, αντικαθιστώντας τα παλαιότερα λεωφορεία. Αυτή τη λογική θα ακολουθήσει και η σταδιακή παραλαβή των συνολικά 300 λεωφορείων CNG, που θα ξεκινήσουν να έρχονται στα τέλη του 2024. Τα πρώτα λεωφορεία που θα βγαίνουν από τον στόλο θα είναι τα παλαιότερα και μη προσβάσιμα σε άτομα με αναπηρία. Σήμερα, αυτά αντιστοιχούν σε 485 από τα 1.582 λεωφορεία της ΟΣΥ.

Στην ψηφιακή εποχή

Από χθες, με πιλότο τις λεωφορειακές γραμμές του αεροδρομίου της Αθήνας, τα ΜΜΜ κάνουν το δεύτερο πιο αποφασιστικό βήμα ψηφιοποίησης μετά το ηλεκτρονικό εισιτήριο. Επιτέλους, το σύστημα των ανέπαφων συναλλαγών με κάρτα ή ψηφιακό πορτοφόλι που συναντάμε στις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες γίνεται πραγματικότητα. Ως το τέλος του 2024, το αναβαθμισμένο σύστημα θα είναι διαθέσιμο σε λεωφορεία, τρόλεϊ, μετρό και τραμ.

Επί του παρόντος, οι επιβάτες μπορούν να χρησιμοποιούν τραπεζική κάρτα ή τις κάρτες που έχουν ενεργοποιημένες σε smartphone ή smartwatch για να επιβιβαστούν σε λεωφορεία των γραμμών Express (Χ93, Χ95, Χ96, Χ97). Η αναβάθμιση του συστήματος έγινε στο πλαίσιο της σύμβασης με την Hellas Smart Ticket Α.Ε., θυγατρική της ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, σε συνεργασία με την LG CNS και με την υποστήριξη της Visa και της NBG Pay.

Οι λόγοι της καθυστέρησης και η πόρτα στο μέλλον

Η εξέλιξη αυτή δεν ήταν ένα εύκολο ή αυτονόητο εγχείρημα, αν αναλογιστεί κανείς ότι συζητείται πάνω από τρία χρόνια. Παρότι τα μέσα μαζικής μεταφοράς της πρωτεύουσας έχουν ηλεκτρονικό εισιτήριο από το 2017, χρειάστηκαν διαπραγματεύσεις και διεργασίες για να φτάσουμε να μπουν τα λεωφορεία, τα τρόλεϊ, το μετρό και το τραμ στο «μέλλον». 

Ένα από τα κεντρικά ζητήματα ήταν η χρέωση από τις εταιρείες που διαχειρίζονται τα αυτόματα συστήματα πληρωμών (Visa, Mastercard), αλλά και η προσαρμογή της αρχιτεκτονικής του υφιστάμενου ηλεκτρονικού συστήματος. Σε αυτό το πλαίσιο, έπρεπε να κλείσουν τα ζητήματα της συμβατικής διαχείρισης, προκειμένου να μπει η τεχνική λύση σε εφαρμογή.

Η νέα «έξυπνη» δυνατότητα θα περιορίσει και τα λειτουργικά κόστη του ΟΑΣΑ από τη χρήση του χάρτινου εισιτηρίου, το οποίο αν και δίνει δυνατότητα επαναφόρτισης, συνήθως οι επιβάτες το χτυπούν και το πετούν. Ετησίως το κόστος του ΟΑΣΑ για την έκδοση των χάρτινων εισιτηρίων ανέρχεται σε περίπου 5 εκατ. ευρώ.

Αυτό το βήμα ανοίγει τον δρόμο για τη δημιουργία ενός συστήματος-ομπρέλα υπό το οποίο θα τρέχουν υπηρεσίες Mobility as a Service. Αυτή η διεθνής τάση, στην οποία επενδύουν οι «έξυπνες» πόλεις, ουσιαστικά δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες με μια μόνο κράτηση να επιλέξουν ένα ολοκληρωμένο πακέτο υπηρεσιών, που μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς, την ενοικίαση ποδηλάτου ή ηλεκτρικού πατινιού, το car sharing κ.ά.