Μόνο για ένα χρόνο θα έχει διάρκεια η ελληνική tech visa για την προσέλκυση ταλέντων στον χώρο της τεχνολογίας, ενώ αντίστοιχα προγράμματα άλλων χωρών έχουν πολυετή διάρκεια. Πρόκειται για ένα «αυτογκόλ», όπως λένε στον κλάδο πληροφορικής, που μετριάζει τις προσδοκίες από το φιλόδοξο σχέδιο για να καλυφθούν τα μεγάλα κενά εξειδικευμένου προσωπικού στον τομέα.
Αντίστοιχα προγράμματα Tech Visa υπάρχουν στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη Βρετανία αλλά και προσφάτως στην Τουρκία, καθώς ο παγκόσμιος ψηφιακός μετασχηματισμός έχει εκτοξεύσει τη ζήτηση για εργασία στην Πληροφορική παγκοσμίως. Κάθε χώρα που φιλοδοξεί να ξεχωρίσει στη καινοτομία έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα Tech Visa με Βρετανία, Γαλλία, Πορτογαλία, Ισπανία, Φινλανδία, Γερμανία, Καναδάς, ΗΠΑ και πολλές άλλες να βρίσκονται ανάμεσά τους.
Ωστόσο το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου περιορίζει τις δυνατότητες επιτυχίας του ελληνικού προγράμματος, καθώς εν αντιθέσει με τις υπόλοιπες χώρες όπου η διάρκεια της είναι από 3 έως 5 χρόνια, στην Ελλάδα η Tech Visa θα έχει διάρκεια μόλις ενός έτους.
Ειδικότερα, η visa θα ισχύει για ένα χρόνο, επιτρέποντας στους κατόχους της να εργαστούν, να αλλάξουν εργοδότη ή να αυτοαπασχοληθούν, χωρίς την ανάγκη περαιτέρω αδειοδότησης. Θα μπορεί να επεκταθεί σε άμεσα μέλη της οικογένειας και μετά την αρχική περίοδο της βίζας, και μπορεί κανείς να υποβάλει αίτηση είτε για παράταση είτε για μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα.
Όπως σημειώνουν στελέχη της αγοράς, το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου δεν ήταν έτοιμο να θεσμοθετήσει μεγαλύτερης διάρκειας visa, ποντάροντας για την επιτυχία του προγράμματος στον… καλό καιρό που μπορεί να προσφέρει η χώρα. Επισημαίνουν πως η συγκεκριμένη κίνηση του υπ. Μετανάστευσης και Ασύλου μπορεί να καταλήξει σε μια «τρύπα στο νερό», καθώς δύσκολα ένας εργαζόμενος υψηλού μορφωτικού επιπέδου και εξειδίκευσης θα εγκαταλείψει τη χώρα του για μια visa που θα πρέπει να ανανεώνεται κάθε χρόνο, την ίδια στιγμή που σε άλλες χώρες η διάρκεια της είναι για πολύ μεγαλύτερο διάστημα, βγαίνει λιγότερο δύσκολα και με σαφέστατα λιγότερη γραφειοκρατία.
Στη Βρετανία, η αντίστοιχη Tech Visa έχει διάρκεια πέντε ετών, ενώ στη συνέχεια ο κάτοχός της μπορεί να την ανανεώσει από ένα έως και πέντε χρόνια ακόμα, ενώ μπορεί να ανανεωθεί και επ' αόριστον αν επιθυμεί να εγκατασταθεί μόνιμα στη χώρα ο κάτοχος της. Στη Γαλλία έχει διάρκεια τεσσάρων ετών και συνδυάζει ταυτόχρονα και τα κριτήρια της αντίστοιχης ελληνικής Talent Visa που έρχεται επίσης. Επίσης στην Τουρκία που θέσπισε πρόσφατα την Tech Visa, η διάρκεια της είναι τριετής και έρχεται με απλοποιημένες διαδικασίες για την έκδοση άδειας για τα προστατευόμενα μέλη, με φορολογικές ελαφρύνσεις και δωρεάν πρόσβαση στο σύστημα Υγείας της χώρας.
Πότε έρχεται η Tech Visa και τι φέρνει για την Ελλάδα
Το πρόγραμμα Greek Tech Visa for Outstanding Talent αναμένεται να έχει έρθει μέχρι το καλοκαίρι, και αποτελεί μια ταχεία διαδικασία για ιδρυτές και υπαλλήλους με υψηλού επιπέδου τεχνικό ή επιχειρηματικό υπόβαθρο για να εργαστούν στην Ελλάδα. Πρώτα θα πρέπει να βγει το νομοσχέδιο σε διαβούλευση, να ψηφιστεί και μετά θα αρχίσει να υλοποιείται καθώς το μόνο που θα χρειαστεί στη συνέχεια θα είναι κάποιες κανονιστικές διατάξεις.
Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν πως στόχος της αποτελεί να καλυφθεί η έλλειψη που έχει δημιουργηθεί από την υπερπροσφορά εργασίας στην αγορά πληροφορικής από ταλαντούχο προσωπικό που βρίσκεται εκτός ΕΕ και ενισχύει την προσπάθεια της χώρας να δημιουργήσει μια ανταγωνιστική και ελκυστική αγορά πληροφορικής.
Η Tech Visa πρόκειται να συνδυαστεί και με την Talent Visa που θα δημιουργήσει επίσης το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. Η βίζα αποσκοπεί στην προσέλκυση νέων πτυχιούχων στην Ελλάδα για ένα έτος. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, μπορούν να γνωρίσουν τη χώρα, τον πολιτισμό, να εξερευνήσουν την Ευρώπη και τις διαθέσιμες οικονομικές ευκαιρίες. Αφού εξασφαλίσουν μια ευκαιρία απασχόλησης κατά τη διάρκεια της βίζας τους, μπορούν να μεταβούν σε μία από τις άλλες θεωρήσεις εργασίας / άδειες παραμονής που προσφέρει το ελληνικό κράτος.
Όπως τονίζουν στελέχη του κλάδου, για να γίνει η χώρα κόμβος και προορισμός καινοτομίας, το ελληνικό τεχνολογικό οικοσύστημα πρέπει να γίνει ακόμη πιο εξωστρεφές, ενώ απαραίτητο συστατικό αποτελεί και ο επαναπατρισμός των ελληνικών ταλέντων της διασποράς. Εργαζόμενοι με υψηλή εξειδίκευση όπου με τα κατάλληλα κίνητρα θα ξεκινήσουν την επόμενη επιχείρησή τους στην Ελλάδα αναβαθμίζοντας το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας και θέτοντας τη χώρα στο επίκεντρο.
Στη Γαλλία, από το 2017 η tech visa έχει επιτρέψει σε περισσότερες από 1.200 εταιρείες να προσλάβουν αλλοδαπούς υπαλλήλους. Στην Πορτογαλία, συνολικά, οι εταιρείες μπορούν να προσλαμβάνουν έως και το 50% του συνολικού αριθμού του εργατικού δυναμικού τους στο πλαίσιο του προγράμματος Tech Visa. Ωστόσο, οι εταιρείες που εδρεύουν σε απομακρυσμένες ή περιφερειακές περιοχές μπορούν να προσλαμβάνουν έως και το 80% του συνολικού τους εργατικού δυναμικού.