Η αναβάθμιση της οδικής ασφάλειας βρίσκεται στο προσκήνιο των θεσμικών μεταρρυθμίσεων, με τον νέο Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) να εισάγει μια σειρά καινοτομιών που φιλοδοξούν να διαμορφώσουν ένα ασφαλέστερο οδικό περιβάλλον, ενισχύοντας την προστασία της ανθρώπινης ζωής και θέτοντας νέες βάσεις για την οδική παιδεία στην Ελλάδα.
Κατά την εισήγησή του στη Βουλή για το νομοσχέδιο «Νέο Κυρωτικό Πλαίσιο του ΚΟΚ και λοιπές διατάξεις για την Ασφαλή Κινητικότητα», ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστος Δήμας, σημείωσε ότι «η οδική ασφάλεια αποτελεί αναμφισβήτητο δείκτη πολιτισμού, παιδείας, σεβασμού, αλλά και έκφραση θεσμικής ευθύνης», υπογραμμίζοντας ότι ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας συνιστά, πέρα από θεσμικό εργαλείο, μια τολμηρή και ολιστική παρέμβαση για την ενίσχυση και θωράκιση της οδικής ασφάλειας, την προστασία της ανθρώπινης ζωής και προφανώς, την αλλαγή νοοτροπίας στον τρόπο με τον οποίο κινούμαστε στους δρόμους της χώρας μας.
Σύμφωνα με τον κ. Δήμα πυλώνες της μεταρρύθμισης είναι η πρόληψη, η αυστηροποίηση των ποινών και η διαμόρφωση κουλτούρας ευθύνης και συμμόρφωσης. Ο υπουργός τόνισε τη σημασία της ανάπτυξης μιας διαρκούς οδικής συνείδησης, ως στάσης σεβασμού προς τον συνάνθρωπο και τον δημόσιο χώρο – ανάγκη επιτακτική, αν ληφθούν υπόψη οι υψηλοί αριθμοί τροχαίων δυστυχημάτων που καταγράφονται διαχρονικά στη χώρα μας.
Ο κ. Δήμας τόνισε πως τα τα τροχαία δυστυχήματα στην Ελλάδα είναι ένα διαχρονικό φαινόμενο, με χαρακτηριστικά κοινωνικής μάστιγας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2024, περισσότεροι από 665 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Ελλάδα από τροχαία δυστυχήματα, ενώ η χώρα βρίσκεται πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (61 θάνατοι ανά εκατομμύριο κατοίκων, έναντι 46 στην ΕΕ), επιβεβαιώνοντας την ανάγκη για εξειδικευμένες δράσεις και άμεσες μεταρρυθμίσεις.
Κεντρικό στοιχείο του νέου Κώδικα αποτελεί η εισαγωγή της «έννοιας της υποτροπής». «Πρόκειται για μία ουσιαστική και καινοτόμο θεσμική τομή, που αποσκοπεί στην ενίσχυση της συμμόρφωσης και στην αποτροπή της επαναλαμβανόμενης παραβατικής οδικής συμπεριφοράς.
Η έννοια της υποτροπής αντιμετωπίζει πλέον πιο αυστηρά την επανάληψη παραβάσεων, θεσπίζοντας αναλογικές και κλιμακωτές κυρώσεις για τους οδηγούς που επιδεικνύουν σταθερή παραβατική στάση, ενώ η άδεια οδήγησης αφαιρείται με τη συμπλήρωση 25 βαθμών ποινής», όπως τόνισε ο κ. Δήμας.
Αυστηρές κυρώσεις για επικίνδυνες παραβάσεις
Το νέο πλαίσιο προβλέπει ποινικοποίηση σημαντικών παραβάσεων, όπως η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ή ουσιών, η υπέρβαση του ορίου ταχύτητας και η συμμετοχή σε «κόντρες» – με κυρώσεις που κινούνται σε υψηλά επίπεδα. Ενδεικτικά, το πρόστιμο για «κόντρες» αυξάνεται από 100 σε 2.000 ευρώ, με άμεση αφαίρεση της άδειας για ένα έτος, ενώ σε περιπτώσεις υποτροπής τα πρόστιμα φτάνουν έως και τα 8.000 ευρώ και αφαίρεση του διπλώματος για τέσσερα χρόνια.
Για τις συχνότερες παραβάσεις, όπως η υπέρβαση ορίων ταχύτητας (338.419 βεβαιωμένες παραβάσεις το 2024) και η παραβίαση ερυθρού σηματοδότη (18.612 το 2024), θεσπίζονται αυστηροποιημένα πρόστιμα και αφαίρεση αδειών, ενώ η παραβίαση του STOP οδηγεί σε σταδιακή αύξηση κυρώσεων, με το πρόστιμο να φτάνει τα 2.000 ευρώ στη δεύτερη υποτροπή και τη στέρηση διπλώματος για έναν χρόνο.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε παραβάσεις που θέτουν σε κίνδυνο ευάλωτες ομάδες και τη δημόσια ασφάλεια, όπως η στάθμευση σε ράμπα ΑμεΑ (πρόστιμο έως 2.000 ευρώ και αφαίρεση άδειας για ένα έτος), η παρακώλυση σιδηροδρόμων και δημόσιας συγκοινωνίας, ενώ το νέο όριο ταχύτητας στα αστικά κέντρα ορίζεται στα 30 χλμ./ώρα.
Ο κ. Δήμας, αναφέρθηκε στις προβλέψεις του νομοσχεδίου για αυστηροποίηση των ποινών σε πολλαπλά επίπεδα: από την επιβολή ανώτατου ορίου ταχύτητας 30 χλμ./ώρα στα αστικά κέντρα, έως και τη στέρηση διπλώματος για περιπτώσεις υποτροπής ή «κόντρας». Εδώ, είπε, επί της ουσίας έχουμε μία σημαντική αλλαγή του προστίμου που αφορά σε κόντρες ταχύτητας, με το πρόστιμο να αυξάνεται από 100 ευρώ σε 2.000 ευρώ, ενώ αφαιρείται επιτόπου και η άδεια οδήγησης για ένα έτος.
Στην πρώτη υποτροπή, το πρόστιμο διπλασιάζεται στις 4.000 ευρώ, με αφαίρεση άδειας για δύο έτη, ενώ στη δεύτερη υποτροπή το πρόστιμο ανεβαίνει στις 8.000 ευρώ και το δίπλωμα αφαιρείται για 4 έτη. Σημειώνεται δε, ότι για οδήγηση με ταχύτητα που υπερβαίνει τα 200 χιλιόμετρα την ώρα, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο 2.000 ευρώ και επιτόπου αφαίρεση της άδειας οδήγησης για ένα έτος.
Ως προς την παραβίαση σηματοδότη, ο υπουργός επισήμανε ότι για το 2024, βεβαιώθηκαν από την ΕΛΑΣ 18.612 παραβάσεις. Έτσι, στον νέο ΚΟΚ, το πρόστιμο για παραβίαση ερυθρού σηματοδότη ξεκινά από 700 ευρώ και αφαιρείται επιτόπου η άδεια οδήγησης για 60 ημέρες και φτάνει τις 2.000 ευρώ, με αφαίρεση άδειας για ένα έτος στη δεύτερη υποτροπή. Εάν ο οδηγός προκαλέσει θανατηφόρο δυστύχημα, επιβάλλονται οι ποινές του Ποινικού Κώδικα.
Αναφορικά με την παραβίαση STOP, ο νέος ΚΟΚ προβλέπει πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση του διπλώματος για έναν μήνα. Τη δεύτερη φορά το πρόστιμο ανεβαίνει στα 1.000 ευρώ και η άδεια οδήγησης αφαιρείται για έξι μήνες, ενώ την τρίτη φορά το πρόστιμο αυξάνεται στα 2.000 ευρώ και το δίπλωμα αφαιρείται για ένα έτος. Σε περίπτωση ατυχήματος, ισχύουν οι διατάξεις του Ποινικού Κώδικα για την επικίνδυνη οδήγηση. Ενδεικτικά, ο υπουργός ανέφερε ότι για το 2022, το 16,1% των οδικών ατυχημάτων στην Ελλάδα προκλήθηκε από παραβίαση του STOP.
Τέλος, αναφέρθηκε στην πρόβλεψη «μιας ορθής λύσης» και στο ζήτημα των λεωφορειολωρίδων, χρήση της οποίας μπορούν να κάνουν υπό προϋποθέσεις και τα ταξί.
Δίκτυο καμερών που θα καταγράφει τις παραβάσεις
Η κυβέρνηση δρομολογεί την υλοποίηση ενός Δικτύου Καμερών Καταγραφής Τροχαίων Παραβάσεων και τη δημιουργία ενός Ενιαίου Πληροφοριακού Συστήματος Παραβάσεων υπό την εποπτεία της Υπηρεσίας Οδικών Τελών του υπουργείου.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται η τοποθέτηση 2.000 καμερών σε αστικά δίκτυα και 500 λεωφορειολωρίδες, ενώ στην Περιφέρεια Αττικής πρόκειται να ενεργοποιηθούν 388 κάμερες για την παρακολούθηση ερυθρών σηματοδοτών, με τις πρώτες να τίθενται σε λειτουργία μέχρι το τέλος του καλοκαιριού.
«Στόχος της εν λόγω κυβερνητικής πρωτοβουλίας είναι η πλήρης ψηφιοποίηση της διαδικασίας καταγραφής, κοινοποίησης, ένστασης και πληρωμής παραβάσεων, καθώς και η αυτοματοποιημένη καταγραφή τροχαίων παραβάσεων μέσω έξυπνων καμερών» είπε ο κ. Δήμας.
Τέλος, επισημαίνεται ότι στο πλαίσιο της σύμβασης προμήθειας καμερών ελέγχου παραβίασης ερυθρού σηματοδότη της Περιφέρειας Αττικής, πρόκειται να λειτουργήσουν 388 κάμερες, με τις πρώτες 80-90 να εκτιμάται πως θα τεθούν σε λειτουργία προς τα τέλη της τρέχουσας θερινής περιόδου.
«Είμαι βέβαιος, πως όλοι αντιλαμβανόμαστε την ουσιαστική και ριζική μεταρρύθμιση που θα επιφέρει ο νέος ΚΟΚ, αφού πληροί αδιαμφισβήτητα τις σύγχρονες ανάγκες και κοινωνικές απαιτήσεις. Σε αυτήν την κατεύθυνση οφείλουμε σήμερα να κινηθούμε, κάνοντας ένα αποφασιστικό βήμα προς ένα ασφαλέστερο οδικό περιβάλλον. Ένα περιβάλλον στο οποίο κανένα τροχαίο δεν θα θεωρείται αναπόφευκτο, και καμία απώλεια ζωής αποδεκτή. Διότι η κύρωση του παρόντος σχεδίου νόμου συνιστά πράξη συνέπειας, ευθύνης και συλλογικής βούλησης, για να αφήσουμε πίσω μας παθογένειες δεκαετιών και να θεμελιώσουμε μια νέα κουλτούρα οδικής ασφάλειας», κατέληξε στην ομιλία του ο κ. Δήμας.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
