«Κούρεμα» στο τίμημα της Εγνατίας Οδού φέρνει η ραγδαία αύξηση των επιτοκίων. Το επιτοκιακό περιβάλλον έχει μεταβληθεί δραστικά, αφού πριν από δύο χρόνια το επιτόκιο αναφοράς της ΕΚΤ ήταν αρνητικό και τώρα βρίσκεται στο 4%. Σύμφωνα με τα τεύχη δημοπράτησης για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού, όταν υπάρχει μεγάλη μεταβολή στα επιτόκια από την ημέρα που ανακηρύχθηκε ο προτιμητέος ανάδοχος (στη συγκεκριμένη περίπτωση η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ- Egis) μέχρι την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης, η οποία αναμένεται τους επόμενους τρεις μήνες, δύναται να υπάρξουν αναπροσαρμογές στο τίμημα που έχει δώσει ο ανάδοχος για να αποκτήσει τον δρόμο.
-- Η κοινοπραξία είχε ανακηρυχθεί προτιμητέος ανάδοχος για την παραχώρηση στις 21/8/2021 και από τότε η ΕΚΤ προχώρησε σε αλλεπάλληλες αυξήσεις επιτοκίων για να κάνει το χρήμα ακριβό και να τιθασεύσει τον πληθωρισμό. Έτσι, μέσω ενός μαθηματικού τύπου στο ΤΑΙΠΕΔ θα καθορίσουν όταν υπογραφεί η σύμβαση το νέο τίμημα. Μένει να διευκρινιστεί αν το «κούρεμα» θα αφορά στο εφάπαξ τίμημα (1,5 δισ. ευρώ) ή στην ετήσια αμοιβή επί των εσόδων (7,5%) που θα καταβάλλει ο παραχωρησιούχος στο Δημόσιο.
Το πραγματικό κόστος των ανακεφαλαιοποιήσεων
Μια από ις πιο διαδεδομένες και ανθεκτικές στον χρόνο απόψεις που χτίστηκαν στα χρόνια της κρίσης ήταν ότι το κράτος έσωσε τις τράπεζες (και τους τραπεζίτες…) με τις ανακεφαλαιοποιήσεις. Θέση που υιοθέτησαν οι πάντες: από συνωμοσιολόγους και αριστερούς μέχρι και mainstream πολιτικοί, ακόμα και της Νέας Δημοκρατίας. Τα τελευταία χρόνια πολλοί υπουργοί και κυβερνητικοί αξιωματούχοι ζητούσαν από τις τράπεζες να κάνουν αυτό ή το άλλο θεωρώντας ότι οι τράπεζες «χρωστούσαν» στην κυβέρνηση και στους φορολογούμενους λόγω των ανακεφαλαιοποιήσεων. Δεν είναι λίγοι οι πολιτικοί που οραματίζονταν συνδιοίκηση των τραπεζών λόγω της κρατικής συμμετοχής με το επιχείρημα ότι χωρίς το κράτος οι τράπεζες δεν θα είχαν σωθεί.
-- Μια πολύ διαφορετική εικόνα παρουσίασε ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Φωκίων Καραβίας, απαντώντας στην ερώτηση αν οι φορολογούμενοι είναι οι μεγάλοι χαμένοι, καθώς μέσω των ανακεφαλαιοποιήσεων κατέβαλαν 6,3 δισ. στη Eurobank και τώρα, μέσω της διάθεσης των μετοχών του ΤΧΣ, εισέπραξαν μόλις 93 εκατ. Ο κ. Καραβίας, σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή», σημείωσε ότι η συνολική συμβολή του κράτους στη Eurobank (συνυπολογίζοντας το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και την Proton που απορρόφησε) ήταν 11,4 δισ. ευρώ. Ωστόσο, όπως σημείωσε, πριν βάλει τα χρήματα αυτά το Δημόσιο είχε «κουρέψει» τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου στα οποία είχαν επενδύσει οι 3 τράπεζες κατά 9,8 δις. ευρώ. Τουτέστιν το καθαρό ποσό της κεφαλαιακής ενίσχυσης ήταν 1,6 δισ. ευρώ.
-- Συνολικά το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων, με απομείωση της αξίας τους κατά 53,5%, προκάλεσε στις εγχώριες τράπεζες ζημιά ύψους 37,7 δισ. ευρώ.
-- Εντάξει, θα πει κάποιος. Μπορεί να μην πήρε 10 δισ. από τον φορολογούμενο η Eurobank αλλά και 1,6 δισ. ευρώ μόνο δεν είναι λίγα. Ωστόσο, υπάρχει και μια άλλη διάσταση στην οποία δεν αναφέρθηκε ο κ. Καραβίας: τα «κόκκινα» δάνεια. Τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών εκτοξεύτηκαν σε επίπεδα εκτός οικονομικής λογικής, φτάνοντας να αποτελούν το 50% των συνολικών δανείων των τραπεζών, επιβαρύνοντας με ζημίες δισεκατομμυρίων της τράπεζες. Και ασφαλώς ευθύνες για τα «κόκκινα» έχουν οι τράπεζες, ωστόσο η συμβολή του πολιτικού συστήματος και των κομμάτων για την εκτόξευση των NPEs ήταν πολύπλευρη και αποφασιστική. Σε μακροοικονομικό επίπεδο η πολιτική αστάθεια, η πόλωση και η υπονόμευση της εκάστοτε κυβέρνησης οδήγησαν σε μια χωρίς προηγούμενο, σε καιρό ειρήνης, «βουτιά» της οικονομίας (-25%) με αναπόδραστες επιπτώσεις σε επιχειρήσεις, νοικοκυριά και τράπεζες. Σε μικροοικονομικό επίπεδο επίσης τα κόμματα και το πολιτικό σύστημα έχουν ευθύνες δημιουργώντας εξωπραγματικές προσδοκίες στους δανειολήπτες με την οριζόντια αναστολή των πλειστηριασμών, τον Νόμο Κατσέλη (που αποτέλεσε καταφύγιο στρατηγικών κακοπληρωτών), τις Σεισάχθειες κλπ κλπ. Δεν είναι τυχαίο ότι μόνο σε δυο κλάδους της οικονομίας, τις τράπεζες και την ενέργεια (ΔΕΗ) τα απλήρωτα δάνεια και οι απλήρωτοι λογαριασμοί ανήλθαν σε δυσθεώρητα επίπεδα, καθώς υπήρξε μεγάλη πολιτική σπέκουλα με προτροπές «δεν πληρώνω» και την καλλιέργεια προσδοκιών για διαγραφές δανείων και ευνοϊκές ρυθμίσεις.
-- Και για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις: δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το μοντέλο ανάπτυξης των τραπεζών τη δεκαετία του 2000 ήταν στρεβλό. Χωρίς εργαλεία εντοπισμού περιπτώσεων υπερχρέωσης (λευκός Τειρεσίας), με δανειοδοτήσεις χωρίς σοβαρά πιστοδοτικά κριτήρια, με διακοποδάνεια και επισκευαστικά δάνεια και αδικαιολόγητες χορηγήσεις δανείων με στόχο τα bonus, το αδιέξοδο και μια τραπεζική κρίση θα ήταν αναπόδραστα. Αν το κράτος δεν χρεοκοπούσε το 2010 είναι κάτι παραπάνω από πιθανό να είχαμε κάποια χρόνια μετά τραπεζική κρίση. Ωστόσο αυτό δεν έγινε. Και ο λόγος είναι ότι το κράτος χρεοκόπησε πρώτο και με το PSI συμπαρέσυρε στη χρεοκοπια και τις τράπεζες.
Η αποεπένδυση του ΤΧΣ από τις τράπεζες
Ο κ. Καραβίας τόνισε ακόμα στη συνέντευξή του ότι η επιστροφή και των άλλων συστημικών τραπεζών σε αμιγώς ιδιωτικά χέρια, μέσω της αποεπένδυσης του ΤΧΣ, πρέπει «να γίνει εντός του χρονοδιαγράμματος που έχει ανακοινωθεί, ανεξάρτητα από την πιθανή μεταβλητότητα στις διεθνείς χρηματαγορές και εκτιμώ ότι το ενδιαφέρον που θα υπάρξει θα είναι ισχυρό κατά τη διάθεση μετοχών των άλλων συστημικών τραπεζών».
-- Το σημειώνουμε διότι η κλιμάκωση του πολέμου στη Μέση Ανατολή και η μεγάλη νευρικότητα στα χρηματιστήρια διεθνώς ενισχύουν τις φωνές που ζητούν τη χρονική μετάθεση της διάθεσης του πακέτου της Εθνική Τράπεζας. Θέση που μέχρι τώρα η κυβέρνηση δεν φαίνεται να υιοθετεί.
Ο πονοκέφαλος του CVC στο ελαιόλαδο
Τα επενδυτικά κεφάλαια κάνουν συνήθως τον κύκλο τους το πολύ σε μία επταετία πριν αποχωρήσουν από μία κερδοφόρα επένδυση. Συνήθως, γιατί υπάρχουν οι περιπτώσεις που μπορεί να πουλήσουν αρκετά νωρίτερα αν δεχθούν μία πολύ καλή προσφορά ή και αρκετά αργότερα και με ζημιά αν η επένδυση δεν τους βγει. Η περίπτωση της ισπανικής Deoleo είναι μία τέτοια χαρακτηριστική περίπτωση. Το CVC εισήλθε με μειοψηφικό μερίδιο (29,9%) στην κορυφαία εταιρεία ελαιολάδου στην κόσμο πριν από σχεδόν δέκα χρόνια (το 2014) και στα τέλη του 2019 κατέστη βασικός μέτοχος με μερίδιο 56,4%. Η εταιρεία, η οποία κατέχει το 40% της ισπανικής αγοράς, της μεγαλύτερης στον κόσμο και έχοντας εξαγοράσει σήματα όπως το Bertolli από την Unilever, είναι ο μεγαλύτερος εμφιαλωτής ελαιολάδου στον κόσμο. Η έκρηξη στις τιμές του ελαιολάδου παγκοσμίως και κυρίως στην Ισπανία σε συνδυασμό με τις καταστροφές από την εκτεταμένη ξηρασία και την μείωση της ζήτησης οδήγησαν φέτος την Deoleo να εμφανίσει ζημιές στο πρώτο εξάμηνο. Η CVC, η οποία βλέπει ότι στο μέλλον, δύσκολα θα μπορέσει να υπάρξει αναστροφή εξετάζει την πώληση της και για αυτό πριν από λίγες ημέρες ανέθεσε στην επενδυτική τράπεζα Lazard να τρέξει διαδικασία εξεύρεσης ενδιαφερομένων.
Το Ολυμπιακό Στάδιο και η Γέφυρα Ρίου Αντιρρίου
Με αφορμή το κλείσιμο του Ολυμπιακού Σταδίου ώστε να γίνουν οι απαραίτητες εργασίες στο στέγαστρο Καλατράβα, το οποίο είχε να συντηρηθεί από την ημερομηνία που εγκαταστάθηκε στον χώρο, δηλαδή εδώ και 19 χρόνια, μόνο μελαγχολία δημιουργούν οι συγκρίσεις με ένα άλλο εμβληματικό έργο, τη Γέφυρα Ρίου Αντιρρίου.
-- Η Γέφυρα κατασκευάστηκε με τη μέθοδο της παραχώρησης πριν από περίπου 20 χρόνια και από τότε κάθε χρόνο πραγματοποιούνται εργασίες συντήρησης από τους παραχωρησιούχους, τη γαλλική Vinci και την Άκτωρ Παραχωρήσεις. Το video με τους Γάλλους αλπινιστές να σκαρφαλώνουν πάνω στην καλωδιωτή γέφυρα γα τους ετήσιους σχολαστικούς ελέγχους μοιραία φέρνει στο νου τον πλημμελή έλεγχο του κράτους για το ΟΑΚΑ. Όπως επισημαίνει το management της Γέφυρας, τα τελευταία χρόνια έχουν δαπανηθεί για εργασίες συντήρησης 50 εκατ. ευρώ και φέτος ο προϋπολογισμός προβλέπει επιπλέον 7 εκατ. ευρώ για τη δομική συντήρηση.
Η επόμενη ημέρα στην φέτα
Προβληματισμός επικρατεί στις τάξεις της βιομηχανίας φέτας για το ποια θα πρέπει να είναι η στάση που πρέπει να τηρηθεί εάν η ζήτηση και στην επόμενη περίοδο παραμείνει στα ίδια επίπεδα. Με το ζωικό κεφάλαιο να μην αυξάνεται αλλά να έχει δεχθεί και ένα ισχυρό πλήγμα στην Θεσσαλία, ο χρόνος δεν είναι σύμμαχος. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, οι πληθυσμοί θα πρέπει να περάσει αρκετός καιρός για να επανέλθουν στα προ πανδημίας επίπεδα την ίδια στιγμή που οι συμφωνίες από τα ευρωπαϊκά σούπερ μάρκετ περιμένουν από τα τυροκομεία να είναι τυπικά στις υποχρεώσεις τους. Τα σενάρια θέλουν να μεταφέρονται στις περιοχές παραγωγής φέτας ζώα από άλλες περιοχές της χώρας και ως έσχατη λύση, την – παράνομη – εισαγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος από γειτονικές χώρες μέχρι να λυθεί το πρόβλημα.
Αποποίηση Ευθύνης: Το περιεχόμενο και οι πληροφορίες της στήλης παρέχονται αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να εκληφθούν ως συμβουλή, πρόταση, προσφορά για αγορά ή πώληση κινητών αξιών, ούτε ως προτροπή για την πραγματοποίηση οποιασδήποτε μορφής επένδυσης. Δεν υφίσταται ουδεμία ευθύνη της ιστοσελίδας για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
