Τη βεβαιότητά του ότι η Τράπεζα Πειραιώς θα συνεχίσει να ακολουθεί καλή πορεία, μετά το εντυπωσιακό turnaround των προηγούμενων ετών, με την κεφαλαιοποίηση της τράπεζας να φθάνει σήμερα στα 4 δις. ευρώ από ένα δις. ευρώ πριν από ένα έτος, εκφράζει ο επικεφαλής της κ. Χρήστος Μεγάλου, σε συνέντευξή του στο «The Banker».
Ο κ. Μεγάλου αναφέρεται εκτενώς τόσο στον τρόπο με τον οποίο η Τράπεζα Πειραιώς κατόρθωσε όχι μόνο να μειώσει το πολύ υψηλό απόθεμα Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, αλλά και στην εκ βάθρων αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της, με αύξηση του μεριδίου της online τραπεζικής, την οποία χαρακτηρίζει ως το μέλλον του τραπεζικού τομέα γενικότερα.
Παραμένει αισιόδοξος για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η οποία εκτιμάται ότι και φέτος θα συνεχίσει να υπεραποδίδει έναντι της ευρωζώνης και σημειώνει ότι η Τράπεζα Πειραιώς σε αρκετές περιπτώσεις «ρίσκαρε» με τις κινήσεις της στις αγορές, καθώς ήταν η πρώτη τράπεζα που προχώρησε σε πώληση χαρτοφυλακίου NPLs αλλά και σε έκδοση ομολόγων, αλλά αυτές είχαν επιτυχημένο αποτέλεσμα, λόγω και της πολύ καλής προετοιμασίας και της ομαδικής δουλειάς από όλο το στελεχειακό προσωπικό της τράπεζας.
Η πορεία προς την εξυγίανση
Όπως τονίζεται στο δημοσίευμα όταν ο Χρήστος Μεγάλου ανέλαβε Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς το 2017, ήξερε ότι θα αναλάμβανε τη μεγαλύτερη πρόκληση της 30ετούς και πλέον τραπεζικής του καριέρας.
Εκείνη την εποχή, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPLs) αντιπροσώπευαν το 54% του χαρτοφυλακίου δανείων της τράπεζας. Ήταν γνώριμο έδαφος για τον πρώην επενδυτικό τραπεζίτη, ο οποίος πρωτοστάτησε στην αναδιάρθρωση και ανακεφαλαιοποίηση της ανταγωνίστριας της Τρ. Πειραιώς, Eurobank το 2013 μετά την ελληνική κρίση δημόσιου χρέους.
«Αυτή ήταν μια μεγάλη πρόκληση», παραδέχεται ο κ. Μεγάλου, αναφερόμενος στην ανακεφαλαιοποίηση της Eurobank αξίας περίπου 3 δισ. ευρώ. «Αλλά πήγε καλά. Έτσι, μετά τη Eurobank έφυγα από την Ελλάδα και επέστρεψα το 2017, όταν μου προτάθηκε να ηγηθώ της Τράπεζας Πειραιώς, η οποία είχε μη εξυπηρετούμενα δάνεια κάπου στα 35 δισ. ευρώ. Αυτό είναι ένα μεγάλο νούμερο. Και μόνο με πολύ σκληρή ομαδική δουλειά τα τελευταία έξι χρόνια μειώσαμε αυτόν τον αριθμό στα 2,5 δισ. ευρώ. Είναι τώρα περίπου το 6% του δανειακού μας χαρτοφυλακίου και μέχρι το τέλος του έτους ελπίζουμε να το μειώσουμε στο 4% περίπου».
Σύμφωνα με τη συντάκτρια του άρθρου ακόμη και για έναν έμπειρο τραπεζίτη όπως ο κ. Μεγάλου, η αναδιάρθρωση της Τράπεζας Πειραιώς είχε ως να περάσει μερικές άγρυπνες νύχτες. «Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν να πείσουμε τις ρυθμιστικές αρχές και την αγορά ότι η στρατηγική μας θα απέδιδε καρπούς. Και αυτό, φυσικά, απαιτούσε να θέσω σε κίνδυνο μεγάλη προσωπική αξιοπιστία, κάτι που πέτυχε», τονίζει.
«Η τιμή της μετοχής μας συνεχίζει να ανεβαίνει. Η κεφαλαιοποίησή μας είναι τώρα γύρω στα 4 δισ. ευρώ, από 1,1 δισ. ευρώ πριν από ένα χρόνο. Αλλά βαθιά μέσα μου είμαι ένας επενδυτικός τραπεζίτης [κατείχε ανώτερες θέσεις στην Credit Suisse Investment Banking για περισσότερα από 20 χρόνια στο Λονδίνο] και ξέρω ότι ό,τι ανεβαίνει, κατεβαίνει επίσης. Προσπαθώ να κάνω ό,τι μπορώ ώστε να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα», τονίζει αναφερόμενος στην πορεία της μετοχής της τράπεζας.
Ο κ. Μεγάλου αποδίδει την ανάκαμψη της τράπεζας σε έναν συνδυασμό παραγόντων. «Ξεκινήσαμε κατανοώντας το μέγεθος του προβλήματος και τον τρόπο διαχείρισής του. Στο πλαίσιο αυτής της άσκησης κάναμε την πρώτη πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ελλάδα χρησιμοποιώντας ακίνητα ως εγγύηση. Το ονομάσαμε Project Amoeba επειδή ήταν η πρώτη φορά που μια ελληνική τράπεζα πούλησε μη εξυπηρετούμενα δάνεια με εξασφαλίσεις. Πουλήσαμε αυτά τα δάνεια τον Οκτώβριο του 2018 στην Bain Capital, η οποία ήταν αρκετά τολμηρή ώστε να αγοράσει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στα 30 σεντς του ευρώ. Πολλοί θεώρησαν ότι ήταν καλή τιμή, διότι πριν από αυτό η UniCredit είχε κάνει μια πολύ μεγαλύτερη συναλλαγή, η οποία απέφερε περίπου 12 με 15 σεντς στο ευρώ. Η δική μας συναλλαγή ήταν πολύ μικρότερη - 1,5 δισ. ευρώ από τα 35 δισ. ευρώ - αλλά καταφέραμε να πάρουμε 30 σεντς στο ευρώ, κάτι που ήταν σημαντικό καθώς αποδείξαμε στην αγορά ότι υπήρχαν επενδυτές εκεί έξω πρόθυμοι να αγοράσουν μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα από την Ελλάδα χρησιμοποιώντας ακίνητα ως εγγύηση».
Μετά την πώληση-ορόσημο στην Bain Capital, ο κ. Μεγάλου σημειώνει ότι η τράπεζα είδε αυξανόμενο ενδιαφέρον από εταιρείες που επιθυμούσαν να διαχειριστούν το μεγαλύτερο, τότε, χαρτοφυλάκιο μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της Ελλάδας. «Είχαμε ενδιαφέρον από την Cerberus και την Intrum από τη Σουηδία. Τελικά καταλήξαμε στην Intrum, η οποία είναι ο μεγαλύτερος διαχειριστής μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ευρώπη. Αγόρασε τη μονάδα διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων μας, την οποία αποσπάσαμε από την τράπεζα με 1200 άτομα συνδεδεμένα με αυτήν. Την πουλήσαμε στην Intrum για 440 εκατ. ευρώ σε μετοχικό κεφάλαιο. Τώρα τη διαχειρίζεται μέσω μιας οντότητας που ονομάζεται Intrum Hellas, όπου εμείς είμαστε μέτοχοι κατά 20% και η Intrum κατέχει το 80%».
Τα 400 εκατ. ευρώ που συγκέντρωσε από την πώληση της μονάδας διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Intrum έδωσαν στην Τρ. Πειραιώς την ευκαιρία να διεκδικήσει μια άλλη πρωτιά για την τράπεζα και την Ελλάδα: την πώληση ομολόγου μειωμένης εξασφάλισης ύψους 400 εκατ. ευρώ το 2019. «Εκείνη τη στιγμή, η τράπεζα δεν μπορούσε να αντλήσει ίδια κεφάλαια», λέει ο κ. Μεγάλου. «Αυτό ήταν πολύ ξεκάθαρο για εμάς. Τον Φεβρουάριο του 2020, κάναμε ένα ομόλογο δεύτερης βαθμίδας για 500 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 5,5%. Αυτό μας έδωσε την ευκαιρία να ξεκινήσουμε την εξυγίανση της τράπεζας».
Στη συνέχεια, η Τράπεζα Πειραιώς προχώρησε σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους 1,4 δισ. ευρώ το 2021. Πριν από αυτό, είχε αποχωρήσει από έξι χώρες της νότιας Ευρώπης και των Βαλκανίων. Το σχέδιο εξόδου ήταν μέρος ενός σχεδίου αναδιάρθρωσης που συμφωνήθηκε με τις Αρχές Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και περιελάμβανε την πώληση των θυγατρικών της Πειραιώς στη Σερβία, τη Ρουμανία, την Αλβανία και τη Βουλγαρία. «Στο πλαίσιο του σχεδίου αναδιάρθρωσης, συμφωνήσαμε να εξαλείψουμε τον εξωτερικό ανταγωνισμό, διότι, πριν από την ανάληψη των καθηκόντων μου, η τράπεζα έλαβε κρατική ενίσχυση και ένας από τους όρους αυτής της ενίσχυσης ήταν ότι ήμασταν υποχρεωμένοι να βγούμε από τον ανταγωνισμό με ευρωπαϊκές τράπεζες σε άλλες χώρες», εξηγεί ο κ. Μεγάλου.
Το έτος 2022 η Τράπεζα Πειραιώς επέστρεψε στην κερδοφορία. Στο φετινό Top 1000 World Banks, η Τρ. Πειραιώς βρέθηκε μάλιστα στην κορυφή του πίνακα με τις μεγαλύτερες μετακινήσεις από ζημίες σε κέρδη. «Το 2023, τρέχουμε με κάτι βόρεια του 12% απόδοση της ενσώματης λογιστικής αξίας. Όλα αυτά εδράζονται σε ένα πολύ αποδοτικό και αποτελεσματικό δίκτυο λιανικής και σε μια σταθερή μηχανή συλλογής καταθέσεων. Αυτή τη στιγμή, έχουμε περίπου 58 δισ. ευρώ καταθέσεις, που είναι ένας από τους υψηλότερους αριθμούς που έχει καταγράψει ποτέ η τράπεζα», επισημαίνει ο επικεφαλής της τράπεζας.
Στρατηγική για μελλοντική ανάπτυξη
Έτσι, με την τράπεζα να έχει επανέλθει σε μια πιο ισορροπημένη και κερδοφόρα βάση, ποια είναι η στρατηγική για τη μελλοντική ανάπτυξη; «Ένας μεγάλος πυλώνας είναι η ενεργειακή μετάβαση, όπου σχεδιάζουμε να επενδύσουμε 5 δισ. ευρώ σε πράσινα έργα τα επόμενα τρία χρόνια», λέει ο κ. Μεγάλου. «Το άλλο μεγάλο μέρος της ανάπτυξής μας είναι η διαχείριση πλούτου και περιουσιακών στοιχείων».
Παραδοσιακά, η διείσδυση των προϊόντων διαχείρισης πλούτου και περιουσιακών στοιχείων στα ελληνικά νοικοκυριά είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη, περίπου στο 12% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Όμως, ο κ. Μεγάλου λέει ότι η διαχείριση πλούτου και περιουσιακών στοιχείων είναι ένας τομέας ανάπτυξης τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις, και τώρα που η ελληνική οικονομία έχει πολύ καλύτερες επιδόσεις - η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,4% φέτος - ο κ. Μεγάλου λέει ότι το μήνυμα της τράπεζας προς τους πελάτες είναι ότι δεν χρειάζεται να έχουν μόνο καταθέσεις στην τράπεζα. «Για να αξιοποιήσουν καλύτερα τα χρήματά τους, πρέπει επίσης να αρχίσουν να επενδύουν», σημειώνει.
Η τράπεζα βρίσκεται τώρα σε μια περίοδο ανόδου διότι τα καθαρά έσοδα από τόκους αυξάνονται καθώς τα επιτόκια αυξάνονται. «Κάναμε επίσης πολλή δουλειά στον εξορθολογισμό του δικτύου και των εργαζομένων και, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της παραγωγικότητας, κάναμε πολλά στην ψηφιακή τεχνολογία. Έχουμε αρκετές ψηφιακές προσφορές».
Η Τράπεζα Πειραιώς μπορεί πλέον να διενεργεί ηλεκτρονικά ελέγχους γνώριζε τον πελάτη σου, λέει ο κ. Μεγάλου, και οι πελάτες μπορούν να ανοίγουν λογαριασμούς ηλεκτρονικά χωρίς να χρειάζεται να επισκεφθούν ένα υποκατάστημα. Η διαδικτυακή και mobile τραπεζική εφαρμογή «Winbank» χρησιμοποιείται από περισσότερους από 3 δισεκατομμύρια από τους 5,5 δισεκατομμύρια πελάτες της. Αλλά εξακολουθεί να διατηρεί το μεγαλύτερο δίκτυο καταστημάτων στην Ελλάδα - 400 καταστήματα, τα οποία επιδιώκει να μειώσει σε 370 - επειδή εξυπηρετεί μεγάλο αριθμό πελατών αγροτικών επιχειρήσεων σε αγροτικές περιοχές.
Ένα νέο μοντέλο υποκαταστημάτων βρίσκεται επίσης σε εξέλιξη, το οποίο θα μειώσει τον αριθμό των εργαζομένων στα υποκαταστήματα από 25 άτομα σε 15. «Ο στόχος είναι να μειωθεί ο συνολικός αριθμός των υπαλλήλων της τράπεζας από 8000 σε 7000 και να συγκεντρωθούν οι back-office υπηρεσίες», λέει ο κ. Μεγάλου. «Αυτό είναι το ένα μέρος και το άλλο είναι η δημιουργία μιας νέας, αποκλειστικά ψηφιακής τράπεζας, που θα απευθύνεται στη νέα γενιά».
Η νέα ψηφιακή τράπεζα της Τρ. Πειραιώς, η Snappi, εξακολουθεί να αναμένει την ευρωπαϊκή τραπεζική άδεια. Η αποκλειστικά ψηφιακή τράπεζα δημιουργείται με τη βοήθεια του τεχνολογικού εταίρου της τράπεζας, της Natech, που εδρεύει στα Ιωάννινα, μια επαρχιακή πόλη της Ελλάδας, η οποία διαθέτει ένα πολύ γνωστό τεχνολογικό πανεπιστήμιο.
Ο κ. Μεγάλου δήλωσε ότι δεν είδε καμία από τις υπάρχουσες challenger banks της Ευρώπης ως ελκυστική εξαγορά, οπότε η Τρ. Πειραιώς αποφάσισε να δημιουργήσει τη δική της προσφορά. «Το πρόβλημα με τις διεκδικητικές τράπεζες είναι ότι μόλις λειτουργήσουν, οι αποτιμήσεις εκτοξεύονται στα ύψη. Είναι πολύ ακριβές, ακόμη και αν δεν έχουν καταθέσεις ή ρευστότητα. Έτσι, αναλάβαμε να δημιουργήσουμε κάτι από το μηδέν».
Παρά το γεγονός ότι θα είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, ο κ. Μεγάλου λέει ότι η Τρ. Πειραιώς πιστεύει ακράδαντα ότι η αγορά αλλάζει. «Το βλέπω από τις δικές μου κόρες. Ζουν και οι δύο στο Ηνωμένο Βασίλειο και κατάφερα να τις βάλω σε ένα τραπεζικό κατάστημα μόνο όταν τους ανοίξαμε έναν λογαριασμό. Αυτό ήταν πριν από πέντε χρόνια, και έκτοτε δεν έχουν πάει ποτέ σε τράπεζα. Χρησιμοποιούν μόνο το τηλέφωνό τους. Προς τα εκεί οδεύει η τραπεζική και στόχος μου είναι να προετοιμάσω την τράπεζα για το μέλλον», τονίζει.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
