Την απελευθέρωση της Τράπεζας Πειραιώς από την κληρονομιά της κρίσης με την ολική επαναφορά της στην κανονικότητα και σε πορεία ισχυρής ανάπτυξης σηματοδοτούν τα αποτελέσματα του β’ τριμήνου 2022 που θα ανακοινωθούν την Τετάρτη 3 Αυγούστου.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών αλλά και με βάση όσα ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας Χρήστος Μεγάλου στη Γενική Συνέλευση των μετόχων, τα αποτελέσματα, παρά τις προκλήσεις που δημιουργεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, θα περιλαμβάνουν συρρίκνωση του δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων σε μονοψήφιο επίπεδο για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της κρίσης, ισχυρή πιστωτική επέκταση, ρεκόρ εσόδων από προμήθειες και τραπεζικές εργασίες και ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας.
Η ισχυρή ανάκαμψη της τράπεζας θα αποτυπωθεί και στην κερδοφορία. Με επιδόσεις ρεκόρ στο πρώτο εξάμηνο και με μια δυναμική που δημιουργεί προσδοκίες ότι η τράπεζα θα ξεπεράσει αισθητά τους στόχους που έθεσε η διοίκηση στο business plan της περιόδου 2022 – 2025, η Τράπεζα Πειραιώς αφήνει πίσω τα προβλήματα και μια εικόνα αδυναμίας και αβεβαιότητας: μόλις λίγα χρόνια πριν ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων της Τράπεζας Πειραιώς διαμορφωνόταν στο… 50% που σε συνδυασμό με την αδύναμη κεφαλαιακή βάση είχαν καταστήσει την τράπεζα σε «μαύρο πρόβατο» του κλάδου, έναν αδύναμο κρίκο με αυξημένες πιθανότητες να υποχρεωθεί σε συγχώνευση.
Τα φάσμα μιας αναγκαστικής συγχώνευσης άρχισε να ξεφτίζει μετά το 2015 και τον τερματισμό των ανησυχιών για έξοδο της Ελλάδος από το ευρώ, ωστόσο το «βουνό» τον μη εξυπηρετούμενων δανείων που βάραιναν γενικότερα τις εγχώριες τράπεζες, με την Πειραιώς να βρίσκεται στη δυσμενέστερη θέση, κράτησαν την τράπεζα δέσμια μιας ανησυχίας για την δυνατότητα αντιμετώπισης του μεγάλου όγκου «κόκκινων» δανείων χωρίς αυξήσεις κεφαλαίου.
Η ανησυχία αυτή αποτυπωνόταν και στο Χρηματιστήριο Αθηνών με τη μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς να αποτιμάται με μεγάλο discount από τις άλλες συστημικές τράπεζες.
Η ανησυχία της αγοράς σε έναν βαθμό επιβεβαιώθηκε, καθώς η αύξηση κεφαλαίου που απαιτήθηκε για την εξυγίανση του ισολογισμού της τράπεζας οδήγησε σε μεγάλη απομείωση της συμμετοχής των παλαιών μετόχων. Ωστόσο, παρά τη δραστική βελτίωση των δεδομένων της τράπεζας σε επίπεδο επισφαλειών, παραγωγής εργασιών, κερδοφορίας και κεφαλαιακής επάρκειας, το μεγάλο discount παραμένει.
Από την κρίση στην… Ανατολή του Ηλίου
Για την αντιμετώπιση της βαριάς κληρονομίας της κρίσης η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς, σε πλήρη συνεργασία με τον SSM, προχώρησε στην εκπόνηση ενός φιλόδοξου προγράμματος αναδιάρθρωσης με στόχο σε πρώτη φάση να θέσει την τράπεζα σε τροχιά επανόδου σε μια κανονικότητα. Το στρατηγικό σχέδιο Agenda 2020 παρουσιάστηκε στο τέλος του 2017 με βασικούς στόχους τη μείωση του δείκτη NPE σε διεθνώς αποδεκτά επίπεδα, την επιστροφή σε κερδοφορία, την ισχυροποίηση της κεφαλαιακής βάσης και την αποκατάσταση της πρόσβασης της τράπεζας σε χρηματοδότηση από τις διεθνείς αγορές.
Στο πλαίσιο του σχεδίου αναδιάρθρωσης, πώλησε τη θυγατρική Avis Leasing, την Piraeus Bank Belgrade, την Piraeus Bank Romania και την Tirana Bank. Επίσης, πώλησε το χαρτοφυλάκιο μη εξυπηρετούμενων δανείων με εξασφαλίσεις Amoeba καθώς και στην πώληση του χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων χωρίς εξασφαλίσεις Arctos (καταγγελμένα μη εξασφαλισμένα καταναλωτικά δάνεια και οφειλές πιστωτικών καρτών), καθώς και το χαρτοφυλάκιο μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων Nemo (240 εκ. ευρώ).
Ακολούθησαν επίσης η συμφωνία με τη σουηδική Intrum για τη διαχείριση του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της, ύψους 27 δισ. ευρώ, η έκδοση ομολόγου Tier II (400 εκ. ευρώ) για την ενίσχυση των εποπτικών της κεφαλαίων κινήσεις με τις οποίες η τράπεζα ολοκλήρωσε, όλες τις δεσμεύσεις του σχεδίου αναδιάρθρωσής της.
Μετά την ολοκλήρωση του Agenda 2020, τον Μάρτιο του 2021 η Τράπεζα Πειραιώς ανακοίνωσε το σχέδιο Ανατολή του Ηλίου για την πλήρη επαναφορά της τράπεζας στην κανονικότητα.
Το project Sunrise περιλάμβανε 3 βασικούς πυλώνες με δραστική μείωση των NPEs μέσω τιτλοποιήσεων «κόκκινων» δανείων μεικτής λογιστικής αξίας 19 δισ. ευρώ, αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου κατά περίπου 1 δισ. ευρώ και άλλες ενέργειες με στόχο σωρευτική κεφαλαιακή ενίσχυση περίπου 2,6 δισ. ευρώ και εκτεταμένο πρόγραμμα μετασχηματισμού με στόχο την ενίσχυση των κερδών προ προβλέψεων μέσω συντονισμένων ενεργειών ενδυνάμωσης των εσόδων και μείωσης του λειτουργικού κόστους.
Λίγους μήνες μετά, στο τέλος του 2021, η τράπεζα είχε υλοποιήσει το 95% των ενεργειών σύμφωνα τον προγραμματισμό του Sunrise σφραγίζοντας την επαναφορά της τράπεζας στην κανονικότητα:
- Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων από 45% τον Δεκέμβριο του 2020 διαμορφώθηκε στο 13% τον Δεκέμβριο 2021 με το απόθεμα «κόκκινων» δανείων να περιορίζεται στα 4,9 δις. έναντι 22,5 δις. που ήταν τον Δεκέμβριο του 2020 και 37,7 δις. που ήταν τον Σεπτέμβριο του 2015
- Η αύξηση κεφαλαίου ολοκληρώθηκε με επιτυχία τον Απρίλιο του 2021 με την τράπεζα να αντλεί συνολικά 1,38 δις. ευρώ ενώ τον Ιούνιο του 2021 ακολούθησε η έκδοση υβριδικού τίτλου Αdditional Tier 1 ύψους 0,6 δισ. ευρώ. Η τράπεζα ενίσχυσε τελικά τα κεφάλαιά της κατά 3,1 δις. ευρώ έναντι του στόχου για 2,6 δις. ευρώ. Ο συνολικό δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας ανήλθε στο τέλος του 2021 στο 15,9%.
- Εκταμιεύσεις νέων δανείων ύψους 6,5 δισ. ευρώ υψηλότερα από τον στόχο των 5,7 δισ. ευρώ ενώ η καθαρή πιστωτική επέκταση (εκταμιεύσεις μείον αποπληρωμές) ανήλθε σε 1 δισ. το 2021. Παράλληλα η τράπεζα πέτυχε ισχυρή αύξηση εσόδων από προμήθειες (+25% σε ετήσια βάση) και μείωση λειτουργικών δαπανών κατά -4% σε ετήσια βάση.
Και από την εξυγίανση στη φυγή προς τα εμπρός
Τον περασμένο Απρίλιο ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς. Χρήστος Μεγάλου, παρουσίασε το Business Plan 2022 – 2025 το οποίο μεταξύ άλλων προβλέπει δείκτη NPE 3% μέχρι το τέλος του 2025, απόδοση ιδίων κεφαλαίων 12%, εκταμιεύσεις νέων δανείων 27 δις., διπλασιασμό κερδοφορίας προ προβλέψεων, μείωση λειτουργικού κόστους κατά -25%, πρωταγωνιστική θέση της τράπεζας στο asset management.
Τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου επιβεβαίωσαν την ανάκαμψη της τράπεζας και την επίτευξη των στόχων ωστόσο στο δεύτερο τρίμηνο σημειώνεται σημαντική επιτάχυνση των ρυθμών ανάπτυξης. Όπως σημείωσε ο διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας, Χρήστος Μεγάλου, μιλώντας στη Γενική Συνέλευση των μετόχων της τράπεζας την περασμένη εβδομάδα «οι διαφαινόμενες τάσεις του πρώτου εξαμήνου του 2022 είναι ενθαρρυντικές ως προς την επίτευξη των στόχων και νωρίτερα έναντι του αρχικού σχεδιασμού του επιχειρηματικού πλάνου 2022-2025».
Όπως σημείωσε ο κ. Μεγάλου η πιστωτική επέκταση στο α' εξάμηνο ανήλθε στο 1 δισ. ευρώ έναντι ετησίου στόχου 1,2 δισ. για το 2022, τα έσοδα από προμήθειες στο δεύτερο τρίμηνο ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο ρεκόρ ενώ πρόσθετη ώθηση στα έσοδα της τράπεζας θα φέρει η αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, όφελος που για την Τρ. Πειραιώς το 2023 θα ξεπεράσει τα 100 εκατ. ευρώ.
Όλα αυτά οδηγούν σε θετική αναθεώρηση των στόχων τόσο για την εφετινή χρήση όσο και για το business plan της περιόδου 2022 - 2025.
Παράλληλα μεγάλο βάρος δίνει η τράπεζα στην στρατηγική αξιοποίησης των συμμετοχών, τη δημιουργία ανεξάρτητης ψηφιακής τράπεζας και την ενίσχυση της θέσης της στον τομέα της διαχείρισης κεφαλαίων. Όπως σημείωσε στη ΓΣ ο κ. Μεγάλου: «προχωράμε σε κινήσεις αξιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων της τράπεζας. Στο πλαίσιο αυτό, σήμερα το πρωί ανακοινώθηκε από την εταιρεία ΗΜΙΘΕΑ, ιδιοκτήτρια του νοσοκομείου ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ, συμφωνία για την απορρόφηση του Ομίλου EUROMEDICA, με στόχο τη δημιουργία ενός από τους μεγαλύτερους ομίλους Υγείας στην Ελλάδα, πλήρως καθετοποιημένου, με παρουσία στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια περίθαλψη και ευρεία κάλυψη της Ελληνικής Επικράτειας. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας, αναμένεται να δημιουργηθούν εκτενείς συνέργειες και να επιτευχθούν σημαντικές υπεραξίες που θα καρπωθεί η τράπεζα».
Τέλος υπογράμμισε τις σημαντικές στρατηγικές πρωτοβουλίες με την κοινοπραξία με την εταιρεία Natech για την ανάπτυξη ανεξάρτητης καινοτόμου ψηφιακής τράπεζας προς πελάτες στην Ελλάδα και την υπόλοιπη ευρωπαϊκή αγορά για την παροχή χρηματοοικονομικών και τραπεζικών υπηρεσιών καθώς και την εξαγορά της Iolcus Investments, στο πλαίσιο της στρατηγικής της τράπεζας για την κατάκτηση πρωταγωνιστικής θέσης στον κλάδο διαχείρισης κεφαλαίων πελατών στην Ελλάδα.