Η ενεργειακή κρίση και ο κίνδυνος της ανεπάρκειας του φυσικού αερίου από το φθινόπωρο, εάν κλείσει η Ρωσία τις στρόφιγγες, έχουν θέσει «επί ποδός πολέμου» τους πολυεθνικούς ομίλους της Γηραιάς Ηπείρου.
Οι συζητήσεις στα επιτελεία των πολυεθνικών, οι σχεδιασμοί και οι αποφάσεις που έχουν ληφθεί ή πρόκειται να ληφθούν πρόκειται να αποτελέσουν –πέραν των «ειδικών συνθηκών» αυτής της περιόδου– την αφετηρία για την αλλαγή γενικότερων στρατηγικών επιλογών, οι οποίες θα είναι συμβατές της ευρύτερες γεωπολιτικές ανακατατάξεις που συντελούνται ήδη στο διεθνές προσκήνιο αλλά και στο παρασκήνιο.
Κορυφαίο στέλεχος ευρωπαϊκού πολυεθνικού ομίλου, που δραστηριοποιείται στην αγορά των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης εκτός των τροφίμων, μιλώντας προς το BD έλεγε πως ήδη η διοίκηση της ελληνικής θυγατρικής έχει πάρει εντολή από το «κέντρο» του ομίλου να συντάξει «σχέδιο έκτακτης ανάγκης» για το διάστημα των επόμενων μηνών με κεντρικό σημείο αναφοράς την αξιολόγηση των προϊόντων, δηλαδή τη σπουδαιότητα του καθενός, τα μερίδιο του, τις πωλήσεις του, πόσο αναγκαίο είναι, τι περιθώρια ανάπτυξης έχει κ.ο.κ.. Και τούτο προκειμένου, αν χρειαστεί, να σταματήσει ακόμη κι η παραγωγή κάποιων εξ αυτών ή να μεταφερθεί σε χώρες που έχουν τον χαμηλότερο ενεργειακό κίνδυνο, όπως είναι επί παραδείγματι η Γαλλία και η Ισπανία.
Όπως έλεγε πηγή της αγοράς που γνωρίζει τους πολυεθνικούς ομίλους αλλά είναι και σε θέση να «διαβάζει» τις κινήσεις τους, ο γεωγραφικός ανασχεδιασμός της παραγωγικής βάσης των πολυεθνικών ομίλων, κυρίως στην κατηγορία των καταναλωτικών προϊόντων εκτός των τροφίμων (π.χ. χημικών προϊόντων) αποτελεί, εκτός των «έκτακτων συνθηκών» που «τρέχουν» αυτή την περίοδο, την αφετηρία ενός γενικότερου επανακαθορισμού των παραγωγικών προτεραιοτήτων τους. Κάτι αντίστοιχο είχε παρατηρηθεί στις προηγούμενες δύο - τρεις δεκαετίες, φυσικά για άλλους λόγους.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ίδια πηγή θεωρεί ότι δεν αποκλείεται στα επόμενα χρόνια να δούμε ακόμη και τον «επαναπατρισμό» στην Ευρώπη παραγωγικών επιχειρήσεων που σήμερα λειτουργούν στην Κίνα. Φυσικά, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις.
Από τους φόβους για Grexit στον πόλεμο στην Ουκρανία...
Ο ίδιος έλεγε, μιλώντας στο BD, ότι τα προηγούμενα σχέδια έκτακτης ανάγκης στην ελληνική αγορά είχαν εκπονηθεί από τις διοικήσεις των θυγατρικών των πολυεθνικών το 2012 και επικαιροποιήθηκαν το 2015, στο πρώτο εξάμηνο, για τον κίνδυνο του Grexit. Ήταν εποχή που τους είχε δοθεί εντολή να περιορίσουν τις πιστώσεις στην αγορά, να συγκεντρώσουν τα χρήματα για να μην έχουν απώλειες και να είναι έτοιμοι για την χειρότερη δυνατή εξέλιξη. «Τότε στέλναμε κάθε Παρασκευή τα χρήματα στη μητρική εταιρεία, κι αυτά επέστρεφαν τη Δευτέρα στην Αθήνα, γιατί φοβόμασταν τι θα γίνει το Σαββατοκύριακο», έλεγε χαρακτηριστικά.
Όμως, άλλη πηγή τόνιζε πως «τη σημερινή κατάσταση δεν την έχω ξανασυναντήσει στο παρελθόν, είναι πολύ χειρότερη από την περίοδο της ύφεσης». Και μέσα σ΄ αυτό το περιβάλλον ακραίας αβεβαιότητας θα πρέπει το φθινόπωρο –συνήθως τον Οκτώβριο ή το Νοέμβριο– οι διοικήσεις των θυγατρικών των πολυεθνικών ομίλων να ετοιμάσουν το business plan της επόμενης χρονιάς, του 2023.
Είναι προφανές ότι αδυνατούν να κάνουν την οποιαδήποτε ασφαλή πρόβλεψη, το μόνο που γνωρίζουν είναι πως «το business plan πρέπει να έχει ισορροπία» διότι, όπως εξηγούσε πηγή με γνώση των διαδικασιών, αν είναι αισιόδοξο, που σημαίνει ότι πρέπει να έχει και την αντίστοιχη χρηματοδότηση, δεν θα το θεωρήσουν σοβαρό, αν είναι πολύ απαισιόδοξο, προκειμένου να καλυφθεί ακόμη κι η πιο δυσάρεστη εξέλιξη, τότε υπάρχει ο κίνδυνος των απολύσεων. «Πρέπει να έχει ισορροπία», υπογραμμίζει.
Αλλά και γενικότερα όμως από πέρυσι η κοινότητα των πολυεθνικών στην ελληνική αγορά, βλέποντας τις αναταράξεις στις αγορές των εμπορευμάτων έχει περιορίσει το κόστος λειτουργίας, αλλά και διάθεσης των προϊόντων, χωρίς να συνυπολογιστεί το γεγονός, για το οποίο έγραψε το BD την περασμένη Τετάρτη, ότι εφέτος αναθεώρησαν δύο φορές του στόχους του έτους.