Στην αποκατάσταση της «ομαλότητας» στα δημόσια έργα, προσβλέπουν οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι της χώρας, μετά την ψήφιση της ρύθμισης του Υπ. Υποδομών, με την οποία επιχειρείται να ρυθμιστεί το ζήτημα της διεκδίκησης έργων από τις εταιρείες, που ενεπλάκησαν στην υπόθεση που διερεύνησε η Επ. Ανταγωνισμού και δέχθηκαν να υπαχθούν στην διαδικασία διευθέτησης, πληρώνοντας τα σχετικά πρόστιμα.
Πρόκειται για όλες τις εταιρείες της ανώτατης εργοληπτικής τάξης, αλλά και αρκετές μικρότερες εταιρείες, ενώ στην υπόθεση ενεπλάκησαν και αρκετοί ξένοι όμιλοι, που όμως δεν συμμετείχαν στην διαδικασία διευθέτησης.
Το νομοθετικό κενό που υπήρχε σχετικά με το πώς θα συνεχίσουν να διεκδικούν έργα οι εν λόγω εταιρείες (από την διευθέτηση της υπόθεσης δηλαδή και μετά), αλλά και μια απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου πέρσι τέτοια εποχή, προκάλεσαν διαδοχικά “μπλακ-άουτ” σε πληθώρα έργων, αξίας της τάξεως 2,3 δις ευρώ, τα οποία ακόμα και σήμερα παραμένουν χωρίς ανάδοχο, λόγω προσφυγών που έχουν καταθέσει στο ΣτΕ εταιρείες, οι οποίες δεν συμμετείχαν στην υπόθεση της Επ. Ανταγωνισμού.
Το πρόβλημα δημιουργήθηκε όταν οι εταιρείες στις οποίες επιβλήθηκαν πρόστιμα, κρίνοντας ότι μπορούν να αναλαμβάνουν νέα έργα απρόσκοπτα, δήλωναν στα σχετικά έγγραφα των διαγωνισμών, ότι δεν έχουν συμμετάσχει σε πρακτικές στρέβλωσης του ανταγωνισμού (υπάρχει σχετικό ερώτημα). Ως εκ τούτου, πολλές ανταγωνίστριες εταιρείες έσπευσαν να προσφύγουν στην δικαιοσύνη, επιχειρηματολογώντας ότι με την απάντηση αυτή, επιχειρείται η παραπλάνηση των αναθετουσών αρχών.
Η αυτοκάθαρση
«Σύμμαχός» τους η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (για ανάλογη υπόθεση στην Γερμανία), η οποία έκρινε ότι εταιρείες που στο παρελθόν συμμετείχαν σε τέτοιες πρακτικές, οφείλουν να αποδεικνύουν την φερεγγυότητά τους και να προσκομίζουν τα μέτρα αυτοκάθαρσης που έχουν λάβει, ενώπιον των αναθετουσών αρχών, των δημοσίων έργων, οι οποίες έχουν την δυνατότητα, εφόσον το κρίνουν, ακόμα και να αποκλείουν εταιρείες από την διεκδίκηση έργων. Τα παραπάνω ισχύουν για τρία χρόνια από την ημερομηνία έκδοσης της σχετικής απόφασης της εκάστοτε Επιτροπής Ανταγωνισμού, έκρινε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Στην περίπτωση της Ελλάδας, αυτό δεσμεύει τις αρχές μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2020, όταν και συμπληρώνεται η αντίστοιχη τριετία.
Ως εκ τούτου, ήδη το ΣτΕ έχει εκδώσει αποφάσεις (σε προκαταρκτικό στάδιο), οι οποίες δέχονται τα παραπάνω επιχειρήματα για σειρά διαγωνισμών. Ως εκ τούτου, κατά την διάρκεια των τελευταίων μηνών, οι μεγάλες εταιρείες άρχισαν να δηλώνουν ότι όντως έχουν συμμετάσχει σε πρακτικές ενάντια στην νομοθεσία περί ανταγωνισμού και στη συνέχεια, έσπευδαν να παραθέτουν όλα τα μέτρα αυτοκάθαρσης που έλαβαν, χωρίς μέχρι στιγμής να έχουν αποκλειστεί από τη συνέχεια κάποιου διαγωνισμού.
Η νέα τροπολογία σπεύδει να επιλύσει τα ζητήματα αυτά, όχι βέβαια αναδρομικά, δηλαδή για διαγωνισμούς στους οποίους έχουν ήδη υποβληθεί προσφορές, αλλά για όλους τους επόμενους, αναφέροντας ότι οι εταιρείες θα πρέπει να δηλώνουν ναι στα σχετικά ερωτήματα (δηλαδή ότι έχουν εμπλακεί σε υποθέσεις ανταγωνισμού), χωρίς όμως περαιτέρω εξηγήσεις, καθώς ο νομοθέτης επισημαίνει ότι η εθελοντική συμμετοχή στην διαδικασία διευθέτησης και η απρόσκοπτη καταβολή των προστίμων, ισοδυναμούν πλέον με συμμόρφωση και αυτοκάθαρση.
Τα έργα που έχουν «κολλήσει»
Το μεγάλο ζήτημα είναι βέβαια τι μέλλει γενέσθαι με τα έργα που έχουν «κολλήσει»; Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών του κλάδου, αυτά θα αντιμετωπίζονται σε μεμονωμένη βάση. Δηλαδή, σε διαγωνισμούς όπου η οριστική απόφαση του ΣτΕ αναμένεται να εκδοθεί σύντομα, το Υπουργείο, απλώς θα συμμορφώνεται με αυτή. Σε άλλους όμως, όπου καθυστερεί ακόμα η δικαστική επίλυση και ταυτόχρονα υπάρχει ο κίνδυνος της απώλειας κοινοτικών κονδυλίων, είναι πιθανή η παρέμβαση του Υπουργείου, μέσω της ακύρωσης κι επαναπροκήρυξης των διαγωνισμών.
Παράλληλα, σύμφωνα με τη σχετική τροπολογία θεσπίζεται, για πρώτη φορά, η πρόβλεψη ότι, αν εντός 6 ετών από την προηγούμενη έκδοση της αρχικής διαπιστωτικής απόφασης εκδοθεί νέα, αυτή θεμελιώνει λόγο αποκλεισμού της επιχείρησης από διαγωνισμούς για δημόσιες συμβάσεις ή συμβάσεις παραχωρήσεων.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
