Στο ποσό των 120 έως 150 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Attica Bank μετά την ενεργοποίηση του νόμου Χαρδούβελη και, στο πλαίσιο αυτό, θα εκδοθούν δικαιώματα (warrants) υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.
Ωστόσο, σύμφωνα με το σχέδιο που έχει επεξεργαστεί η διοίκηση Πανταλάκη σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος και την κυβέρνηση, θα δοθεί η δυνατότητα στους υφισταμένους μετόχους να εξαγοράσουν τα warrants που θα εκδοθούν υπέρ του Δημοσίου και αν οι υφιστάμενοι μέτοχοι προχωρήσουν σε μερική εξαγορά των warrants τα αδιάθετα δικαιώματα θα προσφερθούν σε νέους επενδυτές, καθιστώντας πιθανή τη δραστική αλλαγή της μετοχικής σύνθεσης της τράπεζας.
Σημειώνεται ότι όσα περισσότερα δικαιώματα ασκήσουν οι υφιστάμενοι μέτοχοι ή νέοι μέτοχοι τόσο μικρότερη θα είναι η κρατική ενίσχυση για την τράπεζα. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα το ταμείο των μηχανικών, το ΤΜΕΔΕ, ελέγχει το 46,32% των μετοχών της τράπεζας, ενώ ο ΕΦΚΑ ελέγχει το 32,34%.
Κεντρικός στόχος είναι η Attica Bank να περάσει στον έλεγχο ιδιωτών με την άσκηση του μεγαλύτερου μέρους των warrants από στρατηγικό ή στρατηγικούς επενδυτές και εικάζεται ότι ήδη έχουν πραγματοποιηθεί επαφές με επενδυτές.
Σε κάθε περίπτωση, η μεγάλη αύξηση κεφαλαίου οδηγεί σε μεγάλη απομείωση (dilution) των παλαιών μετόχων, οδηγώντας σε μεγάλη πτώση την τιμή της μετοχής της τράπεζας στο χρηματιστήριο. Χθες έκλεισε στο limit down, με πτώση -29,98% με ελάχιστες συναλλαγές, ενώ οι ανεκτέλεστες εντολές πώλησης ανήλθαν σε 1.666.633 μετοχές. Με το χθεσινό κλείσιμο η χρηματιστηριακή αξία της τράπεζας διαμορφώνεται στα 64 εκατ. ευρώ. Οι υφιστάμενοι μέτοχοι θα μπορέσουν να διατηρήσουν τα ποσοστά τους στην τράπεζα μόνο μέσω της συμμετοχής τους στην αύξηση κεφαλαίου.
Ενεργοποίηση του νόμου Χαρδούβελη
Η ενεργοποίηση του νόμου Χαρδούβελη, για τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (DTC), γίνεται για πρώτη φορά, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη, και είναι αποτέλεσμα των υψηλών ζημιών που παρουσίασε η τράπεζα για τη χρήση του 2020.
Συγκεκριμένα η τράπεζα παρουσίασε ζημιές ύψους 306 εκατ. ευρώ, έχοντας ενσωματώσει την επίπτωση των νέων τιτλοποιήσεων μέσω των οποίων πετυχαίνει την πλήρη εξυγίανση του χαρτοφυλακίου δανείων με τον δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) να διαμορφώνεται κάτω του 1%.
Πρακτικά η Attica Bank θα μηδενίσει τα δάνεια σε καθυστέρηση και θα βρεθεί με την καλύτερη ποιότητα χαρτοφυλακίου δανείων μεταξύ των εγχώριων τραπεζών, ενώ ο δείκτης των καθυστερήσεων θα είναι αισθητά χαμηλότερος του μέσου ευρωπαϊκού όρου.
Το ποσό της αύξησης κεφαλαίου θα προσδιοριστεί από έναν σύνθετο τύπο μέσω του οποίου υπολογίζεται η κάλυψη των ζημιών από αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (DTC). Για την ενεργοποίηση του σκέλους του νόμου που προβλέπει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου υπερ του ελληνικού Δημοσίου σε περίπτωση ζημιών απαιτείται η ψήφιση υπουργικής απόφασης, κάτι που σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομικών θα γίνει εντός Μαϊου.
Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος Χαρδούβελη θεσπίστηκε μετά το PSI, ως αντιστάθμισμα στις μεγάλες ζημιές που υπέστησαν οι τράπεζες από το «κούρεμα» των ομολόγων. Με τον νόμο οι τράπεζες μπορούσαν να συμψηφίσουν τις ζημιές που υπέστησαν από το PSI με τη μη πληρωμή φόρων για μελλοντικές χρήσεις. Αργότερα και προκειμένου ο αναβαλλόμενος φόρος να αναγνωριστεί ως εποπτικό κεφάλαιο, το ελληνικό κράτος εγγυήθηκε την παροχή των φορολογικών απαιτήσεων ακόμα και σε περίπτωση ζημιογόνων χρήσεων, λαμβάνοντας σε μια τέτοια περίπτωση (όπως συνέβη τώρα με την Attica Bank) μετοχές ως αντάλλαγμα.
Τι θα γίνει με τους παλαιούς μετόχους
Οι υφιστάμενοι μικρομέτοχοι της τράπεζας που επιθυμούν να επενδύσουν νέα κεφάλαια στην τράπεζα θα μπορέσουν να διατηρήσουν το σημερινό ποσοστό συμμετοχής τους. Δεν είναι καθόλου βέβαιο αν αυτό θα γίνει, πάντως, και με τα ταμεία. Υπενθυμίζεται ότι οι θεσμοί δεν είχαν δει θετικά την τόσο μεγάλη συμμετοχή των ταμείων και στην προηγούμενη αύξηση κεφαλαίου της τράπεζας και πρέπει να θεωρείται δεδομένη η ενθάρρυνση της εισόδου ιδιωτών επενδυτών στο μετοχικό κεφάλαιο της τράπεζας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τελικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί και σε εξέλιξη βρίσκονται σχετικές διεργασίες με πλέον πιθανό ενδεχόμενο το ΤΜΕΔΕ να ασκήσει τμήμα των warrants μικρότερων του ποσοστού συμμετοχής του σήμερα ώστε να διατηρήσει μια αξιόλογη συμμετοχή στην τράπεζας, προσβλέποντας στην ανάκτηση μέρους των κεφαλαίων που έχει επενδύσει στην τράπεζα σε ορίζοντα 3ετίας. Πληροφορίες αναφέρουν πάντως ότι τόσο το ΤΜΕΔΕ όσο και ο ΕΦΚΑ στηρίζουν το σχέδιο της διοίκησης για την εξυγίανση της τράπεζας.
Σημειώνεται ότι τελικός στόχος του σχεδίου εξυγίανσης της διοίκησης της τράπεζας ήταν η επιστροφή σε ιδιωτικά χέρια μέσω αύξησης κεφαλαίου, προκειμένου η τράπεζα να μπορέσει να λειτουργήσει με όρους αγοράς.
Εξυγίανση και φυγή προς τα εμπρός
Με την τιτλοποίηση Ωμέγα που ανακοίνωσε η τράπεζα μαζί με τα αποτελέσματα του 2020, επιτυγχάνεται η πλήρης εξυγίανση του χαρτοφυλακίου δανείων της τράπεζας. Το project Omega περιλαμβάνει τις απαιτήσεις της υφιστάμενης τιτλοποίησης με την αρχική ονομασία Artemis, καθώς και το σύνολο σχεδόν των υφιστάμενων Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) της τράπεζας κατά την 31.12.2020.
Με τη συναλλαγή «Ωμέγα» ολοκληρώνεται ο κύκλος διαδοχικών τιτλοποιήσεων της Attica Bank που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2016, συνολικού ύψους περί τα 3 δισ. ευρώ, ενώ με την επιτυχή ολοκλήρωση των συναλλαγών Ωμέγα και Astir 1 και 2, η Attica Bank θα διαθέτει δείκτη ΜΕΔ, σε pro forma επίπεδο, λιγότερο από 1% και κάτω του ευρωπαϊκού μ.ο.
Μένει βέβαια να διαπιστωθεί κατά πόσο μετά τις κινήσεις αυτές το χαρτοφυλάκιο δανείων της τράπεζας θα παραμείνει χωρίς «κόκκινα» δάνεια δεδομένου ότι ακόμα δεν έχουν αποτυπωθεί οι επιπτώσεις της πανδημίας στους τραπεζικούς ισολογισμούς. Σημειώνεται ότι την μεγαλύτερη πίεση από την τρέχουσα κρίση δέχονται μικρές και μεσαίου μεγέθους εταιρίες οι οποίες αποτελούν τον κορμό του πελατολογίου της Attica Bank.
Πηγές της τράπεζες σημειώνουν πάντως ότι με την επίλυση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων η Attica Bank θα μπορέσει να επικεντρωθεί στην υλοποίηση του business plan που ανακοινώθηκε στις αρχές του 2020. Σημειώνεται ότι ο μηδενισμός των ΜΕΔ, που επιτυγχάνεται με την τιτλοποίηση Ωμέγα, αποτελούσε κεντρικό σημείο του business plan.
Οι υπόλοιποι στρατηγικοί στόχοι του business plan είναι:
- Διπλασιασμός του ενεργητικού της τράπεζας μέσω της αύξησης των χορηγήσεων στους κλάδους των υποδομών/κατασκευών, της ενέργειας και του περιβάλλοντος. Στόχος είναι η χρηματοδότηση του οικοσυστήματος ενός έργου καθώς και των ελεύθερων επαγγελματιών που εμπλέκονται στην υλοποίηση του.
- Περαιτέρω ενίσχυση της καταθετικής βάσης μέσω ανταγωνιστικής τιμολόγησης και αξιοποίησης των δυνατοτήτων παροχής ψηφιακών υπηρεσιών προς το ευρύ κοινό, συμπεριλαμβανομένου και του δικτύου των ATMs.
- Διεύρυνση των υφιστάμενων πηγών εσόδων. Η τράπεζα προσδίδει ιδιαίτερη έμφαση στη σύναψη στρατηγικών συμμαχιών, όπως η επέκταση της στον τομέα των τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων σε συνεργασία με τις εταιρίες του Ομίλου Interamerican.
- Ολοκλήρωση του ψηφιακού και επιχειρησιακού μετασχηματισμού της τράπεζας. Η τράπεζα έχει ήδη ξεκινήσει τις ενέργειες της για την ψηφιοποίηση των παρεχόμενων προς τους πελάτες της υπηρεσιών και στην αυτοματοποίηση διαδικασιών ώστε η τράπεζα να προσφέρει εξατομικευμένες και υψηλής ποιότητας υπηρεσίες με ταχύτητα και ασφάλεια.