Με δυο ευχάριστες εκπλήξεις ολοκληρώθηκε η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Πειραιώς, ύψους 1,38 δις. ευρώ, την προηγούμενη εβδομάδα: την υπερκάλυψη κατά 8 φορές της διεθνούς προσφοράς και την συμμετοχή ορισμένων από τα ισχυρότερα θεσμικά χαρτοφυλάκια του κόσμου.
Η αύξηση κεφαλαίου που έγινε ανάρπαστη από θεσμικά χαρτοφυλάκια σηματοδοτεί την ολική επιστροφή της τράπεζας στην κανονικότητα, μέσω της εξυγίανσης του ισολογισμού της. Με τα νέα κεφάλαια αλλά και επιπλέον που θα αντληθούν από οργανικές κινήσεις η διοίκηση της Τρ. Πειραιώς θα μειώσει εντός του επόμενου 12μήνου τον δείκτη των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων σε μονοψήφιο ποσοστό και στο 3% μεσοπρόθεσμα, δηλαδή σε επίπεδα αντίστοιχα του μέσου ευρωπαϊκού όρου.
Η εξυγίανση της τράπεζας σε συνδυασμό με τις ισχυρές αναπτυξιακές προοπτικές της εγχώριας οικονομίας αποτέλεσαν μαγνήτη για θεσμικά χαρτοφυλάκια και δεν είναι τυχαίο ότι στην αύξηση της Πειραιώς προσέλκυσε νέους επενδυτές, μακροχρόνιου ορίζοντα, που δεν είχαν επενδύσει ξανά στην Ελλάδα όπως το νορβηγικό συνταξιοδοτικό ταμείο, Norges. Πρόκειται έναν από τους σημαντικότερους και ισχυρότερους μακροπρόθεσμους επενδυτές στον κόσμο, που διαχειρίζεται τον πετρελαϊκό πλούτο της Νορβηγίας. Η τρέχουσα αξία των επενδύσεων του Norges ξεπερνά το 1 τρισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 770 δισ. ευρώ είναι επενδυμένα σε μετοχές 9.000 εταιρειών σε 69 χώρες, 262 δισ. ευρώ είναι τοποθετημένα σε επενδύσεις σταθερού εισοδήματος και 26 δισ. ευρώ έχουν επενδυθεί σε ακίνητη περιουσία σε 14 χώρες. Εκτός της Norges συμμετείχαν ακόμα πανίσχυρα θεσμικά χαρτοφυλάκια όπως η BlackRock, η Fidelity και η Bain που αποτελεί κομβική αλλαγή σε σχέση με τις προηγούμενες αυξήσεις κεφαλαίων των τραπεζών στις οποίες μετείχαν μόνο κερδοσκοπικά hedge funds.
Η επιτυχία της Τρ. Πειραιώς ωστόσο έχει μια ιδιαίτερη σημασία καθώς για πολλά χρόνια θεωρούνταν ο αδύναμος κρίκος του τραπεζικού συστήματος, λόγω της βαριάς κληρονομίας «κόκκινων» δανείων. Έχοντας απορροφήσει τα προηγούμενα χρόνια την πλέον προβληματική ελληνική τράπεζα, την Αγροτική Τράπεζα, αλλά και άλλες που ακολουθούσαν ιδιαίτερα επιθετική πολιτική όπως η Marfin Popular Bank, το αμφιλεγόμενο δημιούργημα του Ανδρέα Βγενόπουλου, η Γενική Τράπεζα, η Τράπεζα Κύπρου κ.α. η Τράπεζα Πειραιώς κατέστη η μεγαλύτερη τράπεζα της Ελλάδας, αλλά και η πλέον προβληματική τράπεζα, με το μεγαλύτερο απόθεμα «κόκκινων» δανείων. Μάλιστα για πολλά χρόνια τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ξεπερνούσαν αισθητά τα εξυπηρετούμενα: μόλις το 2019 η διοίκηση της τράπεζας πέτυχε τον ισοσκελισμό εξυπηρετούμενων – μη εξυπηρετούμενων δανείων και το 2020 τα εξυπηρετούμενα δάνεια ανήλθαν σε 25,1 δις. ευρώ έναντι 21,7 δις. ευρώ μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Με τη βαριά κληρονομία της κρίσης, και την εγχώρια οικονομία ακόμα και μετά την ακραία αβεβαιότητα του 2015 να παραμένει σε χαμηλή πτήση για πολλά χρόνια η προσπάθεια ανάκαμψης της τράπεζας αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες.
Υπήρχαν πολλοί αναλυτές που αμφέβαλλαν για το κατά πόσο είναι εφικτή η επιστροφή της τράπεζας στην κανονικότητα και δεν ήταν λίγοι αυτοί που φοβούνταν για μια ευρύτερη αποσταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος λόγω της αδυναμίας της Τρ. Πειραιώς. Σημειώνεται ότι η Τράπεζα Πειραιώς είχε –και εξακολουθεί να έχει- το υψηλότερο απόθεμα «κόκκινων» δανείων: 21,7 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενα πιστωτικά ανοίγματα (Δεκ. ‘20) που αντιστοιχούν σε δείκτη NPEs 45%.
Ακόμα και με την ολοκλήρωση των τιτλοποιήσεων project Vega (5 δις. ευρώ) και project Phoenix (1,9 δις. ευρω) συνολικού ύψους περίπου 7 δισ. ευρώ, που βρίσκονται σε εξέλιξη στο πλαίσιο του σχεδίου Ηρακλής, το απόθεμα των «κόκκινων» δανείων της Τρ. Πειραιώς θα μειωθεί στα 15,8 δισ. ευρώ και ο δείκτης NPEs θα διαμορφωθεί sτο 35%, κατά πολύ υψηλότερα από την Eurobank και Εθνική αλλά και την Alpha Bank. Την μεγάλη αυτή απόσταση, που καθήλωνε την τράπεζα σταθερά σε μειωνεκτική θέση έναντι του ανταγωνισμού, στοχεύει να καλύψει πολύ γρήγορα η διοίκηση της Πειραιώς με το σχέδιο Sunrise, το οποίο οδηγεί σε μονοψήφιο δείκτη NPEs σε διάστημα 12 μηνών. Έτσι η επιτυχία της αύξησης κεφαλαίου που ολοκληρώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα αποτελεί κομβικό γεγονός ευρύτερα για το τραπεζικό σύστημα.
Η ολική επαναφορά
Η μεγάλη προσπάθεια για την επανεκκίνηση της τράπεζας ξεκίνησε το 2017 με την ολοκλήρωση των αλλαγών σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου και διευθυντικής ομάδας με τον Χρήστο Μεγάλου να αναλαμβάνει διευθύνων σύμβουλος και τον Γιώργο Χαντζηνικολάου να αναλαμβάνει πρόεδρος του ΔΣ.
Η νέα διοίκηση επεξεργάστηκε και έθεσε σε εφαρμογή ένα φιλόδοξο σχέδιο για την εξυγίανση, την κεφαλαιακή ενίσχυση, την αναδιάρθρωσης και τον μετασχηματισμό της τράπεζας, με αιχμή την ενίσχυση των δομών εταιρικής διακυβέρνησης.
Με το δίδυμο, Χρ. Μεγάλου - Γιώργο Χαντζηνικολάου, να λειτουργεί σε πλήρη αρμονία και συνεργασία, και έχοντας πλαισιοθεί από μια ισχυρή ομάδα στελεχών η τράπεζα ξεκίνησε με προσοχή και συνέπεια να υλοποιεί το φιλόδοξο σχέδιο μετασχηματισμού. Εν πολλοίς ο διευθύνων σύμβουλος επικεντρώθηκε στο business ενώ ο πρόεδρος επόπτευσε την υιοθέτηση και εφαρμογεί υψηλών προτύπων κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης και εσωτερικού ελέγχου. Κομβικό στοιχείο του σχεδίου, αποτέλεσε η ανάκτηση της εμπιστοσύνης του επόπτη, του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος. Η διοίκηση της Πειραιώς δούλεψε πολύ συστηματικά για να ευθυγραμμίζεται πάντα εντός χρονοδιαγραμμάτων με τις εποπτικές απαιτήσεις και να υλοποιεί μέχρι τελευταίας λεπτομέρειας τις δεσμεύσεις που αναλάμβανε η τράπεζα έναντι του SSM.
Η ανάκτηση της εμπιστοσύνης, μέσω του συστηματικού deliver όλων των υποχρεώσεων, δημιούργησαν μια ισχυρή βάση πάνω στην οποία πάτησε η διοίκηση της τράπεζας, ώστε, να εξασφαλίσει την υποστήριξη του επόπτη στην υλοποίηση των πιο φιλόδοξεων σχεδίων για την πλήρη εξυγίανση.
Κορυφαίος στρατηγικός στόχος της διοίκησης ήταν από το 2017 η δημιουργία ενός εύρωστου τραπεζικού οργανισμού αξιόπιστου, κεφαλαιακά ισχυρού, κερδοφόρου, ανταγωνιστικού, καινοτόμου, εστιασμένου στην χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα, ιδιωτών και επιχειρήσεων, με πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη της οικονομίας.
Η πορεία προς την εξυγίανση
- 2018 – 2021 χρηματοδότηση της οικονομίας με νέα δάνεια 19,5 δις, ευρώ
- Σωρευτική μείωση λειτουργικού κόστους από το 2016, από 1,2 δις. ευρώ σε 900 εκ. ευρώ
- Αύξηση καταθέσεων κατά 16% από το 2017. Η μεγαλύτερη καταθετική βάση στην Ελλάδα με 49,6 δις. καταθέσεις.
- Μείωση NPEs κατά 15,2 δις. ευρώ από το υψηλότερο σημείο το Σεπτέμβριο του 2015
- Ολοκληρωμένες τιτλοποιήσεις NPEs 7 δις. ευρώ (Phoenix,Vega)
- Η πρώτη τράπεζα που προχώρησε σε συμφωνία με την διεθνή εταιρία διαχείρισης Intrum για τη διαχείριση του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της, ύψους 27 δισ. ευρώ
- Η πρώτη τράπεζα που προχώρησε σε πώληση υπηρεσιών αποδοχής καρτών.
- Η πρώτη τράπεζα που προχωρά σε συνθετικές τιτλοποιήσεις εξυπηρετούμενων δανείων (2 δις ευρώ).
- Οι ενέργειες κεφαλαιακής ενίσχυσης που πραγματοποιήθηκαν από το 2018 (οργανικές ενέργειες, Intum, και 2 εκδόσεις Tier II οδήγησαν σε αύξηση κατά 320 μ.β. στα εποπτικά κεφάλαια
- Συνολικός δείκτης εποπτικών κεφαλαίων 15,8%
- Επιστροφή στην κερδοφορία
- Ισχυρή ρευστότητα
- 25.1 δις ευρώ, εξυπηρετούμενα δάνεια
- Μερίδια αγοράς: 31% στα δάνεια, 29% στις καταθέσεις
- Μερίδια αγοράς κατά τομείς: 85% στον αγροτικό τομέα, 40% στο digital banking, 2,4 δις, ευρώ χορηγήσεις σε πράσινες δραστηριότητες
- Πρώτη τράπεζα στην Ελλάδα που έχει εντάξει κριτήρια ESG στις χρηματοδοτήσεις της.
- Ηγετική θέση στη χρηματοδότηση επενδύσεων σε έργα υποδομής και ο μεγαλύτερος χρηματοδότης στις συμβάσεις παραχώρηση αυτοκινητοδρόμων.
- Ηγετική θέση στο χώρο των ΑΠΕ με συνολικές χρηματοδοτήσεις που αντιστοιχούν σε επενδύσεις άνω των 2 Gigawatt.
- Ισχυρή θέση στην ψηφιακή τραπεζική με 2,4 εκ. ενεργούς χρήστες και 34% μερίδιο αγοράς στο web και 38% στο mobile banking
Τα μεγάλα ορόσημα της περιόδου 2017 - 2021
2018 -2020: Ολοκλήρωση σχεδίου Αναδιάρθρωσης
Το 2018 η διοίκηση της τράπεζας ολοκλήρωσε, όπως είχε δεσμευτεί στον SSM το σχέδιο αναδιάρθρωσης του Ομίλου. Στο πλαίσιο του σχεδίου αναδιάρθρωσης πώλησε τη θυγατρική Avis Leasing, τη Piraeus Bank Belgrade, την Piraeus Bank Romania και την Tirana Bank. Επίσης, πώλησε το χαρτοφυλάκιο μη εξυπηρετούμενων δανείων με εξασφαλίσεις Amoeba που ήταν και πρώτη πώληση στην Ελλάδα, χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων με εξασφαλίσεις (400 εκ. ευρώ). Αντίστοιχα πώλησε το χαρτοφυλάκιο μη εξυπηρετούμενων δανείων χωρίς εξασφαλίσεις Arctos (καταγγελμένα μη εξασφαλισμένα καταναλωτικά δάνεια και οφειλές πιστωτικών καρτών), καθώς και το χαρτοφυλάκιο μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων Nemo (240 εκ. ευρώ).
Οι κινήσεις αυτές ακολουθήθηκαν από:
- την συμφωνία με τον εξειδικευμένο Σουηδικό Οργανισμό Intrum για τη διαχείριση του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της, ύψους 27 δισ. ευρώ και
- την έκδοση ομολόγου Tier II (400 εκ. ευρώ) για την ενίσχυση των εποπτικών της κεφαλαίων,
με τις οποίες η τράπεζα ολοκλήρωσε, όλες τις δεσμεύσεις του σχεδίου αναδιάρθρωσής της.
- Έτσι, το 2018 τέθηκαν οι βάσεις για τη διατηρήσιμη ανάπτυξη της τράπεζας καθώς επετεύχθη:
- Επιστροφή στην κερδοφορία
- Εξυγίανση του ισολογισμού και
- Ισχυρή δέσμευση για εταιρική διακυβέρνηση και σύστημα εσωτερικού ελέγχου,
Agenda 2020
Στις αρχές του 2019 η τράπεζα ανακοίνωσε το στρατηγικό σχέδιο Agenda 2020.
Οι κύριοι στόχοι της Agenda 2020:
- Επιταχυνόμενη μείωση των NPLs και NPEs.
- Δημιουργία ενός κερδοφόρου και αειφόρου επιχειρηματικού μοντέλου, με ελκυστικές αποδόσεις για τους μετόχους μεσοπρόθεσμα.
- Διατήρηση ισχυρής κεφαλαιακής βάσης με ενίσχυση κεφαλαίων με οργανικά μέσα.
- Αποκατάσταση της ρευστότητας με αυτόνομη πρόσβαση σε χρηματοδότηση από τις αγορές.
Για την υλοποίηση του σχεδίου ο Όμιλος διαχωρίστηκε σε δύο λειτουργικούς πυλώνες, με στόχο τη μεγιστοποίηση της αξίας της κύριας τραπεζικής δραστηριότητας και την δημιουργία αξίας από το χαρτοφυλάκιο μη κύριων δραστηριοτήτων. Με αυτό τον διαχωρισμό, η Τράπεζα Πειραιώς: επιτάχυνε τον εξορθολογισμό της λειτουργίας της και δημιούργησε σταθερή βάση για την ενίσχυση της οργανικής κερδοφορίας.
2021 -2024
Ο εταιρικός μετασχηματισμός ολοκληρώθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2020
Η κυριότερη θυγατρική εταιρεία της Πειραιώς Financial Holdings που παράγει το 95% των εσόδων του Ομίλου, είναι η Τράπεζα Πειραιώς, με συνολικό ενεργητικό 71,6 δις. ευρώ και περίπου 10.000 εργαζομένους. Παρέχει ένα ευρύ φάσμα χρηματοοικονομικών προϊόντων και υπηρεσιών σε 5,5 εκατ. πελάτες στην Ελλάδα.
Sunrise Plan με στόχο την οριστική απαλλαγή από NPEs και την κεφαλαιακή ενίσχυση.
• Επιτάχυνση της μείωσης των NPE με στόχο μονοψήφιο αριθμό μέσα στους επόμενους 12 μήνες με αποαναγνώριση NPEs ύψους 19 δις. ευρώ (gross book value)
• Αύξηση μετοχικού κεφαλαίου 1,4 δις. ευρώ η οποία μαζί με τις άλλες ενέργειες κεφαλαιακής ενίσχυσης θα οδηγήσουν σε ενίσχυση κεφαλαίων κατά περίπου 3 δις. ευρώ.
Τα επόμενα βήματα
Νέο στρατηγικό σχέδιο Sunrise της Τράπεζας Πειραιώς για την εξυγίανση του ισολογισμού.
Κορυφαίος στρατηγικός στόχος η μείωση των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων σε μονοψήφιο αριθμό στους επόμενους 12 μήνες και κάτω από 3% μεσοπρόθεσμα. Από 22,5 δις. ευρώ στο τέλος του 2020 σε 3,6 δις. ευρώ στους επόμενους 12 μήνες και σε 1 δις, ευρώ μεσοπρόθεσμα.
Επίτευξη στόχου για συνολικό δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας 16%.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
