«Δεν είμαστε αντίπαλοι! Στη χειρότερη περίπτωση είμαστε αντισυμβαλλόμενοι!», ήταν η κοφτή εισαγωγή με την οποία υποδέχθηκε ο Γιάννης Κωστόπουλος τους εκπροσώπους του Συλλόγου Προσωπικού στις αρχές της δεκαετίας του 1980.
Με αυτόν τον κατηγορηματικό τρόπο, ήθελε να χαράξει τα όρια των δύο πλευρών έτσι ώστε η καθεμία να γνωρίζει «μέχρι πού» έχει αρμοδιότητα. Απαραίτητη προϋπόθεση σε μια εποχή που η τράπεζα ανεπτύσσετο και χρειαζόταν μια ισορροπία στις σχέσεις της με τον συνδικαλισμό. Τα προηγούμενα χρόνια είχαν γίνει πολλές αλλαγές, με την εφαρμογή προγράμματος εταιρικής ταυτότητος. Νέα επωνυμία, Τράπεζα Πίστεως, αλλά και νέος τρόπος λειτουργίας με αξιοποίηση της τεχνολογίας.
Η μέριμνα για την εικόνα της τραπέζης συνεχής, με προσοχή στην αρχιτεκτονική και στην εσωτερική διαμόρφωση που έπρεπε να ξεχωρίζουν, αλλά όχι να φαντάζουν, και διαρκής επανακαθορισμός του τρόπου λειτουργίας.
Υπενθύμιζε ότι η παρουσία μιας τραπέζης νεκρώνει τον δρόμο στον οποίο ευρίσκεται, διότι μένει κλειστή τα απογεύματα, εξού και η αναζήτηση για εξυπηρέτηση των πελατών εκτός ωρών λειτουργίας, με αποτέλεσμα τη δημιουργία εκτεταμένου δικτύου ΑΤΜ.
Μεριμνούσε για την προστασία του περιβάλλοντος, εφαρμόζοντας σύγχρονα μέσα αποφυγής σπατάλης ενεργείας και φυσικών πόρων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την κατασκευή του μεγάλου βιοκλιματικού κτηρίου υπηρεσιών στη Λεωφόρο Αθηνών.
Λεπτολόγος και τελειομανής, είχε επιμεληθεί με τον δάσκαλό του από το σχολείο Ρένο Αποστολίδη την ομοιομορφία της γλώσσας προσέχοντας την ορθή γραφή, π.χ. Ελλάς - Ελλάδος, της τραπέζης, κτήριο με «η» από το ευκτήριο και ΑΤΜ σήμαινε Αυτόματη Ταμειολογιστική Μηχανή.
«Τι θα πει Alpha Bank S.A.;» διερωτήθηκε ενοχλημένος. «Στην Ιταλία SpA, στη Γερμανία Gmbh, στην Αγγλία Ltd. Επομένως, Alpha Bank A.E.». Ετσι και έγινε τότε, αλλά λόγω του τελευταίου νόμου επανήλθε το S.A.
Εκσυγχρονιστής και πρωτοπόρος αλλά με σύνεση, ιδρυτής, μόλις η χρηματοπιστωτική νομοθεσία το επέτρεψε, των εταιριών Alpha Leasing, ABC Factors και Alpha Αστικά Ακίνητα. Συνοδεύτηκε με ευρεία διάδοση των καρτών, εισαγωγή των POS και βέβαια συνεχή αναβάθμιση της μηχανογραφήσεως.
Όταν ιδρύθηκε η εταιρία Leasing, αναζητείτο όνομα. Ο Γιάννης Κωστόπουλος έδωσε τη λύση λέγοντας «πείτε την ALPHA». Σταδιακά οι θυγατρικές πήραν αυτήν την επωνυμία και τελικώς η μητέρα υιοθέτησε το όνομα της θυγατέρας, με την επωνυμία της να διαμορφώνεται σε ALPHA Τράπεζα Πίστεως. Το ALPHA συμβολίζει Ελλάδα, Αριστεία και Ποιότητα. Όσον αφορά τη διοικητική δομή και προτού γίνουν του συρμού τα διάφορα περί εταιρικής διακυβερνήσεως, η Alpha Bank είχε φροντίσει να έχει στο διοικητικό συμβούλιο όσο το δυνατόν ευρύτερα εκπροσώπηση των παραγωγικών τομέων της οικονομίας, ανδρών και γυναικών.
Το οργανόγραμμα καθιέρωνε σαφώς τις αρμοδιότητες και προέβλεπε θεσμοθετημένη συνεργασία για την ταχεία επίλυση θεμάτων που μπορούσαν να προκύψουν. Εξωτερικοί σύμβουλοι υπήρχαν, αλλά για να προτείνουν ιδέες τις οποίες ξεψάχνιζε προσωπικά και όχι όπως συχνά συμβαίνει για άλλοθι σε δύσκολες αποφάσεις.
«Τις αποφάσεις τις παίρνω εγώ» έλεγε, με την έννοια ότι στα θέματα της αρμοδιότητός του αυτός είχε την ευθύνη, ενθαρρύνοντας τα στελέχη να πράττουν το ίδιο. Οι σχέσεις με την Τράπεζα της Ελλάδος ήσαν πάντα αυτές του σεβασμού προς την εποπτεύουσα Αρχή.
Οταν αρχές της δεκαετίας του 1980 η τράπεζα δεν θα μπορούσε να δώσει μέρισμα για πρώτη φορά μετά την απελευθέρωση, ο Γιάννης Κωστόπουλος ζήτησε να δει τον διοικητή της ΤτΕ για να συζητήσει το πρόβλημα. Του το εξήγησε, λέγοντας εν κατακλείδι ότι «θα πρέπει ή να μη δώσουμε μέρισμα ή να χρησιμοποιήσουμε τα αποθεματικά». Τότε, ο σπουδαίος αυτός διοικητής, ο Δημήτριος Χαλικιάς, σκέφθηκε λίγο και του απάντησε ορθώς «Να δώσετε μέρισμα». Αυτά δεν ξεχνιούνται! Οπως δεν ξεχνιέται και η αντίδραση του τότε υπουργού Οικονομικών Γιώργου Γεννηματά όταν τηλεφώνησε στον Γιάννη Κωστόπουλο για το θέμα της δίμηνης απεργίας, που είχε κηρυχθεί μόνο στην τράπεζα. Η απάντηση του προέδρου ήταν ότι αν το θέμα ήταν οικονομικό θα ελύνετο με «5 πάνω - 5 κάτω», αλλά είναι θέμα διευθυντικού δικαιώματος. Ο Γ. Γεννηματάς που ήταν ρεαλιστής είπε «ευχαριστώ πολύ, κατάλαβα», με ό,τι αυτό σήμαινε και εκεί τελείωσε η συνομιλία. Υστερα από λίγες μέρες σταμάτησε η απεργία.
Το διευθυντικό δικαίωμα, η βάση πάνω στην οποία στηρίζεται η διοίκηση κάθε οικονομικής μονάδος, ήταν για εκείνον αδιαπραγμάτευτο. Για αυτόν τον λόγο δεν εδέχθη ποτέ συζήτηση για συμμετοχή σε αποφάσεις που αφορούσαν π.χ. έκτακτες αμοιβές, τις οποίες θεωρούσε ότι ήταν αποκλειστική αρμοδιότητα της διοικήσεως.
Η εξάπλωση στο εξωτερικό, σε περιοχές που κάλυπτε η χάρτα του Ρήγα, όπως έλεγε, έγινε με συνδυασμό τόλμης και συνέσεως. Πρώτα στη Ρουμανία, με την οποία η Ελλάς δεν είχε θέματα. Υπήρχε μαγιά πελατών που ήδη είχε εγκατασταθεί εκεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι επωνυμία επελέγη αρχικά το Banca Bucuresti, για να μετονομασθεί σε Alpha Bank όταν είχε πλέον εδραιωθεί. Πίστευε πολύ στην ανάπτυξη του ελληνικού πιστωτικού συστήματος στην περιοχή και βέβαια η συρρίκνωσή του είχε προξενήσει βαθύτατη θλίψη.
Η συμμετοχή της τραπέζης στις εκθέσεις για το Βυζάντιο στη Νέα Υόρκη και στο Λονδίνο και η ενίσχυση του Σκευοφυλακίου της Μονής Αγίας Αικατερίνης του Ορους Σινά είχαν αφετηρία τη γοητεία που του ασκούσε το Βυζάντιο, όπως επίσης και η υποστήριξη της Αρχιεπισκοπής Αλβανίας και η στενή προσωπική του σχέση με τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο. Ομοίως η σχέση του με το Οικουμενικό Πατριαρχείο οδήγησε σε ενισχύσεις προς ιδρύματα στην Κωνσταντινούπολη.
Για τη Νομισματική Συλλογή της τραπέζης έχουν γραφεί πολλά. Στις 12 Φεβρουαρίου 2012 όταν πυρπολήθηκε το κτήριο που στεγάζαμε τότε τη Συλλογή, στην αγωνία για την ασφάλεια των Ανθρώπων μας προστίθετο και η ανησυχία για την τύχη της Συλλογής, η οποία όμως διεσώθη. Οταν επαναπατρίζετο αρχαίο ελληνικό νόμισμα αγορασμένο από δημοπρασία εξωτερικού, ανέφερε με ειρωνεία ότι «βεβαίως, πληρώθηκε και ο ΦΠΑ».
Η αγάπη του για τα καλλιτεχνικά εκφράστηκε επανειλημμένως μέσω εκθέσεων σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης αλλά και με εκθέσεις σε πόλεις εκτός κέντρου.
Θεωρούσε ότι τα Ιδρύματα ΙΩΑΝΝΟΥ Φ. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ και ΕΥΣΤΑΘΙΑΣ Ι. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ - Παιδικός Σταθμός και Νηπιαγωγείο στην Καλαμάτα αποτελούσαν ανταπόδοση στην κοινωνία. Αντικείμενο των ιδρυμάτων είναι αφενός η προώθηση του Ελληνικού Πολιτισμού και αφετέρου η περίθαλψη παιδιών από προβληματικές οικογένειες.
Λίγα σε πολλούς ή πολλά σε λίγους ήταν πάντα το ερώτημα και έκλινε προς εκείνους που χαϊδευτικά αποκαλούσε «ωραίους τρελούς», δηλαδή ανθρώπους που με μεράκι διατηρούσαν ζωντανές δραστηριότητες που κινδύνευαν να εκλείψουν.
Μεγάλη σημασία έδωσε στην ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων ΑΘΗΝΑ 2004 που θεωρούσε μέγιστη εθνική υπόθεση για την προβολή της Ελλάδος. Με επιμονή «χτύπησε» την ανάδειξη της Alpha Bank ως Επίσημης Τράπεζας των Ολυμπιακών Αγώνων ΑΘΗΝΑ 2004. Η διοργάνωση αυτή άφησε κληρονομία στην τράπεζα το πνεύμα του εθελοντισμού που καλλιεργήθηκε τότε και εξακολουθεί και σήμερα.
Τελευταία άφησα τις σχέσεις με τους πολιτικούς και την πολιτική γενικότερα. Απόλυτα ουδέτερος και με αξίωμα ότι δεν ζητάμε τίποτα για την τράπεζα. Ο Γιάννης Κωστόπουλος ενέπνεε με μόνη την παρουσία του σεβασμό και θαυμασμό, αλλά και αγάπη και αφοσίωση για το έργο του, τον Ομιλο Alpha Bank. Αγάπη για την Ελλάδα, για τη Σημαία και απογοήτευση για τις χαμένες ευκαιρίες, αλλά αθεράπευτα αισιόδοξος, όπως έλεγε ο ίδιος, συνεννοείτο με μόνο το βλέμμα του, που είτε σε πάγωνε είτε σε ενεθάρρυνε, αλλά πάντα κρατώντας την απόσταση που θεωρούσε προϋπόθεση για τις σωστές ανθρώπινες σχέσεις.
Ο Δημήτριος Π. Μαντζούνης υπηρέτησε τον Ομιλο Alpha Bank από το 1973 έως το 2019. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Τα Νέα, το Σάββατο 20 Μαρτίου 2021.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
