Περίοδος - φωτιά θα είναι οι επόμενες εβδομάδες για την Τράπεζα Πειραιώς, καθώς σε εξέλιξη βρίσκονται πυρετώδεις διεργασίες μεταξύ διοίκησης – μετόχων - εποπτικών αρχών και κυβέρνησης, προκειμένου να αποφασιστεί η κεφαλαιακή ενίσχυση της τράπεζας.
Οι εξελίξεις φαίνεται ότι επιταχύνονται μετά τη δημοσιοποίηση πρότασης μπλοκ μετόχων της Τράπεζας Πειραιώς, για την αύξηση κεφαλαίου της τράπεζας, η οποία ωστόσο συνοδεύεται από σειρά όρων και προϋποθέσεων που καθιστούν δύσκολη την υλοποίησή της. Αργά χθες το απόγευμα, η Πειραιώς, με την μετοχή της να ολοκληρώνει τη συνεδρίαση με πτώση -24,26%, ανακοίνωσε ότι δεν έχει πρόθεση να προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου στο άμεσο μέλλον.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι το πιθανότερο σενάριο για την επόμενη ημέρα της τράπεζας είναι η μετατροπή των CoCos, ύψους 2 δισ. ευρώ, που είχαν εκδοθεί στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης του 2015, σε μετοχές, κάτι που θα οδηγήσει σε αύξηση του ποσοστού συμμετοχής του ΤΧΣ από 26,3% που είναι σήμερα σε 61,3%.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τη σύμβαση έκδοσης των υπό αίρεση μετατρέψιμων ομολογιών (CoCos) προβλέπεται η δυνατότητα μετατροπής τους σε μετοχές σε τρεις περιπτώσεις:
- Αν ο δείκτης βασικών ιδίων κεφαλαίων (CET1) υποχωρήσει κάτω από το όριο του 7%.
- Αν η τράπεζα δεν αποπληρώσει δύο από τα προβλεπόμενα κουπόνια.
- Αν δεν μπορέσει να αποπληρώσει το σύνολο της αξίας των CoCos το 2022.
Επισήμως, η Τράπεζα Πειραιώς δεν έχει μεταβάλει το σχεδιασμό της για την αποπληρωμή του κουπονιού του CoCo's τον προσεχή Δεκέμβριο, ύψους 165 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η εποπτική αρχή δεν προκρίνει την αποπληρωμή, θεωρώντας ότι προτεραιότητα αποτελεί η κεφαλαιακή ενίσχυση της τράπεζας για την επιτάχυνση της προσπάθειας εξυγίανσης του ισολογισμού. Σύμφωνα με πληροφορίες ο SSM θεωρεί ότι δεν μπορεί να γίνει η αποπληρωμή του κουπονιού λόγω της σχετικής απαγόρευσης που έχει θέσει η εποπτική αρχή η οποία απαγορεύει στις τράπεζες να προχωρήσουν στην διανομή μερίσματος, την επιστροφή κεφαλαίου ή την αγορά ιδίων μετοχών όσο οι τράπεζες λαμβάνουν έκτακτα μέτρα ενίσχυσης για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Επιπλέον υπάρχουν εκτιμήσεις ότι, με τα σημερινά δεδομένα, και τις μεγάλες ανάγκες σε κεφάλαια που έχει η Τράπεζα Πειραιώς για την εξυγίανση του ισολογισμού, είναι αδύνατη η πληρωμή των τριών κουπονιών (2020-2022) συνολικού ύψους 495 εκατ. ευρώ και επιπλέον να αποληρωθούν τα 2 δισ. που είναι η αξία των CoCo's.
Σε κάθε περίπτωση, αν ο SSM δεν κάνει αποδεκτή την αποπληρωμή των 165 εκατ. ευρώ τον προσεχή Δεκέμβριο, τότε θα είναι η δεύτερη μη πληρωμή κουπονιού ενεργοποιώντας τη μετατροπή του CoCo's σε μετοχές. Έτσι, δεν θα λυθεί μόνο η εκκρεμότητα των CoCos, που αποτελεί μια μεγάλη αβεβαιότητα για την τράπεζα, αλλά η τράπεζα θα εξοικονομήσει και επιπλέον 500 εκατ. από τη μη πληρωμή των κουπονιών.
Σημειώνεται ότι η διοίκηση της Πειραιώς έχει καταθέσει προτάσεις για τη χρονική μετάθεση της αποπληρωμής του CoCos ή την αντικατάστασή του με άλλα εργαλεία, προτάσεις που δεν έχουν γίνει δεκτές ενώ αντίθετο εμφανίζεται και το ΤΧΣ. Έτσι, η Τράπεζα Πειραιώς είναι πολύ πιθανό να περάσει στον κρατικό έλεγχο και σε δεύτερο χρόνο η κυβέρνηση να εξετάσει την πώληση της συμμετοχής της σε ιδιώτες.
Γιατί δεν «περπατά» η πρόταση για ΑΜΚ
Η πρόταση για αύξηση κεφαλαίου 500 έως 800 εκατ. ευρώ αντιμετωπίζει πολλές τεχνικές δυσκολίες καθώς, όπως φαίνεται, συνοδεύεται από προϋποθέσεις και όρους που δεν είναι εύκολο να εξασφαλίσουν το πράσινο φως από τις αρχές.
Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, η πρόταση για την αύξηση κεφαλαίου, την οποία προωθούν ο Τζον Πόλσον, που ελέγχει το 9,3% της Tράπεζας Πειραιώς και ο Αριστοτέλης Μυστακίδης, με ποσοστό άνω του 5% στην τράπεζα, προϋποθέτει τη μόνιμη λύση του ζητήματος των CoCos είτε με την μετατροπή τους σε μετοχές πριν την αύξηση κεφαλαίου, είτε με την αντικατάστασή τους από άλλο χρηματοοικονομικό εργαλείο.
Με άλλα λόγια ζητούν πρώτα την ενίσχυση της τράπεζας από το κράτος με 2 δισ. και εν συνεχεία να ανακτήσουν τον έλεγχο με τη νέα αύξηση. Πρόταση που απορρίφθηκε με συνοπτικές διαδικασίες. Αξίζει να σημειωθεί ότι, ενώ νωρίς το πρωί η Τράπεζα Πειραιώς απάντησε αόριστα στο σχετικό ερώτημα των χρηματιστηριακών αρχών για το ενδεχόμενο αύξησης κεφαλαίου, αργά το απόγευμα, με νεότερη ανακοίνωση δήλωσε ότι δεν υπάρχει ενδεχόμενο αύξησης κεφαλαίου στο άμεσο μέλλον.
Στα 6 ευρώ η μετατροπή των CoCos σε μετοχές
Η μετατροπή των CoCos σε μετοχές αποτελεί θετική εξέλιξη για την Πειραιώς, καθώς θα ενισχύσει, σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία για το τραπεζικό σύστημα, το μετοχικό της κεφάλαιο κατά 2 δισ. ευρώ. Από την άλλη πλευρά, οι μέτοχοι θα υποστούν απομείωση καθώς για την μετατροπή των CoCos θα εκδοθούν νέες μετοχές οι οποίες θα περάσουν στον έλεγχο του ΤΧΣ.
Ωστόσο η απομείωση των παλαιών μετόχων δεν θα είναι σαρωτική αλλά ήπια και ο λόγος είναι ότι η τιμή έκδοσης των νέων μετοχών θα είναι στα 6 ευρώ, στην τιμή δηλαδή που πραγματοποιήθηκε η αύξηση κεφαλαίου το 2015. Έτσι, παρά το γεγονός ότι τα 2 δισ. ευρώ των CoCos είναι πέντε φορές μεγαλύτερα της τρέχουσας χρηματιστηριακής αξίας της τράπεζας, το ποσοστό των υφισταμένων μετοχών (εξαιρουμένου του ΤΧΣ) θα μειωθεί από 73,7% σήμερα στο 38,7%.
Η τιμή των 6 ευρώ προβλέπεται στους όρους μετατροπής του CoCos, ωστόσο, προβληματίζει την κυβέρνηση καθώς θα πρόκειται για μια ασυνήθιστη συναλλαγή: το ΤΧΣ θα αποκτήσει μετοχές της Τράπεζας Πειραιώς με τιμή έκδοσης τα 6 ευρώ, όταν στο χρηματιστήριο διαπραγματεύονταν, πριν την χθεσινή βουτιά, λίγο υψηλότερα του 1 ευρώ. Υπάρχει ανησυχία ότι μια αύξηση στην τιμή των 6 ευρώ θα πυροδοτήσει κριτική και αντιδράσεις.
Ωστόσο, οι όροι μετατροπής των CoCo's σε μετοχές προβλέπουν ότι θα γίνει στην τιμή διάθεσης των μετοχών που εκδόθηκαν στο πλαίσιο της τρίτης ανακεφαλαιοποίησης και η οποία ήταν στα 6 ευρώ (προσαρμοσμένη στο reverse split που πραγματοποίησε η τράπεζα). Σημειώνεται ότι οι όροι είχαν συμφωνηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, οπότε στην πραγματικότητα το θέμα δεν αφορά την σημερινή κυβέρνηση.
Σε κάθε περίπτωση, η πληρωμή του κουπονιού ή μετατροπή των CoCos σε μετοχές δεν αφορά την τράπεζα, και πολύ περισσότερο τους πελάτες της τράπεζας, αλλά αποκλειστικά τους μετόχους και το ποιος θα έχει τον έλεγχο του Διοικητικού Συμβουλίου.
Ωστόσο, αν η συμμετοχή του ΤΧΣ ανέλθει στο 61%, τότε η τράπεζα θα υπόκειται στους πιο αυστηρούς περιορισμούς της οδηγίας για την εξυγίανση τραπεζών.
Το σενάριο της συγχώνευσης
Στα σενάρια που έχουν κυκλοφορήσει το τελευταίο διάστημα, με αφορμή τα CoCos, περιλαμβάνεται και αυτό της συγχώνευσης της Τράπεζας Πειραιώς με άλλη συστημική τράπεζα. Ωστόσο μια τέτοια προοπτική δεν συγκεντρώνει σοβαρές πιθανότητες τουλάχιστον για τα επόμενα 2-3 χρόνια.
Ούτε η κυβέρνηση, ούτε ο επόπτης προκρίνουν την περαιτέρω συγκέντρωση στον κλάδο, καθώς σήμερα οι 4 συστημικές τράπεζες ελέγχουν το 95% της τραπεζικής αγοράς, ενώ και οι θεσμοί έχουν απορρίψει πολλές τέτοιες εισηγήσεις τα τελευταία χρόνια.