Ο φόβος μιας νέας γενιάς απλήρωτων λογαριασμών απλώνεται εδώ και ημέρες πάνω από την ΔΕΗ, αλλά και το σύνολο της ενεργειακής αγοράς που τρέμει στην ιδέα ενός ντόμινο χρεών.
Ξυπνώντας εφιάλτες από το όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, το lockdown της οικονομίας υπολογίζεται ήδη ότι θα στοιχίσει συνολικά στην αγορά του ρεύματος κοντά στα 650 εκατ ευρώ για το επόμενο τρίμηνο, χτυπώντας περισσότερο την ΔΕΗ, της οποίας η εισπραξιμότητα έχει ήδη πέσει κατά 30%, σύμφωνα με πληροφορίες.
Ένα άμεσο πλήγμα προέρχεται από τη διακοπή λειτουργίας των εισπρακτικών εταιρειών, μέσω των οποίων η επιχείρηση εισέπραττε σε μηνιαία βάση περί τα 45 εκατ. ευρώ. Ένα έμμεσο πλήγμα για όλη την αγορά αφορά τον κίνδυνο μετακύλησης των υποχρεώσεων αλυσιδωτά σε όλους τους ενεργειακούς κρίκους, δηλαδή διαχειριστές δικτύων (ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ), παραγωγούς συμβατικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής και παραγωγούς ΑΠΕ.
Εξίσου μεγάλος φόβος είναι ότι ανάμεσα στις επιχειρήσεις που έκλεισαν, τους εργαζόμενους που έμειναν χωρίς δουλειά και τους συνταξιούχους που φοβούνται να βγουν από το σπίτι, θα βρει «καταφύγιο» μια νέα γενιά κακοπληρωτών.
Εκείνοι δηλαδή που πρωτοστάτησαν στα κινήματα «Δεν πληρώνω» των μνημονιακών ετών, που θα επιχειρήσουν να κρυφτούν μεταξύ όσων πραγματικά αδυνατούν να πληρώσουν, ζητώντας την ίδια μεταχείριση όταν θα έρθει η ώρα να τους κοπεί το ρεύμα. Τυχαίο δεν είναι ότι μόνο στην Καθολική Υπηρεσία Παροχής Ρεύματος έχουν βρει προστασία πάνω από 135.000 καταναλωτές, οι οποίοι επί τουλάχιστον επτά μήνες δεν πληρώνουν ούτε σεντ του ευρώ, χωρίς πολλοί να ανήκουν πραγματικά στις ευάλωτες ομάδες.
Μονόδρομος οι αποκοπές
Υπ' αυτές τις συνθήκες, οι αποκοπές ρεύματος είναι μονόδρομος. Η πολιτική τους διαχείριση, φυσικά, σε μια συγκυρία σαν αυτή που βιώνει η οικονομία, αποκτά άλλο βαθμό δυσκολίας. Είναι ωστόσο προαπαιτούμενο για να μην ξεφύγει η κατάσταση και να μην δημιουργηθεί μια νέα γενιά οφειλετών, που μαζί με όσους έχουν αντικειμενικό πρόβλημα (κλειστές επιχειρήσεις, άνεργοι, εταιρείες με μειωμένο τζίρο από 30% έως 80%, κλπ), θα προκαλέσει ένα καινούργιο γαϊτανάκι χρεών, πηγαίνοντας την αγορά, κυρίως όμως την ΔΕΗ, εκεί που βρισκόταν πριν μερικά χρόνια.
«Καμία απολύτως ανοχή δεν θα υπάρξει απέναντι σε όσους μπορούν να εξυπηρετήσουν κανονικά τις υποχρεώσεις τους αλλά θα επικαλεστούν την συγκυρία για να μην το κάνουν», προειδοποιούν πηγές της ΔΕΗ. Και εξηγούν ότι το μέτρο των εντολών για αποκοπές παροχών θα εφαρμοστεί κανονικά, αφού άλλωστε η επιχείρηση γνωρίζει όσους δεν πληρώνουν σκοπίμως. Είναι οι χιλιάδες εκείνοι καταναλωτές, επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα, που επί χρόνια μπαινοβγαίνουν στις ρυθμίσεις, πληρώνουν μία ή δύο δόσεις, μετά αθετούν τις δεσμεύσεις τους, κ.ο.κ.
Και είμαστε ακόμη στην αρχή. Καθώς ήδη βρίσκεται σε ισχύ η μερική απαγόρευση κυκλοφορίας, θεωρείται σίγουρο ότι το πρόβλημα θα διογκωθεί. Επείγει επομένως να βρεθεί τρόπος, προκειμένου για παράδειγμα οι συνταξιούχοι, μια μεγάλη κατηγορία συνεπών πελατών που έχει μάθει να πληρώνει με φυσική παρουσία στα καταστήματα και όχι ηλεκτρονικά, να συνεχίσουν να εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους.
Και το θέμα δεν αφορά μόνο την ΔΕΗ. Ναι μεν εκείνη θα αντιμετωπίσει την μεγαλύτερη πίεση, καθώς κατέχει το 70% της αγοράς, ωστόσο σοβαρό πλήγμα από την διακοπή της οικονομικής δραστηριότητας επιχειρήσεων, καταστημάτων, ξενοδοχείων και φυσικά το επικείμενο κραχ στον τουρισμό, θα δεχθεί το υπόλοιπο 30%, δηλαδή οι ιδιώτες προμηθευτές.
Χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, σημείωσε ότι «εάν γίνει αναστολή πληρωμών στη ΔΕΗ και τους άλλους παρόχους ρεύματος, οι εταιρείες θα καταρρεύσουν».
Φαινόμενο ντόμινο
Η μία όψη του νομίσματος είναι η παραπάνω. Η άλλη σχετίζεται με τον κίνδυνο να μολυνθεί από τον ιό ολόκληρη η αγορά του ρεύματος, δηλαδή διαχειριστές, ΑΠΕ, κοκ. Και αυτό καθώς, όταν η ΔΕΗ δεν εισπράττει από τους πελάτες της, δυσκολεύεται να πληρώσει τους διαχειριστές (ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ), οι οποίοι με τη σειρά τους καθυστερούν να πληρώσουν τους παραγωγούς των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής και εκείνους των ΑΠΕ.
Δημιουργείται δηλαδή ένα φαινόμενο ντόμινο, όπως πριν από μερικά χρόνια, που πλήττει τους πάντες. Στο υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας η ανησυχία είναι διάχυτη, οι τηλεδιασκέψεις με την ΔΕΗ, την ιδιωτική αγορά και τους διαχειριστές σχεδόν καθημερινές, όπως για παράδειγμα η χθεσινή υπό τον υφυπουργό Γ. Θωμά, όπου και παρατέθηκαν τα νεότερα στοιχεία σχετικά με την εισπραξιμότητα τα οποία είναι ανησυχητικά και ενώ το πρόβλημα επαναξιολογείται ημέρα με την ημέρα.
Κρατικές εγγυήσεις
Επιλογές δεν υπάρχουν, παρά μόνο η άμεση ενίσχυση της ρευστότητας της αγοράς με χρηματοδοτικά εργαλεία. Τέτοιος είναι και ο μηχανισμός εγγυοδοσίας που εξετάζει το ΥΠΕΝ για την παροχή κεφαλαίων κίνησης σε επιχειρήσεις ρεύματος, με την συνδρομή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EΙB) και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD).
Το κράτος θα εγγυάται απέναντι στις τράπεζες παρέχοντας εγγυήσεις για τους προμηθευτές ρεύματος, προκειμένου εκείνοι να μπορούν εν συνεχεία να αποκτήσουν ρευστότητα, εκδίδοντας για παράδειγμα ένα ομόλογο ή κάποιο άλλο προιόν, το οποίο θα έχει πολύ χαμηλό επιτόκιο. Ακριβώς επειδή θα υπάρχει η εγγύηση του Δημοσίου, οι επιχειρήσεις του κλάδου θα μπορούν να ενισχύσουν τα χαμηλά έσοδα της παρούσης περιόδου, αποφεύγοντας την μεταφορά χρεών από τον ένα κρίκο στον άλλο.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
