Συνολικές επιβαρύνσεις από clawback και rebate της τάξης των 1,85 δις. ευρώ εκτιμάται ότι θα υποστεί η φαρμακοβιομηχανία κατά το 2019, με βάση τα στοιχεία για την κίνηση της αγοράς φαρμάκου τους πρώτους έξι μήνες του έτους. Το γεγονός αυτό φαίνεται να εξασθεί τα κίνητρα που προτίθεται να δώσει η κυβέρνηση όσον αφορά τους συμψηφισμούς των επενδύσεων των φαρμακευτικών με τις επιβαρύνσεις σε clawback.
Ειδικότερα, όπως σημειώναμε πρόσφατα και με βάση τα λεγόμενα του Κυριάκου Μητσοτάκη, υπάρχουν επενδυτικά σχέδια 460 εκατ. ευρώ από 17 φαρμακευτικές για την επόμενη τριετία. Αν, όμως, το ίδιο διάστημα οι φαρμακευτικές καταβάλουν συνολικά μόνο για clawback πάνω από 3 δισ. ευρώ, κίνητρο που παρέχει η κυβέρνηση, δηλαδή ο συμψηφισμός επενδύσεων με οφειλές έως 50 εκατ. ευρώ για clawback, μάλλον δεν φαίνεται και πολύ ισχυρό για να κρατήσει επενδύσεις στην Ελλάδα.
Εξάλλου οι ελληνικές φαρμακευτικές βιομηχανίες έχουν τονίσει πως λόγω clawback ακυρώνονται επενδύσεις στην πενταετία άνω των 300 εκατ. ευρώ. Aπό την πλευρά τους οι πολυεθνικές του κλάδου σημειώνουν πως θεωρούν αντιφατικό η Ελλάδα να ζητά κλινικές μελέτες εκατομμυρίων και την ίδια ώρα να «μπλοκάρει» την είσοδο καινοτόμων φαρμάκων αφού οι υψηλές επιβαρύνσεις κάνουν ασύμφορη την κυκλοφορία τους.
Τα στοιχεία του α' εξαμήνου
Όσον αφορά στις επικείμενες επιβαρύνσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία που έφτασαν στη φαρμακοβιομηχανία, κατά τους πρώτους μήνες του έτους η αύξηση του clawback κυμάνθηκε γύρω στα 6 εκατ. ευρώ, ενώ το δεύτερο τρίμηνο η υπέρβαση εκτροχιάστηκε. Ειδικότερα, τον Μάρτιο η υπέρβαση της δαπάνης άγγιξε τα 70 εκατ. ευρώ, όταν τον αντίστοιχο μήνα του 2018 είχε κλείσει στα 35,8 εκατ. ευρώ. Τον Απρίλιο ανήλθε σε 78 εκατ. και τον Μάιο σε 73 εκατ. ευρώ, από 49,4 εκατ. ευρώ και 44,6 εκατ. ευρώ, τους αντίστοιχους μήνες του 2018.
Συνολικά, το clawback στο τέλος του εξαμήνου διαμορφώθηκε στα 372 εκατ. ευρώ ξεπερνώντας ακόμη και τις εκτιμήσεις του ΕΟΠΥΥ (357 εκατ. ευρώ). Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρώτο εξάμηνο του 2018 το claw back έκλεισε στα 280 εκατ. ευρώ, δηλαδή φέτος καταγράφεται αύξηση σχεδόν κατά 33%. Επίσης συνολικά η υπέρβαση στην εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη έκλεισε το 2018 σχεδόν στα 572 εκατ. ευρώ. Αν η κατάσταση παραμείνει αμετάβλητη, τότε φέτος εκτιμάται ότι μπορεί να αγγίξει και τα 800 εκατ. ευρώ! Επιπρόσθετα, γύρω στα 550 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα φθάσουν τα rebate (από 450 πέρσι) και άρα μιλάμε για συνολική επιβάρυνση στην αγορά 1,35 δισ. ευρώ!
Την ίδια στιγμή στα ύψη κινούνται και τα clawback και rebate για τα νοσοκομειακά φάρμακα. Συγκεκριμένα, οι συνολικές επιβαρύνσεις αναμένονται φέτος στα 513 εκατ. ευρώ από 425 εκατ. ευρώ πέρυσι! Συνολικά λοιπόν φτάνουμε τα 1.848 εκατ. ευρώ!
Ανασφάλιστοι και ακριβά φάρμακα
Τα αίτια των υπερβάσεων στις δαπάνες, σύμφωνα με πληροφορίες, σχετίζονται με το κόστος για την φαρμακευτική κάλυψη των ανασφάλιστων, που αναμένεται να διαμορφωθεί φέτος στα 330 εκατ. ευρώ δηλαδή να είναι αυξημένο κατά 50%, καθώς πέρυσι ήταν στα επίπεδα των 220 εκατ. ευρώ.
Όμως δεν ευθύνεται μόνο η κάλυψη των ανασφάλιστων που οδηγεί σε αυτά τα ύψη τις επιβαρύνσεις της φαρμακοβιομηχανίας. Η αγορά φαρμάκου φέτος δείχνει να έχει ανεβάσει ταχύτητες πλησιάζοντας το +6% σε ρυθμό ανόδου, με τα συνταγογραφoύμενα φάρμακα στα ιδιωτικά φαρμακεία να κινούνται με ρυθμό +5%.
Κι αυτό γιατί συνεχίζεται η τακτική της υποκατάστασης (απόσυρση παλιών φαρμάκων με χαμηλή τιμή και αντικατάσταση από νέα ακριβότερα), όσο κι αν επιχειρείται η διεύρυνση του μεριδίου των γενοσήμων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, δεδομένα της IQVIA για το πρώτο 6μηνο του έτους (με αναγωγή σε ετήσια βάση) υπολογίζουν την υποκατάσταση στην αγορά των αποζημιούμενων φαρμάκων στα 109 εκατ. ευρώ. Σε συνδυασμό με την αύξηση του όγκου κατά 66 εκατ. ευρώ, η υποκατάσταση και η αύξηση της συνταγογράφησης ακύρωσαν σε μεγάλο βαθμό τις όποιες εξοικονομήσεις είχαν πετύχει οι ανατιμολογήσεις, οι οποίες υπολογίζεται ότι πέτυχαν μείωση στη δαπάνη κατά 93 εκατ. ευρώ. Συνολικά η αγορά φαίνεται στα φαρμακεία να διαμορφώνεται φέτος κοντά 3,86 δις. ευρώ.