Την απόφαση του ΣτΕ σχετικά με την προσφυγή της ιρλανδικής εταιρείας Commodity & Mining Insight (CMI) κατά της ΛΑΡΚΟ αναμένουν Κυβέρνηση, ΤΑΙΠΕΔ και Ειδικός Διαχειριστής, ώστε να δουν τι θα γίνει τελικά με τον «δίδυμο» διαγωνισμό για την πώληση της βιομηχανίας.
Στον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ για τη μίσθωση του εργοστασίου της Λάρυμνας υπέβαλε προσφορά μόνο η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με την AD Holdings, ενώ στο διαγωνισμό του Διαχειριστή για την πώληση των μεταλλευτικών δικαιωμάτων για 25 χρόνια, εκτός από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ - AD υπέβαλε προσφορά και η CMI.
Η προσφορά της CMI ήταν καλύτερη αλλά μετά από ένσταση της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ οι Ιρλανδοί τέθηκαν εκτός του διαγωνισμού και η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ανακηρύχθηκε στις αρχές του 2023 προτιμητέος επενδυτής.
Οι Ιρλανδοί όμως δεν το έβαλαν κάτω και προσέφυγαν στο ΣτΕ ώστε να επανέλθουν στον διαγωνισμό. Τώρα δύο είναι τα σενάρια: Το ΣτΕ να επικυρώσει την απόφαση για αποπομπή των Ιρλανδών και η εταιρεία να περάσει στον έλεγχο των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ -ΑD ή να δικαιωθεί η CMI και να επιστρέψει στο διαγωνισμό. Σε μια τέτοια περίπτωση, επειδή η διαδικασία προβλέπει έναν νικητή και για τους δύο διαγωνισμούς, οι Ιρλανδοί θα πρέπει να υποβάλουν πρόταση και για το εργοστάσιο της Λάρυμνας. Πρόκειται για τη διαδικασία shoot-out, όπου μέσα από αλλεπάλληλες βελτιωτικές προσφορές θα ανακηρυχθεί ένας πλειοδότης.
Οι Ιρλανδοί από την αρχή ήθελαν μόνο τα μεταλλεία και όχι το εργοστάσιο γιατί ο σχεδιασμός τους προέβλεπε τη δημιουργία άλλου εργοστασίου, πιθανόν στην Εύβοια, το οποίο θα λειτουργούσε με τη μέθοδο της υδρομεταλλουργίας και όχι με τη μέθοδο της πυρομεταλλουργίας που λειτουργεί η Λάρυμνα.
Τα πλεονεκτήματα της υδρομεταλλουργίας
Με τη μέθοδο της υδρομεταλλουργίας από το μετάλλευμα θα βγαίνει καθαρό νικέλιο και κοβάλτιο και όχι σιδηρονικέλιο που παράγεται με τη μέθοδο της πυρομεταλλουργίας. Σημειώνεται πως το νικέλιο και το κοβάλτιο είναι απαραίτητα για την παραγωγή μπαταριών ιόντων λιθίου γα τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα αλλά και για μπαταρίες αποθήκευσης ενέργειας προερχόμενη από αιολικά, η φωτοβολταϊκά πάρκα. Η μέθοδος της υδρομεταλλουργίας απαιτεί λιγότερο ρεύμα και λιγότερο προσωπικό γιατί έχει περισσότερη τεχνολογία.
Εν αναμονή της απόφασης του ΣτΕ η Ειδική Διαχείριση της ΛΑΡΚΟ έλαβε παράταση έως τις 7 Αυγούστου. Παράλληλα, το υπουργείο Οικονομικών και τα συναρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Εργασίας με σχετική τροπολογία μεταφέρουν όλους τους εργαζόμενους στη ΛΑΡΚΟ σε άλλες κρατικές υπηρεσίες ώστε να σταματήσει το ιδιότυπο καθεστώς να πληρώνονται και να μη δουλεύουν, καθώς από τον Αύγουστο του 2022 η ΛΑΡΚΟ έχει σταματήσει τη λειτουργία της.
Η καθυστέρηση μεταβίβασης του ενεργητικού φέρνει πρόστιμα από την ΕΕ
Η ΛΑΡΚΟ τέθηκε σε καθεστώς Ειδικής Διαχείρισης το 2020 με εντολή δικαστηρίου με μία και μόνη αποστολή για τον Ειδικό Διαχειριστή: Να πουλήσει το ενεργητικό της εταιρείας σε επενδυτή, ώστε με την ιδιωτικοποίηση της εταιρείας να διαγραφούν πρόστιμα και κρατικές υπό ανάκτηση ενισχύσεις ύψους 136 εκατ ευρώ. Τη διαδικασία είχε εγκρίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά επειδή ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός τα τελευταία δύο χρόνια πληρώνουμε πρόστιμα που έχουν ήδη ανέλθει στα 20 εκατ.ευρώ.
Η εταιρεία σταμάτησε την παραγωγή τέλος Ιουλίου του 2022 επειδή η λειτουργία της ήταν ζημιογόνος (22.000 δολάρια ο τόνος το κόστος παραγωγής με τιμή πώλησης τα 16.000 δολάρια). Οι εργαζόμενοι όμως συνέχισαν και πληρώνονταν χωρίς να δουλεύουν. Το καθεστώς αυτό σταματά με την πρόσφατη τροπολογία και απλώς δίνεται ένα χρονικό περιθώριο μέχρι 12 Μαΐου για να μετατεθούν οι εργαζόμενοι σε άλλες κρατικές δομές. Από το 2020 έως σήμερα η Ειδική Διαχείριση έχει ξοδέψει για τη ΛΑΡΚΟ περί τα 105 εκατ. ευρώ και θα δαπανήσει άλλα 2-3 μέχρι και τον Μάιο.
Σήμερα, πάντως, η αγορά για τις εταιρείες τύπου ΛΑΡΚΟ δεν είναι καθόλου καλή, καθώς οι συναλλαγές δεν γίνονται με συμβόλαια αλλά στη σποτ αγορά, όπου πέφτει «ψαλίδι» και οι τιμές που δίνονται είναι περίπου στα 12.000 δολάρια ο τόνος. Η συμφωνία να προμηθεύει αποκλειστικά η Ινδονησία την Κίνα με σιδηρονικέλιο «χτύπησε» όλους τους άλλους παραγωγούς από Ευρώπη έως Αυστραλία.
Υπενθυμίζεται πως σε περίπτωση που ο διαγωνισμός «τσακίσει», ο Ειδικός Διαχειριστής θα κηρύξει την εταιρεία σε πτώχευση πουλώντας κομμάτι-κομμάτι το ενεργητικό της και θα καταρτίσει πίνακα διανομής των πιστωτών ώστε να ικανοποιηθούν αναλογικά οι απαιτήσεις τους.