Στο 3o επεισόδιο των podcast του BusinessDaily οι δημοσιογράφοι Γιάννης Παπαδογιάννης και Στέφανος Τσουλάκης συζητούν για τις τράπεζες και τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων εστιάζοντας στην κριτική για τις περιορισμένες χορηγήσεις δανείων προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Ακούστε το επεισόδιο στο Spotify, το Apple Podcast και το YT Music.
Το κείμενο του Podcast:
Στο νέο podcast του BusinessDaily.gr θα ασχοληθούμε με τις τράπεζες και το μεγάλο ερώτημα που απασχολεί όλους. Γιατί οι τράπεζες δεν δανείζουν τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά; Γιατί δεν διοχετεύουν το πλεόνασμα καταθέσεων στην οικονομία και τις επιχειρήσεις; Γιατί δεν επιτελούν το έργο τους;
- Στ. Τσουλάκης: Οπότε, ξεκινώντας Γιάννη, τι συμβαίνει; Γιατί δεν δανείζουν οι τράπεζες τις επιχειρήσεις;
- Γιάννης Παπαδογιάννης: Είναι κάτι που απασχολεί πάρα πολύ κόσμο και ειδικά τις επιχειρήσεις. Και για να επικεντρωθούμε σε ποιους αφορά το ερώτημα θα λέγαμε ότι αφορά κυρίως τις μικρές επιχειρήσεις. Οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν έχουν πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες όπως είναι γνωστό είναι η δομή της ελληνικής οικονομίας. Οι περισσότερες επιχειρήσεις στην Ελλάδα είναι μικρές έως πολύ μικρές. Κι εκεί είναι το πρόβλημα ότι λόγω της κρίσης οι μικρές επιχειρήσεις εξασθένησαν πάρα πολύ. Είχαν το μεγαλύτερο δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων, που σημαίνει ότι αυτό από μόνο του κάνει τις τράπεζες πολύ διστακτικές στο να δίνουν νέα δάνεια σε επιχειρήσεις οι οποίες εμφανίζουν μεγαλύτερες πιθανότητες από ότι από τις μεγάλες να. Να αθετήσουν δηλαδή να μην αποπληρώσουν. Ακόμα και τώρα, μετά την κρίση και όλοι αυτοί που επιβίωσαν και όσοι επιβίωσαν από την κρίση, όσες επιχειρήσεις και έμειναν όρθιες. Παρόλα αυτά βλέπουμε ότι ότι στα επιχειρηματικά δάνεια η καθυστέρηση των τραπεζών είναι κοντά στο 6%, αλλά στις μεγάλες επιχειρήσεις οι καθυστερήσεις είναι 2,6%, ενώ στις μικρές επιχειρήσεις είναι κοντά είναι κοντά στο 10% 1,6, δηλαδή είναι τετραπλάσια επίπεδα. Οπότε οι μικρές επιχειρήσεις εξ ορισμού έχουν μεγαλύτερη. Μεγαλύτερες πιθανότητες να μην αποπληρώσουν τα δάνεια τους και οι τράπεζες αποφεύγουν να δανείσουν τις μικρές επιχειρήσεις. Σίγουρα επίσης παίζει ρόλο ότι υπάρχει και ένα μεγάλο κομμάτι της οικονομίας που είναι μαύρο και μαύρο, δηλαδή πολλές όχι μαύρο, είναι γκρι, δηλώνουν μέρος των εισοδημάτων, προτιμούν να εμφανίζουν μικρά κέρδη, οπότε αν δεν έχεις οικονομικά στοιχεία, προφανώς είναι πολύ δύσκολο να πάρεις και δάνειο.
- Στ. Τ.: Η κρίση που περάσαμε τα προηγούμενα χρόνια πιστεύεις πως επηρεάζει;
- Γ.Π.: Είναι βασικός παράγοντας η κρίση των προηγούμενων ετών. Επηρεάζει τους πάντες και φυσικά τις επιχειρήσεις. Μην ξεχνάμε ότι τα χρόνια της κρίσης περίπου το 50% των δανείων ήταν μη εξυπηρετούμενα, δηλαδή ένα στα δύο κοκκίνισε. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων και κυρίως μικρών επιχειρήσεων αλλά και νοικοκυριών να βρίσκονται στον Τειρεσία ή να έχουν βρεθεί στον Τειρεσία. Αυτό επίσης αποτελεί ένα παράγοντα που δεν αφήνει τις τράπεζες να. Να δανείσουν. Δεν επιτρέπει στις τράπεζες να δανείσουν γιατί φοβούνται.
- Στ.Τ.: Πολύ κουβέντα γίνεται και για τη μαύρη οικονομία. Συνδέεται η παραοικονομία με τη δυσκολία να δοθούν δάνεια;
- Γ.Π.: Αυτό που συζητήσαμε και πριν Στέφανε, είναι ότι υπάρχει μια μεγάλη. Μια μεγάλη δομική, ένα μεγάλο δομικό πρόβλημα στην οικονομία. Ότι είναι πολλές μικρές επιχειρήσεις οι οποίες λειτουργούν σε μια γκρίζα ζώνη. Δεν είναι ότι δεν είναι, ότι δεν κόβουν καθόλου αποδείξεις ή φοροδιαφεύγουν 100%, αλλά ένα μεγάλο μέρος των εισοδημάτων τους δεν το δηλώνουν. Το ίδιο ισχύει και με ελεύθερους επαγγελματίες. Δηλαδή πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες δηλώνουν ένα μικρό κομμάτι των εισοδημάτων. Αν δούμε τα στοιχεία της ΑΑΔΕ θα δούμε ότι η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων ζουν με εισοδήματα τα οποία κανονικά δεν επιτρέπουν την επιβίωση. Να θυμίσουμε ότι η Τράπεζα της Ελλάδος είχε επισημάνει πριν λίγο καιρό ο κύριος Στουρνάρας ότι στη χώρα μας δηλώνονται ως εισοδήματα 80 δις ετησίως αλλά καταναλώνουμε 140 δις. Δηλαδή υπάρχουν περίπου 60 δις τα οποία ουσιαστικά δεν δηλώνονται, υπάρχουν από και υπάρχουν στην οικονομία και κυκλοφορούν στην οικονομία αλλά αλλά δε δηλώνονται. Όλο αυτό σημαίνει ότι ένα μεγάλο κομμάτι των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών δεν δηλώνουν τα εισοδήματά τους και με αποτέλεσμα να μην έχουν πρόσβαση στις τράπεζες και σε αντίθεση με ότι συνέβαινε το 2000, την εποχή που οι τράπεζες δάνειζαν άπλετα και χωρίς να κοιτάνε πολλά οικονομικά στοιχεία και υπήρχε μια άκρατη αισιοδοξία, η οποία βέβαια μας οδήγησε εκεί που μας οδήγησε, αλλά εν πάσει περιπτώσει οι τράπεζες πλέον εποπτεύονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, έχουν ένα πολύ πιο αυστηρό θεσμικό πλαίσιο, ένα πολύ αυστηρό εποπτικό πλαίσιο και δεν μπορούν να παρεκκλίνουν από αυτό. Υπάρχουν κανονισμοί, υπάρχουν συνεχείς έλεγχοι, οπότε ένα δάνειο όπου ξέρει κάποιος ο τραπεζίτης, ότι εσύ για παράδειγμα ή εγώ έχουμε εισοδήματα αλλά δεν τα δηλώνουμε και μας έδινε δάνειο, τώρα δεν μπορεί να συμβεί. Τώρα απαγορεύεται από τους κανονισμούς.
- Στ.Τ: Τι συμβαίνει με τα νοικοκυριά;
- Γ.Π.: Η εικόνα δεν είναι πολύ διαφορετική. Είναι αρκετά η ίδια εικόνα. Γιατί όταν λέμε και μικρές επιχειρήσεις στην Ελλάδα, πολλές φορές το νούμερο αυτό είναι διογκωμένο, δηλαδή περιλαμβάνει και ελεύθερους επαγγελματίες, δηλαδή οντότητες που δηλώνουν ως επιχειρηματίες, αλλά στην πραγματικότητα είναι αυτοαπασχολούμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες. Δηλαδή προσομοιάζουν πιο πολύ σε νοικοκυριό παρά σε επιχείρηση, οπότε και τα νοικοκυριά ταλαιπωρήθηκαν από την κρίση. Επίσης, ένα μεγάλο μέρος των νοικοκυριών βρέθηκαν με μη εξυπηρετούμενα δάνεια, δηλαδή βρέθηκαν στον Τειρεσία. Αν είσαι στον Τειρεσία δεν μπορείς να πάρεις δάνειο. Και επίσης ζούμε και σε μια ιδιαίτερη συνθήκη τα τελευταία χρόνια, όπου τα εισοδήματα έχουν μείνει όχι ακριβώς στάσιμα, αλλά αυξάνονται με μικρό με μικρό ρυθμό, ενώ τα περιουσιακά στοιχεία και ειδικά τα ακίνητα αυξάνονται με πολύ έντονο ρυθμό, με αποτέλεσμα και να θέλει κάποιος να αγοράσει σπίτι δεν μπορεί, οπότε στεγαστικό δάνειο είναι δύσκολο να πάρεις. Αυτές οι τις τιμές. Συν το γεγονός ότι οι τράπεζες από εκείνο το άκρο που ήμασταν που μας οδήγησε στην κρίση, όπου δίνανε δάνειο για το 100% της αξίας του ακινήτου ή ακόμα και παραπάνω, δίνανε και το 120% της αξίας ως επισκευαστικό προκειμένου ο άλλος να πάρει τα έπιπλα, να πάρει ή να κάνει κάποιες επισκευές ή να να το έπιπλο ή να αγοράσει τις οικοσκευές κλπ κλπ. Τώρα αυτό όχι απλά αλλάξει, αλλά για να πάρεις ένα δάνειο πρέπει τουλάχιστον το 35% της αξίας του ακινήτου να το πληρώσεις σε μετρητά. Δηλαδή η τράπεζα χρηματοδοτεί περίπου το 65% και τώρα τελευταία υπάρχει μια προσπάθεια και με πίεση και από την Τράπεζα της Ελλάδος. Αλλά και οι ίδιες οι τράπεζες προσπαθούν να να το αλλάξουν αυτό και να είναι λίγο πιο ελαστικές στα κριτήρια χορήγησης δανείων. Παρόλα αυτά οι τιμές είναι πολύ υψηλές. Ένας ένας μισθωτός είναι δύσκολο να αγοράσει ακίνητο αυτή τη στιγμή στην Αθήνα και εκτός από.
- Στ.Τ.: Όλα τα προβλήματα αυτά, υπάρχουν άλλοι παράγοντες που λειτουργούν ως κόφτες στις δανειοδοτήσεις.
- Γ.Π.: Υπάρχουν κάποια ειδικά σημεία τα οποία λόγω της συγκυρίας υπάρχει μια μεγάλη ρευστότητα στην οικονομία. Προηγήθηκε. Η πανδημία, η οποία οδήγησε σε μια ήττα. Σε κάποια μέτρα αντιμετώπισης, τα οποία δεν ήταν ορθόδοξα, να το πούμε έτσι. Επιδόματα. Η κυβέρνηση έδινε χρήματα σε επιχειρήσεις που δεν λειτουργούσε, πλήρωνε εργαζομένους που δεν εργάζονταν κλπ κλπ. Και την ίδια στιγμή αυτοί, όλοι αυτοί δεν κατανάλωναν γιατί είναι κλεισμένοι στο σπίτι. Όλο αυτό δημιούργησε ένα πλεόνασμα ρευστότητας. Δηλαδή κάποια μπήκανε κάποια λεφτά στην οικονομία και τα οποία έμειναν. Σε σεντούκια με τελικό αποτέλεσμα αυτά τώρα. Και να μην έχει κάποιος ανάγκη να δανειστεί αλλά και πολλές αλλά και πολύ να αποπληρώνει και δάνεια κιόλας, συν τη βοήθεια από τη μαύρη οικονομία.
- Στ.Τ.:Τι μπορεί να γίνει επίσης για να διοχετευθεί περισσότερη ρευστότητα στις μικρές επιχειρήσεις;
- Γ.Π.: Εδώ πέρα είναι δύο τα ζητήματα. Καταρχήν δεν είναι ένα πρόβλημα που μπορεί να λυθεί από τη μια μέρα στην άλλη. Και πιο πολύ σε αυτή τη φάση λύνεται μέσω ευρωπαϊκών πόρων, μέσω ΕΣΠΑ, μέσω κάποιων ειδικών προγραμμάτων για μικρές επιχειρήσεις. Αυτή είναι η βάση και η βασική διέξοδος για τη χρηματοδότηση. Επίσης, η κυβέρνηση προσπαθεί να ενισχύσει λίγο τον ανταγωνισμό, γιατί η αλήθεια είναι ότι και οι τράπεζες έχουν βολευτεί. Με ποια έννοια; Από τη στιγμή που υπάρχει πιο μεγάλο ρίσκο στις μικρές επιχειρήσεις, προτιμούν να δανείζουν τις μεγάλες επιχειρήσεις που και δεν έχουν επισφάλειες και είναι και πιο εύκολο να το διαχειριστούν. Δηλαδή βλέπεις τα οικονομικά στοιχεία μιας μεγάλης επιχείρησης, δίνεις ένα μεγάλο δάνειο, οπότε έχεις πετύχει και το στόχο σου για τα δάνεια και είσαι μια χαρά. Ενώ οι μικρές επιχειρήσεις πρέπει να κάτσεις να δεις. Απαιτεί άλλη διαχείριση. Απαιτεί περισσότερο κόσμο να δει οικονομικές καταστάσεις, να αξιολογήσει οικονομικές καταστάσεις, να αξιολογήσει τον κίνδυνο, να τιμολογήσει τον κίνδυνο. Και όλα αυτά με αποτέλεσμα οι τράπεζες λίγο να βολεύονται στους πιο μεγάλους πελάτες, αφήνοντας στο περιθώριο, τουλάχιστον στη φάση αυτή, τις μικρές επιχειρήσεις. Εκεί η τράπεζα προσπαθεί λίγο να ενισχύσει τον ανταγωνισμό, Προσπαθεί αρκετά, έχει τη φιλοδοξία να δημιουργηθεί ένας πέμπτος πόλος όπου θα λειτουργήσει λίγο σαν σφήνα με τις μεγάλες τράπεζες και ο οποίος θα επικεντρωθεί κυρίως στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν μεγαλύτερο πρόβλημα πρόσβασης σε δανειακά χρήματα.
- Στ. Τ.: Και για ένα τελευταίο κλείσιμο, να σε ρωτήσω πιστεύεις ότι. Πώς πιστεύεις ότι θα είναι η εικόνα στο μέλλον; Με ταβάνι.
- Γ.Π.: Ναι, πρέπει να γίνει αυτός ο μετασχηματισμός των επιχειρήσεων. Δηλαδή πρέπει ένα κομμάτι των επιχειρήσεων να καταλάβει ότι αυτή η λειτουργία στην γκρίζα ζώνη μπορεί να βολεύει, αλλά δεν μπορεί να σε πάει μακριά. Λειτουργεί ως κόφτης. Λειτουργεί ως γυάλινη οροφή, αλλά από την άλλη, οι τράπεζες θα πρέπει επίσης απαραιτήτως να καταλάβουν ότι να καταλάβουν το ξέρουν. Να θυμηθούν ότι η τραπεζική είναι διαχείριση ρίσκου και ότι πρέπει να ασχολούνται με τους πελάτες, να διευρύνουν τις εργασίες, να πάρουν ρίσκο δίνοντας δάνεια και να και να ασχοληθούν πιο πολύ με τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες στο τέλος της ημέρας είναι και και η σπονδυλική στήλη της Ελλάδος.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
