Τους λόγους και τις αιτίες που πυροδότησαν το sell off μετοχών χθες σε όλο τον κόσμο οδηγώντας τα χρηματιστήρια σε Ασία – Ευρώπη και ΗΠΑ σε «βύθιση» προσεγγίζουν οι δημοσιογράφοι του Business Daily, Γιάννης Παπαδογιάννης και Νώντας Χαλδούπης, σε ένα έκτακτο επεισόδιο podcast του BusinessDaily.
Η χθεσινή ημέρα ήταν δύσκολη για τις αγορές με τα χρηματιστήρια σε όλο τον κόσμο να καταγράφουν βαρύτατες απώλειες κάνοντας πολλούς να θυμηθούν την περιβόητη Μαύρη Δευτέρα.
Τη Μαύρη Δευτέρα του 1987, που έχει καταγραφεί στη συλλογική μνήμη τουλάχιστον όλων όσων ασχολούνται με τις αγορές και τις επενδύσεις, εξαιτίας μιας απρόσμενης, βίαιης υποχώρησης των τιμών των μετοχών στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και σε όλο τον κόσμο, σε ένταση που δεν έχει προηγούμενο.
Εκείνη τη Δευτέρα, στις 19 Οκτωβρίου 1987, ο δείκτης Dow Jones υποχώρησε κατά 22,6%. Πτώση σε ημερήσια βάση που δεν έχει προηγούμενο. Φαίνεται όμως ότι και αυτό που συνέβη χθες Δευτέρα 5 Αυγούστου θα το θυμόμαστε για καιρό.
Ν.Χ.: Είναι ένα φαινόμενο που δεν άρχισε σήμερα. Έχει αρχίσει από την περασμένη εβδομάδα. Σήμερα βλέπουμε πολύ μεγάλη πτώση στα χρηματιστήρια. Βλέπουμε άνοδο στις τιμές των ομολόγων που είναι ασφαλές καταφύγιο. Βλέπουμε όλα τα χαρακτηριστικά μιας κατάστασης αναταραχής και φυγής κεφαλαίων από τις πιο από τις τοποθετήσεις με μεγαλύτερο ρίσκο.
Αρκεί να πούμε ότι αυτή τη στιγμή που μιλάμε και είμαστε λίγο πριν το άνοιγμα της αγοράς στην Αμερική, τα προθεσμιακά συμβόλαια του S&P 500 χάνουν 4%, ενώ μια πολύ μεγάλη πτώση. Πρέπει να πούμε όμως ότι αυτό το φαινόμενο άρχισε την περασμένη εβδομάδα και οφείλεται σε δύο θεμελιώδεις παραμέτρους και σε μια τεχνική παράμετρο που αν θέλεις μπορούμε να εξηγήσουμε ξεχωριστά.
Οι θεμελιώδεις παράμετροι είναι ότι είχαμε μια πολύ κακή καταγραφή για την αγορά εργασίας στην Αμερική, που έδειξε ότι δημιουργήθηκαν μόνο 14.000 θέσεις εργασίας, ενώ αναμενόταν να δημιουργηθούν 175.000 θέσεις εργασίας.
Μιλάμε για τον μήνα Ιούλιο και αυτό θορύβησε τους επενδυτές, γιατί είναι ένα σημάδι ότι ίσως η αμερικανική οικονομία επιβραδύνει ταχύτερα από το αναμενόμενο και μπορεί να μπει ακόμα και σε μια ύφεση τους επόμενους μήνες. Το δεύτερο θεμελιώδες στοιχείο είναι μικροοικονομικό και αφορά τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες της Αμερικής που έχουν οδηγήσει το ράλι των δεικτών τις επτά μεγάλες, δημοσίευσαν τα αποτελέσματά τους και ενώ δεν ήταν πολύ άσχημα πάντως, η αγορά τα εξέλαβε ως μια ένδειξη ότι ίσως αρχίζει και ξεφουσκώνει αυτό που περίμεναν σχετικά με τις επιδράσεις της τεχνητής νοημοσύνης και άρα άρχισαν να φεύγουν κάποια κεφάλαια από αυτές τις μετοχές.
ΓΠ.: Προηγήθηκε πάντως, μια περίοδος πολύ ισχυρής και παρατεταμένης ανόδου, με επίκεντρο τους τελευταίους μήνες την υψηλή τεχνολογία και μετοχές όπου αποκόμισαν ιλιγγιώδη κέρδη, συγκεντρώνοντας το επενδυτικό ενδιαφέρον από όλο τον κόσμο, όχι μόνο από την Αμερική.
Ν.Χ.: Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι η Nvidia που κατασκευάζει τα μικροτσίπ τεχνητής νοημοσύνης, αλλά συνολικά όλος ο μεγάλος τεχνολογικός κλάδος. Οι εταιρείες μεγάλης κεφαλαιοποίησης, είχαν μια ξέφρενη άνοδο γιατί η αγορά προεξοφλούσε τα πολύ μεγάλα οφέλη που θα έχουν από την τεχνητή νοημοσύνη.
Γ.Π.: Υπάρχει μια θεώρηση ότι έχουμε κάποια χαρακτηριστικά φούσκας, με την έννοια όχι φυσικά ότι οι εταιρείες αυτές δεν έχουν προοπτικές και δεν έχουν αντικείμενο και η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι κάτι το οποίο θεμελιωδώς θα αλλάξει τη ζωή μας, αλλά με την έννοια ότι πολύ απότομα συγκεντρώθηκαν κερδοσκοπικά κεφάλαια στις μετοχές αυτές, οδηγώντας τις αποτιμήσεις σε πολύ υψηλά επίπεδα και μάλιστα κεφάλαια κεφάλαια που μπορεί να. Ένα μεγάλο μέρος είναι είναι με μόχλευση, δεν είναι πραγματικά κεφάλαια, είναι δανεισμός.
Ν.Χ.: Μιας που το αναφέρεις αξίζει να πούμε την τεχνική παράμετρο που είχα αναφέρει νωρίτερα. Που είναι η μεγάλη μόχλευση που είχε δημιουργηθεί στις αγορές όσο καιρό ήταν ψηλά τα επιτόκια στην Αμερική και μηδενικά στην Ιαπωνία είχαν οι επενδυτές ανοίξει τεράστιες θέσεις. Με το λεγόμενο carry trade, δηλαδή δανείζονταν πολύ φτηνά από την Ιαπωνία σε ιαπωνικό γιεν και τοποθετούσαν κεφάλαια κυρίως στην Αμερική σε μετοχές και ομόλογα. Και βλέπουμε τις τελευταίες ημέρες ότι αυτό το τοπικό παιχνίδι, ας το πούμε, αρχίζει και ξεδιπλώνεται, γυρίζει ανάποδα και έχουμε μεγάλη φυγή κεφαλαίων από αμερικανικές μετοχές που επαναπατρίζονται στην Ιαπωνία, επειδή ακριβώς αναμένεται να μειωθούν τα αμερικανικά επιτόκια και ήδη αυξήθηκαν τα ιαπωνικά επιτόκια, οπότε αυτά τα κεφάλαια αποσύρονται και δημιουργούν ακόμα πιο έντονους κραδασμούς στις αγορές. Αξίζει να σημειώσουμε έναν αριθμό. Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, έχουν δοθεί δάνεια σε διασυνοριακά δάνεια, δηλαδή στο εξωτερικό της τάξεως των 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Μιλάμε δηλαδή για ένα μεγάλο ποσό που έχει δημιουργήσει αυτές τις θέσεις στις χώρες. Γι αυτό και βλέπουμε ότι οι κραδασμοί είναι αρκετά έντονοι όσο αναδιπλώνονται οι επενδυτές.
Γ.Π.: Το μεγάλο ερώτημα βέβαια που απασχολεί τους επενδυτές και τους επαγγελματίες των αγορών είναι κατά πόσο αυτή είναι μια κίνηση διόρθωσης, η οποία έχει έναν περιορισμένο ορίζοντα και οι αγορές θα ισορροπήσουν σ ένα σημείο και θα ξανά επανέλθουμε σε μια κανονικότητα ή αυτό το πράγμα έχει μεγαλύτερο βάθος. Έχει πράγματα που διασυνδέονται, τα οποία μπορεί να έχουν μεγαλύτερες επιπτώσεις και σε μεγαλύτερο χρόνο. Οι επιπτώσεις σε αυτές τις αγορές και να αναγκάσει και τους διαμορφωτές πολιτικής πολιτικής να επέμβουν προκειμένου να ηρεμήσουν τις αγορές.
Ν.Χ.: Δεν πρόκειται για μια κίνηση που θα έχει πάρα πολύ μεγάλο βάθος, υπό την έννοια ότι. Το βασικό γεγονός που πυροδότησε όλη αυτή την κίνηση, δηλαδή οι φόβοι για ύφεση στην Αμερική, μάλλον θα έλεγα ότι είναι μια υπερβολική αντίδραση των αγορών, με την έννοια ότι η Αμερική αυτή τη στιγμή τρέχει με ένα ρυθμό ανάπτυξης 2,8% και δεν φαίνεται ότι υπάρχει ένας κίνδυνος άμεσης διολίσθησης σε ύφεση. Και εξάλλου έχουμε δει στο παρελθόν ότι. Η αμερικανική κεντρική τράπεζα πάντα αντιδρά δυναμικά όταν υπάρχει κίνδυνος απότομης υποχώρησης της οικονομικής δραστηριότητας. Και ορισμένες τράπεζες μάλιστα στην Αμερική λένε ότι θα ήταν ενδεχόμενο να κάνει ακόμη και μια μεγάλη μείωση επιτοκίων τον Σεπτέμβριο κατά μισή μονάδα, ώστε να επαναφέρει την ηρεμία.
Αλλά μπορούμε να πούμε ότι θεμελιωδώς δεν έχουν αλλάξει πολλά πράγματα στις αγορές για να δικαιολογείται μια πολύ βίαιη αντίδραση. Οι τεχνολογικές, ακόμα και οι τεχνολογικές εταιρείες στην Αμερική που αμφισβητούνται κατά ένα τρόπο, παρουσίασαν οικονομικά αποτελέσματα που αν τα δει κανείς είναι πάρα πολύ ικανοποιητικά. Δεν είναι ότι έχουν κάποιο πρόβλημα, οπότε νομίζω ότι θα γίνει μια διόρθωση και κάποια στιγμή θα επανέλθουν οι αγοραστές. Τα χρηματιστήρια.
Γ.Π.: Πριν κλείσουμε να πούμε δυό κουβέντες για το ελληνικό χρηματιστήριο όπου η πτώση είναι πάρα πολύ μεγάλη. Αυτή τη στιγμή δεν έχει ολοκληρωθεί η συνεδρίαση, αλλά οι απώλειες είναι κοντά στο 6%, με τις τραπεζικές μετοχές να υποχωρούν περίπου 10%. Είναι λογικό οι τράπεζες και τα άλλα να βρίσκονται στο επίκεντρο των πωλήσεων, υπό την έννοια ότι είναι και οι μετοχές που έχουν αποκομίσει τα μεγαλύτερα, τα μεγαλύτερα κέρδη.
Ωστόσο, πρέπει να πούμε ότι η Ελλάδα έχει πολλά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που δημιουργούν αισιοδοξία μεσομακροπρόθεσμα, με την έννοια της πολιτικής σταθερότητας, με την έννοια των πολύ καλών αποτελεσμάτων των εταιρειών. Οι τράπεζες ανακοίνωσαν την προηγούμενη εβδομάδα αποτελέσματα τα οποία ήταν ξεπέρασαν τις προσδοκίες και επιβεβαίωσαν ότι βρίσκονται σε. Για να το πούμε σε έναν πολύ ισχυρό κύκλο ανάπτυξης, οπότε δεν υπάρχει, όπως είπες κι εσύ, η βαθύτερη ανησυχία ότι αυτό το πράγμα μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο και να οδηγήσει σε ακόμα χειρότερες καταστάσεις. Η λογική λέει ότι τις επόμενες μέρες θα δημιουργηθεί ένα νέο σημείο ισορροπίας και ειδικά στην Ελλάδα, όπου όπου υπάρχουν πολλά πολύ ιδιαίτεροι λόγοι να έχει μια θετική πορεία, το πιθανότερο είναι να δούμε μια ανάκαμψη. Βέβαια, η ελληνική αγορά δεν είναι αποκομμένη από το διεθνές περιβάλλον.
Ό, τι γίνει θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις διεθνείς εξελίξεις και η εξισορρόπηση και η εκτόνωση αυτής της πολύ άσχημες εικόνας στο ελληνικό χρηματιστήριο προϋποθέτει και τη βελτίωση της κατάστασης στις αγορές του εξωτερικού. Άλλωστε να μην ξεχνάμε ότι ένα μεγάλο μέρος των επενδυτών στις ελληνικές μετοχές, ειδικά στις τράπεζες και στα αλλά και στις άλλες μετοχές υψηλής κεφαλαιοποίησης είναι. Είναι ξένοι επενδυτές, οι οποίοι λειτουργούν και κάπως πιο αυτόματα και λειτουργούν με έναν τρόπο που βλέπουν τη μεγάλη εικόνα και όχι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των επιμέρους αγορών.
Ακούστε το επεισόδιο στο Spotify, το Apple Podcast και το YouTube.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
