Κάπου δέκα χιλιάδες στρατιωτικοί και αστυνομικοί αναπτύχθηκαν χθες Σάββατο τα ξημερώματα γύρω από τη Σογιαπάνγκο, στην περιφέρεια του Σαν Σαλβαδόρ, στο πλαίσιο του «πολέμου κατά των συμμοριών» που εξαπέλυσε τον Μάρτιο ο πρόεδρος του Ελ Σαλβαδόρ, ο Ναγίμπ Μπουκέλε. «Από τώρα, η κοινότητα Σογιαπάνγκο είναι εντελώς περικυκλωμένη. 8.500 στρατιώτες και 1.500 αστυνομικοί έχουν ζώσει την πόλη» 242.000 κατοίκων ανατολικά της πρωτεύουσας, ανέφερε ο πρόεδρος Μπουκέλε μέσω Twitter.
Ο σαραντάρης αρχηγός του κράτους είχε προαναγγείλει την 23η Νοεμβρίου πως στο εξής θα περικυκλώνονται πόλεις ώστε ο στρατός και η αστυνομία να ερευνούν σπίτια, ένα προς ένα, για να εντοπίζουν και να συλλαμβάνουν μέλη συμμοριών. Η Σογιαπάνγκο έγινε χθες η πρώτη πόλη όπου εφαρμόζεται η τακτική. Στρατιώτες και αστυνομικοί τοποθετήθηκαν από τα ξημερώματα σε όλους τους δρόμους που οδηγούν εντός ή εκτός της πόλης και απαγορεύουν σε οποιονδήποτε να εισέρχεται ή να εξέρχεται προτού ελεγχθεί. Οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν λάβει διαταγή να συλλάβουν, ένα προς ένα, «όλα τα μέλη των συμμοριών που βρίσκονται ακόμη εκεί», ξεκαθάρισε ο πρόεδρος Μπουκέλε.
Μερικές ώρες μετά την έναρξη της επιχείρησης, ο υπουργός Δικαιοσύνης και Ασφάλειας Γουστάβο Βιγιατόρο ανακοίνωνε πως «δέκα μέλη συμμοριών» συνελήφθησαν, «όλα με ποινικό μητρώο». Οχήματα του στρατού, ανάμεσά τους ελαφρά τεθωρακισμένα με πολυβόλα, και περιπολικά της αστυνομίας χτενίζουν τους δρόμους, ενώ UAVs επιβλέπουν την πόλη από τον αέρα στο πλαίσιο των ερευνών για τον εντοπισμό μελών συμμοριών, των επίφοβων μάρας. Στήθηκαν σαράντα «σημεία ελέγχου» στην κοινότητα Σογιαπάνγκο, διευκρίνισε ο υπουργός Άμυνας, ο Ρενέ Μερίνο. «Μας ζήτησαν έγγραφα ταυτότητας για να εξακριβώσουν τον τόπο κατοικίας μας» κατά τη διάρκεια των ερευνών, κάτι που «μας εξέπληξε», αλλά «είναι για την ασφάλειά μας», είπε μια κάτοικος, η Γουαδαλούπε Πέρες, 53 ετών, στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Εκτός των άλλων, αστυνομικοί σταματούσαν λεωφορεία για να ελέγξουν επιβάτες. «Οι πολίτες δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα, μπορούν να συνεχίσουν όλες τις δραστηριότητές τους με απόλυτη ηρεμία», καθησύχασε ο πρόεδρος Μπουκέλε. «Αυτή η επιχείρηση εξαπολύθηκε εναντίον των εγκληματιών, όχι εναντίον των τίμιων πολιτών». Η περικύκλωση πόλεων προκειμένου να «ξεριζωθούν» μέλη συμμοριών αποτελεί μέρος του σχεδίου αποκατάστασης της ασφάλειας που εφαρμόζει η κυβέρνησή του. «Ο κόσμος βλέπει πως τα μέτρα που λαμβάνονται φέρνουν αποτελέσματα», έκρινε ο εγκληματολόγος Ρικάρδο Σόσα, προσθέτοντας πως δεν βρίσκει τόσο «εκπληκτικό» το ότι οι πολίτες «υποστηρίζουν στην πλειονότητά τους τις επιχειρήσεις», διότι «έχουν υποφέρει από τις συμμορίες».
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Κεντροαμερικανικού Πανεπιστημίου (UCA), το 75,9% των Σαλβαδοριανών τάσσεται υπέρ της κατάστασης εξαίρεσης και οι 9 στους 10 εκτιμούν πως η εγκληματικότητα έχει μειωθεί. Κάπου 58.000 άνθρωποι, που φέρονται να είναι μέλη συμμοριών, έχουν συλληφθεί στο Σαλβαδόρ αφότου κηρύχθηκε στα τέλη του Μαρτίου από τον πρόεδρο Μπουκέλε ο «πόλεμος» αυτός. Για να αντιμετωπιστεί η τεράστια αύξηση των κρατουμένων, οι αρχές κατασκευάζουν γιγάντια φυλακή με ονομαστική χωρητικότητα 40.000 θέσεων στην Τεκολούκα, αγροτική περιοχή στο κεντρικό τμήμα της χώρας. Η Σογιαπάνγκο θεωρείτο για χρόνια άντρο συμμοριών. Όμως τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση Μπουκέλε είχαν αποτέλεσμα «τεράστια βελτίωση της ασφάλειας», διαπίστωνε στην αρχή της εβδομάδας η δήμαρχός της Νέρσι Μοντάνο.
Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης, που κηρύχθηκε στα τέλη Μαρτίου, έπειτα από κύμα 87 φόνων που αποδόθηκε στις μάρας, επιτρέπει συλλήψεις χωρίς εντάλματα· ο τρόπος που ενεργεί η κυβέρνηση έχει προκαλέσει πολλές επικρίσεις από οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ειδικά για τις αθρόες συλλήψεις αθώων, κάποιοι από τους οποίους έχασαν τη ζωή τους στα χέρια των δυνάμεων ασφαλείας. Παρατάθηκε από το Κογκρέσο —που ελέγχει το κόμμα του προέδρου, η παράταξη Νέες Ιδέες— επανειλημμένα, πιο πρόσφατα ως τουλάχιστον τα μέσα Δεκεμβρίου.