Η Κομισιόν θέλει να κλείσει τα «παραθυράκια» των κυρώσεων στη Ρωσία

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα να ποινικοποιηθεί η παραβίαση των κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε όλα τα κράτη-μέλη της και προτείνει να οριστούν κοινοί κανόνες της ΕΕ που θα διευκολύνουν τη διερεύνηση, τη δίωξη και την τιμωρία των παραβιάσεων των περιοριστικών μέτρων σε όλα τα κράτη-μέλη.

Όπως επισημαίνει στην ανακοίνωσή της η Κομισιόν, «ενώ η ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία συνεχίζεται, είναι πρωταρχικής σημασίας να εφαρμοστούν πλήρως τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ και η παραβίαση αυτών των μέτρων να μην αποδίδει καρπούς».

Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η ΕΕ έχει υιοθετήσει μια σειρά κυρώσεων κατά Ρώσων και Λευκορώσων ατόμων και εταιρειών. Ωστόσο, ο εντοπισμός των περιουσιακών στοιχείων ολιγαρχών στους οποίους η ΕΕ έχει επιβάλει περιοριστικά μέτρα, είναι πολύπλοκος, διότι κρύβουν τα περιουσιακά τους στοιχεία σε διαφορετικές δικαιοδοσίες μεταβιβάζοντας, για παράδειγμα, την κυριότητα της ιδιοκτησίας που υπόκειται σε κυρώσεις σε τρίτο μέρος που δεν υπόκειται σε κυρώσεις.

Βοηθούνται από τα υπάρχοντα νομικά κενά, καθώς οι διατάξεις του ποινικού δικαίου σχετικά με τις παραβιάσεις των κυρώσεων της ΕΕ διαφέρουν μεταξύ των κρατών μελών. Γι' αυτό η Επιτροπή προτείνει να καθοριστεί το ίδιο επίπεδο κυρώσεων σε όλα τα κράτη μέλη, ώστε να κλείσουν τα υπάρχοντα νομικά κενά. «Η ασυνεπής επιβολή περιοριστικών μέτρων υπονομεύει την ικανότητα της Ένωσης να μιλά με μία φωνή», τονίζει η Επιτροπή.

Ειδικότερα, ο κατάλογος των ποινικών αδικημάτων που παραβιάζουν τις κυρώσεις της ΕΕ περιλαμβάνει τα εξής:

• Διάθεση κεφαλαίων ή οικονομικών πόρων σε καθορισμένο πρόσωπο, οντότητα ή φορέα ή προς όφελος αυτού.
• Αποτυχία δέσμευσης αυτών των κεφαλαίων.
• Δυνατότητα εισόδου στα άτομα που έχουν επιβληθεί κυρώσεις στην επικράτεια ενός κράτους μέλους ή διέλευσή τους μέσω του εδάφους ενός κράτους μέλους.
• Σύναψη συναλλαγών με τρίτες χώρες, οι οποίες απαγορεύονται ή περιορίζονται από περιοριστικά μέτρα της ΕΕ.
• Εμπορία αγαθών ή υπηρεσιών των οποίων η εισαγωγή, εξαγωγή, πώληση, αγορά, μεταφορά, διαμετακόμιση ή μεταφορά απαγορεύεται ή περιορίζεται
• Παροχή χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων που απαγορεύονται ή περιορίζονται ή παροχή άλλων υπηρεσιών που απαγορεύονται ή υπόκεινται σε περιορισμούς, όπως νομικές συμβουλευτικές υπηρεσίες, υπηρεσίες καταπιστεύματος και φορολογικές συμβουλευτικές υπηρεσίες.

Τα αδικήματα θα καλύπτουν την παράκαμψη ενός περιοριστικού μέτρου της ΕΕ: αυτό σημαίνει παράκαμψη ή προσπάθεια παράκαμψης των περιοριστικών μέτρων με την απόκρυψη κεφαλαίων ή την απόκρυψη του γεγονότος ότι ένα άτομο είναι ο απόλυτος κάτοχος των κεφαλαίων.

Η Επιτροπή προτείνει επίσης κοινά βασικά πρότυπα για τις ποινές. Aνάλογα με το αδίκημα, ένα πρόσωπο μπορεί να υπόκειται σε μέγιστη ποινή τουλάχιστον πέντε ετών. Οι εταιρείες ενδέχεται να υπόκεινται σε κυρώσεις τουλάχιστον 5% του συνολικού παγκόσμιου κύκλου εργασιών του νομικού προσώπου (εταιρείας) κατά το οικονομικό έτος που προηγείται της απόφασης επιβολής προστίμου. Η πρόταση θα συζητηθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στο πλαίσιο της συνήθους συννομοθετικής διαδικασίας.

Υπενθυμίζεται ότι το Μάιο του 2022, η Επιτροπή πρότεινε να προστεθεί η παραβίαση των περιοριστικών μέτρων της ΕΕ στον κατάλογο των εγκλημάτων της ΕΕ. Ταυτόχρονα, η Επιτροπή πρότεινε νέους ενισχυμένους κανόνες για την ανάκτηση και τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων, οι οποίοι θα συμβάλουν επίσης στην εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων της ΕΕ. Οι προτάσεις εντάσσονται στο πλαίσιο της Task Force «Freeze and Seize», που συστάθηκε από την Επιτροπή τον Μάρτιο.