Σε μία κίνηση αιφνιδιασμού η Τουρκία έβγαλε χθες το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Αμπντούλ Χαμίτ Χαν» στα ανοιχτά της Ανατολικής Μεσογείου αρκετά νωρίτερα από την ημερομηνία που είχε αρχικά ανακοινωθεί, δηλαδή στις 9 Αυγούστου. Σε κατάσταση επιφυλακής η Αθήνα παρακολουθεί τις εξελίξεις και τις κινήσεις του τουρκικού σκάφους.
Ειδικότερα, το ερευνητικό σκάφος 7ης γενιάς, ένα από τα τέσσερα πλοία τέτοιου τύπου που έχει υπό την κατοχή της η Άγκυρα, σύμφωνα με την ιστοσελίδα Marine Traffic, ξεκίνησε την πορεία του από το λιμάνι Tasuku (Τασουκου) της Τουρκίας με κατεύθυνση νοτιοδυτικά, κινούμενο σε απόσταση περίπου 15-20 μιλίων από το λιμάνι.
Είχε προηγηθεί ανακοίνωση από πλευράς τον υπουργό Ενέργειας της Τουρκίας, Φατίχ Ντονμέζ ότι το γεωτρύπανο θα κάνει έρευνες «εντός των τουρκικών θαλασσίων περιοχών ευθύνης» με άλλες, ωστόσο, ημερομηνίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Γαλλικό Πρακτορείο είχε μεταδώσει ότι «το τουρκικό γεωτρύπανο Adbulhamid Han θα ξεκινήσει μια αποστολή στη Μεσόγειο στις 9 Αυγούστου αναχωρώντας από το λιμάνι της Μερσίνας» στα νότια της χώρας.
Πού θα κινηθεί
Στα τέλη του περασμένου μήνα τα ΜΜΕ της Τουρκίας ανέφεραν ότι η πρώτη περιοχή ερευνών του νέου τουρκικού γεωτρύπανου θα είναι η Ανατολική Μεσόγειος. Ακόμα δεν έχει γίνει γνωστό το ακριβές σημείο, ενώ στα σενάρια που διακινούνται είναι πώς ο θα είναι ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογαν που θα αποφασίσει το πού θα τοποθετηθεί το γεωτρύπανο.
Όπως σημείωσε ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Δημήτρης Τριανταφύλλου μιλώντας σήμερα στην ΕΡΤ για να ξεκινήσει την πορεία που έχει προγραμματίσει, θα πρέπει να εκδοθεί η σχετική Navtex. «Για να βγει το γεωτρύπανο θα πρέπει να υπάρξει και μια Navtex, η οποία δεν έχει εκδοθεί ακόμα. Νομίζω ότι θα βγει 9 Αυγούστου, όπως έχουν ανακοινώσει οι Τούρκοι. Σε αυτά οι Τούρκοι κάνουν αυτά που δηλώνουν» τόνισε και σημείωσε πως χρειάζονται πρώτα δοκιμαστικά στις τουρκικές ακτές προτού ξεκινήσει το ταξίδι του.
Από την πλευρά του, ο Πέτρος Λιάκουρας καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Πειραιά ανέφερε πώς το γεωτρύπανο θα πρέπει να κατευθυνθεί κάποιο σημείο όπου έχουν ήδη γίνει σεισμικές έρευνες. Όπως είπε «μία γεώτρηση δεν μπορεί να γίνει οπουδήποτε, πρέπει να έχει προηγηθεί έρευνα που θα δείξει τις ενδείξεις για την περιοχή που πιθανά υπάρχουν ιζηματογενή πετρώματα, τα οποία με την πάροδο των χρόνων έχουν μετατραπεί σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο».
Ανάμεσα στα πιθανά σημεία είναι μία περιοχή βορειοδυτικά της Κύπρου, ανάμεσα σε Κύπρο και Τουρκία και ανατολικά του Καστελόριζου, εκεί όπου έκανε αντίστοιχες έρευνες το Φατίχ το 2019. Μάλιστα, όπως είπε ο κ. Λιάκουρας στην περιοχή αυτή η Κύπρος δεν έχει ορίσει «οικόπεδα» αλλά η Τουρκία δεν έχει δικαίωμα να προχωρήσει σε έρευνα και γεωτρήσεις.
Το άλλο σενάριο μιλάει για τον κόλπο της Καρπασίας, όπου η Άγκυρα είχε πραγματοποιήσει έρευνες το 2018 και το 2019. Ούτε και σε αυτή την περιοχή, ωστόσο, έχει δικαιώματα καθώς, σύμφωνα με τον καθηγητή πρόκειται για κατεχόμενη περιοχή και παραβιάζει την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το τρίτο και τελευταίο σενάριο αφορά στις περιοχές νοτιοδυτικά της Κύπρου, στο τεμάχιο 6.