Με τυμπανοκρουσίες ανακοινώθηκε χθες η κατ' αρχήν συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Κίνα για θέματα επενδύσεων, χωρίς ακόμα ωστόσο να είναι σαφές σε τι ακριβώς έχουν συμφωνήσει οι δύο πλευρές, ενώ αναλυτές επισημαίνουν ότι από πολιτικής πλευράς πρόκειται για μια συμφωνία σε λάθος χρόνο, αφού δίνει διπλωματικούς «πόντους» στο Πεκίνο πριν εγκατασταθεί στον Λευκό Οίκο ο Τζο Μπάιντεν.
Tην επίτευξη κατ’ αρχήν συμφωνίας με την Κίνα ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση χθες. «Χαιρετίζουμε την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε αναφορικά με τις διαπραγματεύσεις για επενδύσεις» σημείωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ενώ η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν ανέφερε ότι «η ΕΕ και η Κίνα ολοκλήρωσαν τις κατ' αρχήν διαπραγματεύσεις για επενδυτική συμφωνία, για πιο ισορροπημένες εμπορικές και επιχειρηματικές ευκαιρίες».
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών κράτησαν χρόνια και δεν φαινόταν ότι θα οδηγούσαν σε αποτελέσματα, καθώς οι διαφορές σε πολλά θέματα είναι χαώδεις, αλλά η Κίνα έσπευσε το τελευταίο διάστημα να κάνει ορισμένες παραχωρήσεις, για να ανοίξει ένα ρήγμα στη δυτική συμμαχία λίγο πριν αναλάβει τα καθήκοντά του ο Τζο Μπάιντεν.
Στο πλαίσιο της επενδυτικής συμφωνίας, η οποία πιθανότατα θα χρειαστεί περισσότερο από έναν χρόνο για να τεθεί σε ισχύ, θα επιτραπεί στις ευρωπαϊκές εταιρείες να επενδύσουν σε νέους τομείς, ενώ θα αρθούν και ορισμένες προϋποθέσεις για τη σύσταση κοινοπραξιών μεταξύ ευρωπαϊκών και κινεζικών επιχειρήσεων. Η Κίνα έχει δεσμευτεί να ενισχύσει τη διαφάνεια όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις σε κινεζικές επιχειρήσεις αλλά και να απαγορεύσει στις κρατικές εταιρείες να κάνουν διακρίσεις σε βάρος ξένων επενδυτών.
Η συμφωνία επεκτείνει την πρόσβαση στην κινεζική αγορά Ευρωπαίων επενδυτών, όπως οι αυτοκινητοβιομηχανίες και οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών, ενώ η Κίνα περιορίζει τους κινδύνους που απορρέουν από μια αυστηρότερη στάση της ΕΕ για τις κινεζικές επενδύσεις στην Ευρώπη. Ενισχύει επίσης την παλαιά πρόταση της Κίνας για έναρξη διαπραγματεύσεων για μια συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με την ΕΕ, η οποία επέμενε ότι πρώτα θα έπρεπε να υπάρξει μια επενδυτική συμφωνία.
Η Κίνα κατατάχθηκε ως ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ το 2019 (μετά από τις ΗΠΑ), με αξία εμπορικών συναλλαγών άνω του 1 δισ. ευρώ την ημέρα.
Το Bloomberg επικαλούμενο αξιωματούχο της ΕΕ συγκέντρωσε μερικά από τα κυριότερα σημεία της συμφωνίας:
- Άνοιγμα της κινεζικής αγοράς: βελτιωμένη πρόσβαση σε όλους τους κλάδους, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών αεροπορικών μεταφορών και νέες ευκαιρίες σε τομείς όπως ενεργειακά καθαρά οχήματα, υπηρεσίες cloud, χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και υγεία.
- Κινεζικές κρατικές επιχειρήσεις: δέσμευση αποφυγείς διακρίσεων όταν οι κρατικές επιχειρήσεις είναι αγοραστές υπηρεσιών.
- Κινεζικές επιδοτήσεις: ενισχυμένη διαφάνεια, ιδίως για τις υπηρεσίες.
- Κατάργηση της αναγκαστικής μεταφοράς τεχνολογίας από ευρωπαϊκές εταιρείες που επενδύουν στην Κίνα.
- Μεγαλύτερη πρόσβαση σε αγορές ενέργειας.
«Αγκάθι» τα ανθρώπινα δικαιώματα
Στη συνέχεια, η συμφωνία θα χρειαστεί την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου ορισμένες φωνές έχουν εκφράσει αντιρρήσεις επικαλούμενες τις σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα. Η συμφωνία περιλαμβάνει ορισμένες δεσμεύσεις του Πεκίνου σχετικά με τα εργασιακά, συμπεριλαμβανομένης της επικύρωσης των σχετικών συμβάσεων που υποστηρίζονται από τα Ηνωμένα Έθνη, σύμφωνα με αξιωματούχους της ΕΕ.
«Δεν είναι δεδομένο ότι το κοινοβούλιο της ΕΕ θα δώσει τη συγκατάθεσή του», δήλωσε ο Ράινχαρντ Μπιτικόφερ, Γερμανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων, συμπληρώνοντας ότι θα προηγηθεί αυστηρός έλεγχος της συμφωνίας.
Η νέα αμερικανική κυβέρνηση έχει επίσης σημειώσει τις επιφυλάξεις, τουλάχιστον σχετικά με το χρονοδιάγραμμα της συμφωνίας. Ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Μπάιντεν, στις 22 Δεκεμβρίου προέτρεψε τους Ευρωπαόυς να προχωρήσουν έγκαιρα «σε διαβουλεύσεις για τις κοινές μας ανησυχίες σχετικά με τις οικονομικές πρακτικές της Κίνας».
«Η Ευρώπη έπεσε σε παγίδα»
Αναλυτές επικρίνουν την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη βιασύνη να κλείσει συμφωνία με την Κίνα χωρίς προηγούμενη διαβούλευση με το νέο Αμερικανό πρόεδρο, τονίζοντας ότι η Ευρώπη είδε μόνο μια μεγάλη ευκαιρία για βελτίωση των οικονομικών σχέσεων και έσπευσε να την αξιοποιήσει, αλλά δεν συνεκτίμησε την προσπάθεια του Πεκίνου να διασπάσει το δυτικό στρατόπεδο και να ενισχύσει, με αυτόν τον τρόπο, τη θέση του έναντι του νέου Αμερικανού προέδρου πριν ακόμη αυτός αναλάβει τα καθήκοντά του.
Όπως σημειώνει ο σχολιαστής του Bloomberg, Αντρέα Κλουθ, ο Τραμπ είχε ανοίξει ρήγματα στη συμμαχία με την Ευρώπη και ο Μπάιντεν στοχεύει να αποκαταστήσει τις καλές σχέσεις. Αυτή η προοπτική ενίσχυσης της συμμαχίας ΕΕ και ΗΠΑ είναι αυτό που θέλει επειγόντως να προλάβει ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ και γιατί παρενέβη προσωπικά αυτόν τον μήνα στις διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε., «αναζωογονώντας» συνομιλίες που φαίνονταν «νεκρές».
Αντιμετωπίζοντας κοντόφθαλμα το ζήτημα, οι Ευρωπαίοι φαίνεται να «έπεσαν χαρωπά στην παγίδα» του Πεκίνου, τονίζει ο Κλουθ. Αντιλήφθηκαν ότι το Πεκίνο βιάζεται, πριν κάτσει ο Μπάιντεν στο Οβάλ Γραφείο, να κλείσει με την Ευρώπη μια συμφωνία, δέχθηκαν μερικές παραχωρήσεις από τους Κινέζους, που ακόμη δεν έχουν διευκρινιστεί επαρκώς, και έσπευσαν να μιλήσουν για επιτυχία.
Με αυτόν τον τρόπο, όμως, ενδέχεται να έθεσαν σε κίνδυνο τον μεγαλύτερο στρατηγικό τους στόχο: ένα ενωμένο δυτικό μέτωπο που θα υποχρεώσει την Κίνα να αποδεχθεί ένα διεθνές οικονομικό μοντέλο πραγματικά φιλελεύθερο και βασιζόμενο σε κανόνες.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
