Η Γερμανίδα Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η πρώτη γυναίκα επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρουσιάζει σήμερα τα χαρτοφυλάκια των 26 μελών της ομάδας της, ένα εξαιρετικά λεπτό εγχείρημα, με αναγκαία συνθήκη την τήρηση των γεωγραφικών και των πολιτικών ισορροπιών της ΕΕ.
Χθες Δευτέρα, η Φον ντερ Λάιεν, προσκείμενη στην καγκελάριο της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ, ανήγγειλε την τήρηση μιας από τις υποσχέσεις της, ότι η νέα Κομισιόν θα έχει ισάριθμες γυναίκες και άνδρες — 13 έναντι 14, γεγονός χωρίς προηγούμενο στην ιστορία του θεσμού.
Διαπραγματεύσεις ως την ύστατη ώρα
Μένουν να μοιραστούν οι αρμοδιότητες των 26 υποψηφίων, που αντιπροσωπεύουν κάθε κράτος-μέλος της ΕΕ (πλην Ηνωμένου Βασιλείου, που ετοιμάζεται να αποχωρήσει στα τέλη Οκτωβρίου).
Πρόκειται για μια περίπλοκη άσκηση ισορροπίας, για την οποία απαιτήθηκαν διαπραγματεύσεις ως και την ύστατη στιγμή, καθώς η Ευρώπη καλείται να αντιμετωπίσει πολλαπλές προκλήσεις: από την κλιματική αλλαγή ως τη μεταναστευτική κρίση, από τον εμπορικό πόλεμο που κήρυξε ο απρόβλεπτος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ως το Μπρέξιτ.
Για να υποστηρίξουν τη Φον ντερ Λάιεν, η οποία αναλαμβάνει τα καθήκοντά της την 1η Νοεμβρίου για πέντε χρόνια, θα οριστούν δύο αντιπρόεδροι, μέλη της απερχόμενης Κομισιόν του Λουξεμβουργιανού Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
Ο ολλανδός σοσιαλδημοκράτης Φρανς Τίμερμανς αναμένεται να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο της δράσης για το κλίμα, ενώ η δανή φιλελεύθερη Μαργκρέτε Βέσταγκερ — μαύρο πρόβατο για τη Σίλικον Βάλεϊ — αυτό της ψηφιακής οικονομίας, σύμφωνα με συγκλίνουσες πηγές.
Αυτά τα δύο πρόσωπα βαρέων βαρών, τα ίδια υποψήφια για τη διαδοχή του Γιούνκερ και άρα μέχρι πρότινος αντίπαλα της Φον ντερ Λάιεν, θα αναλάβουν υποθέσεις υψηλής προτεραιότητας, σε μια Ευρωπαϊκή Επιτροπή πολύ προσεκτικά ζυγισμένη μεταξύ κεντροδεξιάς και κεντροαριστεράς.
Συνολικά, στην Επιτροπή Φον ντερ Λάιεν θα υπηρετήσουν οκτώ μέλη της ομάδας Γιούνκερ. Πάντως ο άγραφος κανόνας θέλει τους πρώην επιτρόπους να μη διατηρούν τα ίδια καθήκοντα.
Ανάμεσά τους θα είναι ο Ιρλανδός Φιλ Χόγκαν (ανήκει στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα [ΕΛΚ], όπως και η Φον ντερ Λάιεν), που είναι σήμερα επίτροπος Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης και αναμένεται να ονομαστεί επίτροπος Εμπορίου, αναλαμβάνοντας ένα πολυπόθητο για αρκετούς χαρτοφυλάκιο· ενώ ο Αυστριακός Γιοχάνες Χαν (ΕΛΚ επίσης), αναμένεται να γίνει επίτροπος Προϋπολογισμού, αφού χειρίστηκε το χαρτοφυλάκιο της Διεύρυνσης.
Μεταξύ των νεοεισερχόμενων προσώπων η γαλλίδα φιλελεύθερη Σιλβί Γκουλάρ, άλλοτε ευρωβουλεύτρια και υποδιοικήτρια της Τράπεζας της Γαλλίας, αναμένεται να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο της εσωτερικής αγοράς, που συνδέεται με την ελεύθερη κίνηση των αγαθών και των προσώπων.
Ο ιταλός μετριοπαθής σοσιαλδημοκράτης Πάολο Τζεντιλόνι, πρώην πρωθυπουργός, πιθανόν, σύμφωνα με μία πηγή, να αναλάβει επίτροπος Οικονομίας και Δημοσιονομικών Υποθέσεων, σε μια συγκυρία κατά την οποία η Ρώμη, όπου η κυβέρνηση θέλει να δώσει ώθηση σε μια οικονομία βαλτωμένη κι ελπίζει να εξασφαλίσει περισσότερη ευελιξία από τις Βρυξέλλες ως προς τα δημοσιονομικά της περιθώρια. Μια άλλη πηγή πάντως θέλει τον Τζεντιλόνι να αναλαμβάνει επίτροπος Ανταγωνισμού, άλλο επίζηλο αξίωμα.
Μόνη βεβαιότητα σε αυτό το μεγάλο παζάρι, όπου οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αποπειράθηκαν να τοποθετήσουν τα πιόνια τους στις ισχυρότερες θέσεις της σκακιέρας: τον ρόλο του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας θα χειριστεί ο ισπανός σοσιαλιστής Τζουζέπ Μπορέλ. Αυτό ορίστηκε προ πολλού από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, ταυτόχρονα με τον διορισμό της Φον ντερ Λάιεν.
Μετά την παρουσίαση της νέας ομάδας, τα μέλη της θα περάσουν από ακροάσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από την 30ή Σεπτεμβρίου ως την 8η Οκτωβρίου. Στο παρελθόν, υποψήφιοι επίτροποι που συνάντησαν αντιστάσεις στο ΕΚ αποκλείστηκαν.
Στην επόμενη Κομισιόν, ορισμένα ονόματα ήδη προκαλούν τριξίματα δοντιών.
Η Γκουλάρ, για παράδειγμα, είναι αντιμέτωπη με τη δικαιοσύνη στο πλαίσιο της υπόθεσης της πλασματικής απασχόλησης βοηθών ευρωβουλευτών του κεντρώου γαλλικού κόμματος MoDem. Αν και ο φάκελος έχει κλείσει σε επίπεδο διοικητικών υπηρεσιών του ΕΚ, η γαλλική δικαιοσύνη, όπως και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), ανεξάρτητος οργανισμός, συνεχίζουν να διενεργούν έρευνες.
Η OLAF διενεργεί επίσης έρευνα για μια υπόθεση σε βάρος του πολωνού υποψηφίου επιτρόπου, του Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, που αφορά «φερόμενες παρατυπίες στην πληρωμή ταξιδιωτικών εξόδων» του όταν ήταν ευρωβουλευτής.
Η ρουμάνα υποψήφια, η Ροβάνα Πλουμπ, κατηγορήθηκε πως συνέταξε κυβερνητική απόφαση που ωφέλησε εταιρεία συνδεδεμένη με τον πρώην ισχυρό άνδρα της κεντροαριστερής κυβέρνησης της χώρας της Λίβιου Ντράγκνεα, ο οποίος φυλακίστηκε τον Μάιο.
Αφού ολοκληρωθούν οι ακροάσεις, ο διορισμός των νέων υποψηφίων μελών της Κομισιόν θα πρέπει να επικυρωθεί την 22α Οκτωβρίου με ψηφοφορία της Ολομέλειας του ΕΚ στο Στρασβούργο.