Σημαντική επιβράδυνση παρατηρείται στη μείωση της έκτασης των δασών παγκοσμίως λόγω υλοτομίας και πυρκαγιών, ωστόσο ο ρυθμός αποψίλωσης παραμένει σε ανησυχητικά υψηλά επίπεδα, σύμφωνα με ανακοίνωση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO).
Με βάση τα στοιχεία που προκύπτουν από την πενταετή «Αποτίμηση των Παγκόσμιων Δασικών Πόρων», η καθαρή απώλεια δασικών εκτάσεων ανήλθε σε 41,2 εκατομμύρια στρέμματα ετησίως για την περίοδο 2015-2025. Το μέγεθος αυτό είναι αισθητά μειωμένο σε σύγκριση με τις απώλειες της δεκαετίας 1990-2000.
Παρά τις αναδασώσεις, ο τρέχων ρυθμός αποδάσωσης παραμένει υψηλός και αγγίζει τα 109 εκατομμύρια στρέμματα ετησίως. Αυτό ισοδυναμεί με καταστροφή άνω των 12 τετραγωνικών χιλιομέτρων δασών κάθε ώρα.
Ο FAO αποδίδει τη δυσκολία ανάλυσης των αιτίων αποψίλωσης στην περιπλοκότητα των δυναμικών στη χρήση της γης. Ωστόσο, το 88% της αποψίλωσης εντοπίζεται στις τροπικές περιοχές, με τη μεγαλύτερη πίεση να ασκείται στην Αμαζονία εξαιτίας της γεωργικής δραστηριότητας.
Η Βραζιλία ευθύνεται για πάνω από το 70% της καθαρής απώλειας παγκοσμίως, δηλαδή 29,4 εκατομμύρια στρέμματα ετησίως, ενώ φιλοξενεί το 12% των δασών του πλανήτη. Παράλληλα, η χώρα έχει σημειώσει σημαντική μείωση του ρυθμού καθαρής απώλειας δασών κατά 49% σε σχέση με την τελευταία δεκαετία του 20ού αιώνα.
Σύμφωνα με το «Παρατηρητήριο Παγκόσμιων Δασών» (Global Forest Watch), το 2024 καταγράφηκε ρεκόρ καταστροφής παρθένων τροπικών δασών από το 2002, κυρίως λόγω πυρκαγιών. Το 2023, ωστόσο, η Αμαζονία επωφελήθηκε από αυστηρότερα μέτρα προστασίας που υιοθετήθηκαν υπό την προεδρία του Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα.
Η Βραζιλία θα φιλοξενήσει τον Νοέμβριο τη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα, COP30, στην Μπελέμ, με τα δάση να αποτελούν βασικό θέμα της ατζέντας. Η χώρα προωθεί τη δημιουργία της «Διευκόλυνσης Χρηματοδότησης των Τροπικών Δασών» (TFFF), ενός ταμείου για την προστασία των δασών.
Τα δάση αποτελούν βασικό βιότοπο για τη βιοποικιλότητα, συμβάλλουν στη ρύθμιση του κύκλου του άνθρακα και του νερού, ενώ μειώνουν κινδύνους όπως ξηρασίες, ερημοποίηση, διάβρωση εδαφών, κατολισθήσεις και πλημμύρες, όπως τόνισε ο γενικός διευθυντής του FAO, Κου Ντονγκιού.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι δασικές εκτάσεις ανέρχονται σε 41,4 δισεκατομμύρια στρέμματα, καλύπτοντας το 32% της ξηράς. Πέντε χώρες –Ρωσία, Βραζιλία, Καναδάς, ΗΠΑ και Κίνα– συγκεντρώνουν πάνω από το ήμισυ των δασών του πλανήτη.