Η Ρωσία θα κατασκευάσει έναν μικρό πυρηνικό σταθμό στο Ουζμπεκιστάν, το πρώτο έργο αυτού του είδους στην μετασοβιετική Κεντρική Ασία, είπε ο Ουζμπέκος πρόεδρος Σαφκάτ Μιρζιγιόγεφ, κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν ο οποίος πραγματοποιεί επίσκεψη στη χώρα.
Η συμφωνία για την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού, εάν εφαρμοστεί, θα αναδείξει την ικανότητα της Ρωσίας να εξάγει όχι μόνο ενέργεια, αλλά επίσης προϊόντα υψηλής τεχνολογίας, σε μια στιγμή που η Δύση αυξάνει τις πιέσεις εναντίον της μέσω των κυρώσεων.
Ο Μιρζιγιόγεφ είπε επίσης ότι η Τασκένδη ενδιαφέρεται να αγοράσει περισσότερο πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Ρωσία, ανατρέποντας την επί δεκαετίες πρακτική όταν η Μόσχα εισήγαγε υδρογονάνθρακες από την Κεντρική Ασία.
Ο Ουζμπέκος πρόεδρος χαρακτήρισε την επίσκεψη Πούτιν «ιστορική». «Προαναγγέλλει την αρχή μιας νέας εποχής στη συνολική στρατηγική συνεργασία και τις συμμαχικές σχέσεις μεταξύ των χωρών μας», είπε.
Ο Πούτιν χαρακτήρισε την Τασκένδη ως «στρατηγικό εταίρο και αξιόπιστο σύμμαχο».
Σύμφωνα με έγγραφα που δημοσίευσε το Κρεμλίνο, η ρωσική κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Rosatom θα κατασκευάσει έξι πυρηνικούς αντιδραστήρες, με δυνατότητα 55 megawatt ο καθένας στο Ουζμπεκιστάν, ένα έργο μικρότερης κλίμακας από εκείνο των 2,4 gigawatts που είχε συμφωνηθεί το 2018 και το οποίο απομένει να ολοκληρωθεί.
Δεν υπάρχουν πυρηνικοί σταθμοί σε καμία από τις πέντε πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας, αν και το Ουζμπεκιστάν και το γειτονικό του Καζακστάν - χώρες με αποθέματα ουρανίου - ισχυρίζονται εδώ και καιρό ότι τους χρειάζονται οι αναπτυσσόμενες οικονομίες τους.
Ωστόσο, το έργο αυτό στο Καζακστάν, μπορεί να προχωρήσει μόνο μετά τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος το οποίο ακόμη δεν έχει προγραμματισθεί.
«Σχεδόν όλες οι ηγέτιδες δυνάμεις του κόσμου διασφαλίζουν την ενεργειακή τους ασφάλεια και σταθερή ανάπτυξη με τη συνδρομή της πυρηνικής ενέργειας», είπε ο Μιρζιγιόγεφ.
Ενεργειακές προμήθειες
Το Ουζμπεκιστάν εκμεταλλευόμενο την εκστρατεία της Ρωσίας να ανακατευθύνει τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ασία, εν μέσω της ρήξης με την Δύση λόγω της Ουκρανίας, τον περασμένο Οκτώβριο άρχισε να εισάγει ρωσικό φυσικό αέριο μέσω του ίδιου αγωγού που προηγουμένως το διοχέτευε προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Αν και η δική του παραγωγή παραμένει σημαντική, φθάνοντας περίπου τα 50 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως, το Ουζμπεκιστάν αγωνίζεται να καλύψει πλήρως την εγχώρια ζήτηση και οι ρωσικές προμήθειες του έχουν δώσει την δυνατότητα να αποφύγει μια ενεργειακή κρίση.
«Οι εξαγωγές (αερίου) πραγματοποιούνται πολύ νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα και είμαστε έτοιμοι να τις αυξήσουμε εάν είναι αναγκαίο», δήλωσε ο Πούτιν.
Σύμφωνα με τον Μιρζιγιόγεφ, η Τασκένδη επίσης επιδιώκει να αυξήσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου.
Οι δύο ηγέτες δήλωσαν ότι οι κυβερνήσεις τους συνεργάζονται πάνω σε μεγάλα έργα στον τομέα της εξόρυξης μετάλλων και των χημικών.
Το Ουζμπεκιστάν , η οικονομία του οποίου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα εμβάσματα μεταναστών που εργάζονται στη Ρωσία, έχει διατηρήσει στενούς δεσμούς με τη Μόσχα μετά την έναρξη της εισβολής της στην Ουκρανία το 2022.
Ωστόσο, ο Μιρζιγιόγεφ και άλλοι ηγέτες της περιοχής δεν έχουν εκφράσει ποτέ την υποστήριξη τους προς την ειδική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία, όπως το Κρεμλίνο αποκαλεί τον πόλεμο, και όλες οι χώρες της περιοχής συνεργάζονται με τη Δύση σε έργα όπως οι διαδρομές μεταφοράς φορτίων που έχουν σχεδιαστεί για να παρακάμπτουν τη Ρωσία.