Aσυνήθιστα ελαφριά ατμόσφαιρα επικρατεί ενόψει των προεδρικών εκλογών στο Σαν Σαλβαδόρ, που θα διεξαχθούν αύριο Κυριακή. Με τις συμμορίες εξαφανισμένες αφότου άρχισε ο «πόλεμος» που τους κήρυξε το 2022 ο πρόεδρος Ναγίμπ Μπουκέλε και το φάσμα της βίας πλέον ανάμνηση, οι Σαλβαδοριανοί απολαμβάνουν «την ειρήνη, την ηρεμία και την ελευθερία» στο μικρό κράτος της κεντρικής Αμερικής.
Οι περισσότεροι από τους κατοίκους της πρωτεύουσας που συνάντησε το Γαλλικό Πρακτορείο είπαν, χωρίς περιστροφές, πως θέλουν να επανεκλεγεί ο κ. Μπουκέλε, αφού όπως το βλέπουν μεταμόρφωσε την καθημερινότητά τους. «Περισσότερο από ποτέ έχουμε δημοκρατία διότι έχουμε πρόεδρο που σκέφτεται τους Σαλβαδοριανούς, που κυβερνά για τους Σαλβαδοριανούς», εξήγησε ο Άλβαρο Πέρες, ξυλουργός, 47 χρονών.
Είχε φθάσει καθώς τέλειωνε η μέρα σε δημόσια πλατεία, όπου κόσμος χόρευε υπό τους ήχους μουσικού συγκροτήματος, πράγμα που θα ήταν αδιανόητο πριν από δυο χρόνια. «Αυτό το λένε ειρήνη, ηρεμία, ελευθερία (...) Νόμιζα πως ήταν κάτι που δεν θα το έβλεπα ποτέ με τα μάτια μου», πρόσθεσε με εμφανή συγκινησιακή φόρτιση. Πάνω από 75.000 φερόμενοι ως κακοποιοί, μέλη συμμοριών, συνελήφθησαν στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, που παραμένει σε ισχύ, βάζοντας τέλος στις εκβιάσεις και στο φόβο του καθενός να μετακινείται, πάνω απ’ όλα το βράδυ.
Αν και οι μαζικές συλλήψεις χωρίς εντάλματα και η ανάπτυξη του στρατού στους δρόμους συνοδεύτηκαν από καταγγελίες για γενικευμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων υπό την αιγίδα ενός προέδρου που πλέον κρατά όλες τις εξουσίες στα χώρα του, οι περισσότεροι πολίτες θεωρούν το πιο σημαντικό τη δραστική μείωση της εγκληματικότητας στη χώρα. Οι δολοφονίες που αποδίδονται στις μάρας, τις συμμορίες των κακοποιών, υποχώρησαν από τις 800 και πλέον το 2019, τη χρονιά που εξελέγη ο κ. Μπουκέλε, στις 400 και πλέον ακόμη το 2021 — και στις 57 το 2023, κατά στοιχεία της ΜΚΟ Armed Conflict Location and Event Data Project (ACLED).
Ο Ναγίμπ Μπουκέλε, 42 ετών, είναι ο ηγέτης με την υψηλότερη δημοτικότητα μακράν στη Λατινική Αμερική (90% θετικές απόψεις, σύμφωνα με το ινστιτούτο Latinobarómetro της Χιλής). Αναμένεται να κερδίσει με χαρακτηριστική άνεση από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών αύριο. Ο Αλμπέρτο Σεράνο, οδηγός της Uber, λέει πως «άλλαξαν όλα». Ο πρώην οδηγός λεωφορείου αφηγείται πως φοβόταν για τη ζωή του όταν μέλη συμμοριών εκβίαζαν για να αποσπάσουν χρήματα κυριολεκτικά τον καθένα και σκότωναν κόσμο απλούστατα αν τολμούσε να πάει σε περιοχές που έλεγχαν αντίπαλοι.
«Αν έμπαιναν στο λεωφορείο, σου έλεγαν ‘δώσ’ μου ένα δολάριο’ κι απαντούσες όχι, στην καλύτερη περίπτωση σε χτύπαγαν, στη χειρότερη σε σκότωναν», τονίζει. Δουλεύει πλέον για λογαριασμό του αφότου επιβλήθηκε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, καθώς «τώρα μπορείς να πας παντού ελεύθερα, χωρίς καμιά ανησυχία». Σε έκθεσή του που δόθηκε στη δημοσιότητα τον περασμένο μήνα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) τόνισε πως η «άνευ προηγουμένου μείωση της εγκληματικότητας, καθώς και το μέγεθος των εμβασμάτων (της διασποράς) και τα έσοδα από τον τουρισμό» συνέβαλαν στη ρωμαλέα ανάπτυξη της οικονομίας το 2022, χάρη στην εσωτερική ζήτηση.
Την περασμένη χρονιά η χώρα, άλλοτε από τις πιο επικίνδυνες στον κόσμο, έφθασε να φιλοξενήσει τον διαγωνισμό Μις Υφήλιος, γεγονός το οποίο, σύμφωνα με τον κ. Μπουκέλε, δείχνει πως το Σαλβαδόρ «άλλαξε για πάντα». Ο Νέλσον Ρίβας, άστεγος, 63 ετών, ευχαριστεί επίσης τον κ. Μπουκέλε, τον «πρόεδρο που καθάρισε την πόλη»: «Όταν κοιμάμαι στον δρόμο μου φαίνεται πως είμαι σε παλάτι, δεν παθαίνεις τίποτα, δεν σ’ ακουμπάει κανένας».
Η δημοτικότητα του νεαρού προέδρου είναι πελώρια στην πρωτεύουσα, όπου βλέπει κανείς στους τοίχους γκραφίτι με τη μορφή του. Πλανόδιοι πωλητές πουλούν μπλουζάκια, κούπες για καφέ, καπελάκια, αγαλματάκια, ρολόγια, κουμπαράδες και άλλα είδη με τη μορφή του γενειοφόρου πολιτικού.
«Ακόμα και ξένοι τουρίστες μας λένε ‘δανείστε μας τον Μπουκέλε’», λέει με ικανοποίηση η Γκλόρια ντε Ετσεβερία, πωλήτρια σε έναν πάγκο. «Ακόμα κι αν είναι δικτάτορας, καλώς όρισε» λέει ο Όσκαρ Μαρτίνες, 54 ετών, Σαλβαδοριανός που εργάζεται στις ΗΠΑ, καθώς αγοράζει μπλουζάκι με φωτογραφία του προέδρου και τη φράση «Το Σαλβαδόρ ξαναγεννιέται». «Αν αυτό είναι δικτατορία, όλος ο κόσμος θέλει μια».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
