Πολλοί μιλάνε για τον εθελοντισμό και όλες οι μεγάλες εταιρείες πλέον, στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, προσπαθούν να προσφέρουν στην κοινωνία, από την προστασία του περιβάλλοντος ως τους πρόσφυγες. Επιπλέον, επιστήμονες επισημαίνουν ότι ο εθελοντισμός μεταξύ άλλων βοηθά στην προστασία της ψυχικής και σωματικής μας υγείας.
Η δημιουργία μιας πολιτείας είναι ευθύνη όλων μας. Και σε αυτή την πολιτεία ανήκουν και οι αποφυλακισμένοι, οι οποίοι δικαιούνται μια δεύτερη ευκαιρία.
Η Επάνοδος είναι ένας οργανισμός που παρέχει υπηρεσίες σε αποφυλακισμένους, από νομικές συμβουλές ως ενασχόληση με τις τέχνες και δη το θέατρο. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας ο Στρατής Πανούριος έχει σκηνοθετήσει θεατρικές παραστάσεις με αποφυλακισμένους και φυλακισμένους και δίνει το παράδειγμα για τον εθελοντισμό και την προσφορά στην κοινωνία και ειδικά σε αυτό τον δύσκολο τομέα.
Τι υπηρεσίες προσφέρει η Επάνοδος; Πώς αντιμετωπίζει η κοινωνία τους αποφυλακισμένους; Πώς μπορεί να βοηθήσει το θέατρο τους επιστρέφοντες πολίτες; Απαντήσεις σε αυτά και άλλα ερωτήματα δίνει ο κ. Πανούριος, παραχωρώντας συνέντευξη στο businessdaily.
Η δράση σας είναι πολυποίκιλη. Ηθοποιός, σκηνοθέτης, συγγραφέας. Πώς βρήκατε το δικό σας ίχνος στη δημιουργία;
Οι σπουδές μου αφορούν την υποκριτική, συγγραφή και σκηνοθεσία. Σπούδασα ηθοποιός στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, έπειτα σε μια ευτυχή συγκυρία σπούδασα Θεατρικός Συγγραφέας στην Εταιρεία Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων και αργότερα σκηνοθεσία θεάτρου στο Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας και σκηνοθεσία κινηματογράφου στο Νew York College & Greenwich University. Το σημαντικό όλων αυτών των σπουδών είναι ότι συνάντησα στην πορεία μου εξαιρετικούς δασκάλους.
Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό σε αυτόν τον τομέα. Οι δάσκαλοι που συναντάμε στην πορεία της ζωής μας δείχνουν το δρόμο, δεν μένει παρά να τον ανακαλύψουμε για να βρούμε το δικό μας ίχνος στη δημιουργία. Παράλληλα, έχω βρει διέξοδο για τη δημιουργικότητά μου και στη συγγραφή, καθώς έχω γράψει αρκετά βιβλία. Το τελευταίο μου τιτλοφορείται "Σιγρί, ο τόπος των θεών" και αφορά ένα μυθιστόρημα αυτογνωσίας.
Παράλληλα συνεργάζεστε και με την Επάνοδο. Ποια είναι η σχέση σας με τον οργανισμό και πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία;
Με την Επάνοδο συνεργάζομαι ως Υπεύθυνος Πολιτιστικών Δράσεων από τον Νοέμβριο του 2023, δημιουργώντας την πρώτη της θεατρική ομάδα, καθώς και μια σειρά άλλων εκδηλώσεων που έρχονται αυτόν τον χειμώνα και θα συνεχιστούν για τον επόμενο χρόνο. Η συνεργασία μας προέκυψε σαν φυσικό ακόλουθο, καθώς επί οκτώ χρόνια συνεργαζόμουν με το Σωφρονιστικό Κατάστημα Κορυδαλλού στις ανδρικές φυλακές, ως σκηνοθέτης – εμψυχωτής. Μια πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Εθνικού Θεάτρου και του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά.
Τι ακριβώς προσφέρει η Επάνοδος;
«Η Επάνοδος είναι ένας οργανισμός που παρέχει υπηρεσίες σε γυναίκες και άντρες που αποφυλακίζονται. Κάθε εξυπηρετούμενος δέχεται ψυχοκοινωνική στήριξη, νομική συμβουλευτική και συμβουλευτική σε ζητήματα απασχόλησης από το εξειδικευμένο προσωπικό του φορέα, το οποίο βρίσκεται κοντά τους σε κάθε στιγμή. Επίσης παρέχει υποστήριξη στους εξυπηρετούμενους κατά τα πρώτα τους βήματα εκτός φυλακής, όπως φιλοξενία, κουπόνια, εισιτήρια συγκοινωνιών».
Ποια είναι τα οφέλη των κρατουμένων από την ενασχόλησή τους με το θέατρο;
«Τα οφέλη για τους συμμετέχοντες των θεατρικών εργαστηρίων εντός των φυλακών είναι πολλαπλά. Στόχος του εργαστηρίου ήταν να δοθεί η δυνατότητα στους συμμετέχοντες να βιώσουν τα οφέλη της θεατρικής πράξης, εντός της ιδιαίτερης συνθήκης στην οποία βρίσκονται, όπως είναι το περιβάλλον της φυλακής. Τα βασικά ζητούμενα του εργαστηρίου ήταν η ανάπτυξη εργαλείων, όπως η δημιουργικότητα, η καλλιέργεια των πνευματικών ικανοτήτων, η δύναμη της αυτό-βελτίωσης και η σημασία της συλλογικότητας. Εφόδια τα οποία είναι πολύ χρήσιμα για την μετέπειτα επιστροφή στην πολιτεία».
Τι παραστάσεις έχετε ανεβάσει και πώς ανταποκρίνονται ως ηθοποιοί;
Υλοποιήθηκαν πέντε παραστάσεις όλα αυτά τα χρόνια. Μια παράσταση με βάση το ποίημα του Κίπλινγκ "Αν", "Η Τρικυμία"¨του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, ο "Θάλαμος αρ. 6" του Άντον Τσέχωφ, τα "Οικόπεδα με Θέα’"του Ντέιβιντ Μάμετ. Και "Οι Πέρσες" του Αισχύλου πέρσι. Η ανταπόκριση των συμμετεχόντων ήταν συγκινητική και σπουδαία. Το θέατρο, θα έλεγε κανείς, βρήκε το νόημά του εκεί μέσα.
Ποια είναι τα οφέλη του εθελοντισμού και της προσφοράς για εσάς;
Για τα επτά από τα οκτώ χρόνια η συνεργασία μου με την Επάνοδο ήταν εθελοντική και η ωφέλεια αυτής της προσπάθειας συνεχίζει και θα συνεχίζει να με ακολουθεί. Όπου μπορούμε να προσφέρουμε τον χρόνο μας εθελοντικά για να βοηθήσουμε τον διπλανό μας, ας τον προσφέρουμε. Η δημιουργία μιας πολιτείας είναι ευθύνη όλων μας.
Πώς συμπεριφέρεται η κοινωνία στους αποφυλακισμένους; Πιστεύετε ότι η τέχνη βοηθά στην επανένταξή τους;
Το ταξίδι της επιστροφής στην πολιτεία είναι δύσκολο. Γι’ αυτό και το ‘μότο’ μας στην Επάνοδο είναι "επιστρέφοντες πολίτες". Το στίγμα της φυλακής δεν φεύγει εύκολα είτε από την κοινωνία, είτε από την ψυχή εκείνης ή εκείνου που αποφυλακίζεται. Χρειάζεται χρόνος, αποδοχή και την προσφορά μιας δεύτερης ευκαιρίας. Σε αυτό το ταξίδι η τέχνη βοηθάει γιατί συνδέει τη ζωή όλα τα κομμάτια του εαυτού μας και τη δυνατότητα να κοιτάξει κανείς που ήταν, που είναι και που μπορεί να φτάσει μεταμορφώνοντας τον εαυτό του.
Ποια είναι γενικά τα μελλοντικά σας σχέδια;
Τα μελλοντικά σχέδια με την Επάνοδο είναι η επανάληψη του θεατρικού αναλογίου της ομάδας πριν τα Χριστούγεννα με τα δύο μονόπρακτα που αφορούν την επανένταξη, τα οποία θα εκδοθούν και σε βιβλίο. Επίσης η υλοποίηση εντός του 2025 μιας μικρούς μήκους ταινίας με θέμα την Επανένταξη και η δημιουργία ενός διεθνούς συνεδρίου για τις τέχνες στις φυλακές.
Χρειάζεται να περάσουμε το μήνυμα και το μήνυμα είναι ένα: "Επιστρέφοντες Πολίτες". Προς υλοποίηση επίσης βρίσκεται και η έκδοση του βιβλίου μου που αφορά το εφαρμοσμένο θέατρο για το θεατρικό εργαστήρι των φυλακών από το 2016 έως το 2023, το οποίο θα κυκλοφορήσει και στα αγγλικά στις αρχές του νέου έτους.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
