Τα οφέλη της εθελοντικής προσφοράς είναι ανεκτίμητα από τη μακροζωία, και τη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής υγείας ως τη μείωση κινδύνου για Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με αναρίθμητες έρευνες. Αν κάποιος δικαιούται και αξίζει να μιλάει για τον εθελοντισμό είναι η αεικίνητη Ελένη Γαζή, η οποία βρίσκεται στον χώρο της προσφοράς πολλές δεκαετίες, έχοντας ιδρύσει την ΕΛΙΞ - Προγράμματα Εθελοντικής Εργασίας, πριν από 37 χρόνια, ενώ είναι ακόμη ενεργή, συμμετέχοντας σε πληθώρα προγραμμάτων και ενημερώνοντας τους Έλληνες για τα οφέλη και τη χρησιμότητα της προσφοράς.
Πιστεύει ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερο δώρο από τις ευκαιρίες για προσφορά, καθώς γίνεται μια ιδιαίτερη σύνδεση με τους ανθρώπους, ενώ νιώθεις ότι αφήνεις κάτι πίσω σου, όπως ανέφερε σε συνέντευξη που παραχώρησε στο businessdaily.gr, επισημαίνοντας την ιστορία της εθελοντικής οργάνωσης ΕΛΙΞ και τους στόχους της. Παράλληλα, διευκρίνισε ότι ο εθελοντισμός δεν έχει όριο ηλικίας. Μάλιστα η ΕΛΙΞ μεταξύ των πολλών δραστηριοτήτων της τρέχει και ένα πρόγραμμα για άτομα άνω των 55 ετών
- Ποια είναι η ιστορία της ζωής σας, την οποία έχετε αφιερώσει στον εθελοντισμό για περισσότερα από 35 χρόνια;
Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1942. Σπούδασα γραφικές τέχνες στη Σχολή Δοξιάδη και στο Παρίσι. Εργάστηκα ως γραφίστρια σε εφημερίδες και περιοδικά, εικονογράφησα παιδικά βιβλία για 20 χρόνια, και μαζί με τρεις φίλες, δημιουργήσαμε το παιδικό περιοδικό ‘το Ρόδι’ το 1978.
Το 1987 ίδρυσα την οργάνωση Προγράμματα Εθελοντικής Εργασίας για το Περιβάλλον, (ΠΕΕΠ και σήμερα ΕΛΙΞ) υλοποιώντας το όραμα μου να δώσω δυνατότητες και ευκαιρίες σε νέους ανθρώπους να εμπλακούν ενεργά στα κοινά, συμβάλλοντας μέσω της εθελοντικής προσφοράς στην προσωπική τους ανάπτυξη. Εργάζομαι εθελοντικά στην ΕΛΙΞ επί 37 χρόνια ανελλιπώς, συμμετέχοντας σε ένα διαρκές ταξίδι ανακάλυψης και πραγμάτωσης. Έχω τρία παιδιά και έξι εγγόνια.
- Ποιες είναι οι δράσεις της ΕΛΙΞ;
Η μη κυβερνητική οργάνωση ΕΛΙΞ καλλιεργεί την εθελοντική συνείδηση και προωθεί την εθελοντική προσφορά από το 1987 μέσα από δράσεις με κοινωνικό αντίκρισμα. Βασικός σκοπός της είναι η συμβολή στην προσωπική ανάπτυξη του ατόμου και η εξέλιξή του ως πολίτη του κόσμου μέσα από την ενεργή συμμετοχή στα κοινά. Πραγματοποιεί δράσεις με κοινωνικό αντίκρισμα με την συνδρομή διεθνών ομάδων εθελοντών. Αντικείμενό τους η κοινωνική πρόσφορα, η προστασία του περιβάλλοντος, η διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και του πολιτισμού γενικότερα στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Απευθύνεται σε άτομα από 5 έως 95 ετών, που επιθυμούν να απασχοληθούν εθελοντικά σε οργανωμένες δράσεις, με αντικείμενο την προστασία του περιβάλλοντος, τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, την προώθηση της μη τυπικής εκπαίδευσης και την κοινωνική συνοχή.
Ειδικότερα, οι τομείς - δράσεις της ΕΛΙΞ είναι:
- Η κοινωνική πρόσφορα, η προστασία του περιβάλλοντος, η διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και του πολιτισμού γενικότερα.
- Η διοργάνωση και υλοποίηση προγραμμάτων για την αρωγή και στήριξη μειονεκτούντων και χρηζόντων προστασίας ατόμων, όπως άτομα με ειδικές ανάγκες, μετανάστες, πρόσφυγες, άστεγοι και γενικώς ευπαθείς ομάδες πληθυσμού.
- Η οργάνωση εκπαιδευτικών και άλλων δραστηριοτήτων, όπως εκπαιδευτικών σεμιναρίων, συνεδρίων, συναντήσεων, έκδοση εντύπων κλπ. για τη δημιουργία και διάδοση της εθελοντικής παιδείας.
- Η υλοποίηση Εθνικών και προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Στον εθελοντισμό ανταποκρίνονται κυρίως νέοι, παρόλο που αναφέρατε ότι τα προγράμματα απευθύνονται ως και 95 ετών. Ποια είναι η σχέση του εθελοντισμού και της τρίτης ηλικίας στην Ελλάδα;
Ο εθελοντισμός δεν αποκλείει και δεν θα πρέπει να αποκλείει καμία ηλικιακή ομάδα από τις δραστηριότητες του. Μάλιστα, η ΕΛΙΞ υλοποιεί και ειδικό πρόγραμμα για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που έχει ως σκοπό την ανάδειξη της ενεργητικής συμμετοχής ατόμων μεγαλύτερων ηλικιών μέσω της εθελοντικής προσφοράς, προκειμένου να καθιερωθεί η ενεργός γήρανση ως καλή πρακτική υγείας και ποιότητας ζωής.
Το πρόγραμμα "Αειθαλεία - Ολιστικό πρόγραμμα για τον εθελοντισμό ατόμων τρίτης ηλικίας και την ενεργή συμμετοχή τους στα κοινά" υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active Citizens Fund, με φορέα υλοποίησης την ΕΛΙΞ και εταίρους το Πανεπιστήμιο Πατρών, την ΠΡΟΟΨΙΣ Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Α.Ε. και την OTEAcademy. Το πρόγραμμα προβάλλει την αξία της εθελοντικής προσφοράς για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, προτείνοντας ταυτόχρονα μια συνολική στρατηγική ως προς την διάδοση της. Παράλληλα προσφέρει τα εργαλεία για τη διασύνδεση μεταξύ των ατόμων που θέλουν να συμμετάσχουν και των φορέων και οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών, οι οποίοι μπορούν να προσφέρουν θέσεις εθελοντικής προσφοράς.
Το έργο βασίζεται στην πρότερη εμπειρία της ΕΛΙΞ, όσον αφορά προγράμματα και δράσεις προώθησης του εθελοντισμού και προσωπικής ανάπτυξης του άτομα. Οι απώτεροι στόχοι του προγράμματος "Αειθαλεία" είναι η προώθηση της διαγενεακής αλληλεγγύης και δικαιοσύνης, η άρση αρνητικών στερεοτύπων και η αξιοποίηση ενός μεγάλου αριθμού εθελοντών μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίοι σήμερα αποτελούν έναν ως επί το πλείστον αδρανή κοινωνικό πόρο.
Η βασική ομάδα - στόχος του προγράμματος "Αειθαλεία" είναι οι άνθρωποι ηλικίας 55+ ετών. Σε κάθε περίπτωση, το πρόγραμμα δεν θέτει ηλικιακά στεγανά, καλωσορίζοντας έτσι κάθε άνθρωπο που θέλει να αναπτύξει εθελοντική συνεργατική δράση, με απώτερο σκοπό το κοινό καλό.
- Τι πυροδότησε τη διάθεσή σας για τον εθελοντισμό;
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 συμμετείχα - νέα τότε - σε ένα διεθνές πρόγραμμα εθελοντικής εργασίας στην Ισπανία. Ήταν μία υπέροχη εμπειρία! Νέοι από διαφορετικές χώρες αποφάσισαν να συναντηθούν σε ένα ξένο τόπο και συμφώνησαν για λίγο χρονικό διάστημα να συνυπάρξουν αρμονικά προσφέροντας εθελοντική εργασία στο κοινωνικό σύνολο της περιοχής. Φιλίες αναπτύχθηκαν, αξίες ανταλλάχθηκαν, εθελοντικό έργο κοινωνικής προσφοράς παράχθηκε, ωρίμανση σε προσωπικό επίπεδο προέκυψε.
Τι ωραία ιδέα, σκέφτηκα. Δε θα ήταν υπέροχο αν και άλλοι Έλληνες είχαν την ευκαιρία να ζήσουν μία παρόμοια εμπειρία με στόχο την προώθηση της εθελοντικής προσφοράς στο εξωτερικό; Ή αν εθελοντές, εκτός Ελλάδας, προσελκύονταν στη χώρα μας για να προσφέρουν αντίστοιχα και εκείνοι εθελοντικό έργο εδώ;
Βασικά η ιδέα προέκυψε από την επιθυμία ικανοποίησης δύο αναγκών: α) την προστασία του περιβάλλοντος και ευπαθών ομάδων και β) την επιθυμία νέων ανθρώπων να συμμετέχουν ενεργά στα κοινά. Έτσι, ιδρύθηκε η ΕΛΙΞ, αρχικά με το όνομα ΠΕΕΠ - Προγράμματα Εθελοντικής Εργασίας για το Περιβάλλον το 1987. Εκατοντάδες νέοι και νέες από την Ελλάδα έχουν την ευκαιρία να αποκομίσουν τις σπουδαίες εμπειρίες που προσφέρει ο εθελοντισμός συμμετέχοντας σε κάποιο από τα πολλά προγράμματα εθελοντικής εργασίας και εκπαίδευσης που προσφέρει η οργάνωση.
- Πόσους εθελοντές έχουν καταγραφεί στο κοντέρ της ΕΛΙΞ;
Οι εθελοντές της ΕΛΙΞ αυτά τα 37 χρόνια παραμένουν στις δράσεις μας για μικρά διαστήματα, πολύ λίγοι είναι μόνιμοι εθελοντές. Από το 1987 έχουν συμμετάσχει σε εθελοντικές δράσεις πάνω από 6.000 εθελοντές. Τα πιο σημαντικά της κοινωνικά προγράμματα υλοποιούνται σταθερά από το 2010 και μετά με την ευγενική χορηγία εταιρειών, ιδρυμάτων, διεθνών οργανισμών και οργανώσεων.
Είμαι περήφανη για την ΕΛΙΞ, γιατί μεγάλωσε υπέροχα και μεγάλωσα όμορφα και εγώ μαζί της. Ήμουν εκεί να τη βλέπω να εξελίσσεται από μωρό και να αποκτάει πολλούς φίλους, χιλιάδες εθελοντές που μεταφέρουν το όνομά της στο εξωτερικό και υπέροχες συνεργασίες με τοπικούς φορείς, ιδρύματα και διεθνείς οργανώσεις. Είμαι ήσυχη, γιατί το έργο της ΕΛΙΞ έχει ωφελήσει και θα ωφελεί πάντα όλους τους νέους και όσους αισθάνονται νέοι.
- Πώς ανταποκρίνονται οι Έλληνες στον εθελοντισμό;
Ο εθελοντισμός, έτσι όπως εργάστηκα για αυτόν και συνεισέφερα τόσα χρόνια, είναι κάτι που βεβαίως και συμβάλλει στην ψυχική υγεία, διότι σου δίνει τη χαρά της προσφοράς, η οποία είναι εγγενής στον άνθρωπο και τον ανταμοίβει. Υπάρχουν και άλλες ανταμοιβές, πέρα από τις χρηματικές και το κοινό έχει αρχίσει να το συνειδητοποιεί αυτό. Βλέπω ανθρώπους, κυρίως νέους, που θέλουν να κάνουν κάτι για το κοινό καλό. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω του εθελοντισμού, οπότε και θεωρώ πως η κατάσταση έχει βελτιωθεί σήμερα. Παρόλο που σε σχέση με τα επίπεδα της εθελοντικής συμμετοχής ατόμων άλλων χωρών, η Ελλάδα βρίσκεται πολύ χαμηλά, οι εθελοντικές δράσεις απευθύνονται σε μικρό κύκλο ανθρώπων.
Προσωπικά θα ήθελα να συνεχίσω αυτήν την πορεία, καθώς πιστεύω βαθιά ότι η εθελοντική προσφορά είναι ένα δώρο προς τον εαυτό μας περισσότερο, είναι ένας τρόπος να πάρεις, δίνοντας.