Η COVID-19 έχει ως συνέπεια για τις οδικές μετακινήσεις, να χρησιμοποιούν περισσότεροι πολίτες το προσωπικό τους Ι.Χ και να αποφεύγουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Όταν η πανδημία λήξει, θα επιστρέψει το κοινό στις προηγούμενες συνήθειες ή θα επιμείνει στη χρησιμοποίηση του Ι.Χ.;
Το θέμα αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης στην οποία αναφέρθηκε ο Jinhua Zhao, Διευθυντής του Κέντρου Συστημάτων Κινητικότητας της Ενεργειακής Πρωτοβουλίας του MIT. Οι απαντήσεις που έδωσε ο καθηγητής και δημοσιεύονται στο τακτικό ενημερωτικό δελτίο της Πρωτοβουλίας, βασίζονται σε μελέτη που έγινε για την Αμερική και την Ασία, το ερώτημα όμως είναι εξίσου ενδιαφέρον και για την Ελλάδα.
Μετράει δεκαετίες η προσπάθεια που γίνεται στη χώρα μας για ενθάρρυνση των πολιτών να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς με στόχο την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού και τον περιορισμό της κατανάλωσης καυσίμων. Οι λωρίδες κυκλοφορίας των λεωφορείων, η επιβολή του μέτρου μόνα ζυγά στον δακτύλιο της Αθήνας, τα καλύτερα λεωφορεία, οι πεζόδρομοι και ποδηλατοδρόμοι, όλα αυτά απέβλεπαν στην αποσυμφόρηση των δρόμων από τα πολλά Ι.Χ στο κέντρο της Αθήνας, με ανάλογα μέτρα να παίρνονται στις άλλες μεγάλες πόλεις.
Αποκορύφωμα όλων βέβαια υπήρξε το Αττικό Μετρό, στο ξεκίνημα του οποίου είχα το προνόμιο να παίξω κάποιο ρόλο στο πλευρό του Στέφανου Μάνου. Οι επίσημες στατιστικές έδειχναν ότι τα μέτρα αυτά είχαν, σε κάποιο βαθμό, φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Με την έλευση της πανδημίας παρατηρήθηκε η πρώτη τάση αντιστροφής. Στην πρώτη περίοδο επιβολής των περιοριστικών μέτρων για την αποφυγή εξάπλωσής της, η έκδοση εισιτηρίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς της πρωτεύουσας συρρικνώθηκε κατά 90%. Τώρα πάλι, παρατηρούμε με απορία την κυκλοφοριακή συμφόρηση στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας ενώ υποτίθεται ότι βρισκόμαστε σε καθεστώς αυστηρού lockdown. Η εξήγηση δεν είναι άλλη από το ότι πολλοί πολίτες δεν εμπιστεύονται τα δημόσια μέσα μεταφοράς εν μέσω πανδημίας και επιλέγουν να μετακινηθούν με το ιδιωτικό τους όχημα.
Η COVID-19 ελπίζουμε ότι, αργά η γρήγορα, θα είναι μια δυσάρεστη ανάμνηση αλλά αποτελεί γενική εκτίμηση ότι η πανδημία, μετά το πέρασμα της, θα αφήσει μόνιμα σημάδια της στην ζωή και τις συνήθειές μας. Η κινητικότητα των εργαζομένων, π.χ. εκτιμάται ότι θα παραμείνει μειωμένη σε σχέση με το παρελθόν αφού τα lockdown απέδειξαν πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι για πολλούς, η δουλειά από το σπίτι. Οι αγορές και η διεκπεραίωση υποθέσεων online στις οποίες υποχρεωθήκαμε, διαπιστώσαμε ότι είναι απόλυτα εξυπηρετικές. Ανάλογα συμπεράσματα βγήκαν και για τις πολλές πετυχημένες διαδικτυακές εκδηλώσεις που οργανώθηκαν, οι περισσότερες από τις οποίες υστερούν σε σχέση με την φυσική παρουσία του ακροατηρίου, ορισμένες όμως αποδείχθηκε ακόμη και να υπερτερούν.
Συμπέρασμα της μελέτης που αφορά και εμάς, είναι ότι ο ανταγωνισμός ανάμεσα στα μέσα ιδιωτικής ή μαζικής μεταφοράς για απόκτηση μεριδίου σε μια συρρικνωμένη συνολική αγορά μετακινούμενων, θα γίνει μελλοντικά περισσότερο έντονος. Και εδώ καλούνται οι υπεύθυνοι διαχείρισης των ΜΜΜ στη χώρα μας, να μην ξεχάσουν εντελώς τις ανάγκες που επέβαλε η πανδημία αλλά να αντλήσουν ορισμένα χρήσιμα διδάγματα από το πέρασμά της που θα προσελκύσουν την πελατεία τους.
Η φροντίδα για την καθαριότητα και τις καλές συνθήκες υγιεινής σε οχήματα και συρμούς, η συχνότητα των δρομολογίων για την αποφυγή συνωστισμού και η καλλιέργεια καλής συμπεριφοράς του προσωπικού, είναι ασφαλώς πολύτιμα διατηρητέα διδάγματα.
* Ο κ. Ραφαήλ Μωυσής είναι ιδρυτής του Συλλόγου Αποφοίτων ΜΙΤ στην Ελλάδα. Έχει εκδώσει δυο βιβλία «Θα γίνει της Δεής» και «ΑΛΗΘΙΝΑ ΚΑΙ ΑΝΕΚΔΟΤΑ. Ιστορίες με 55 πρόσωπα».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
